Tăng huyết áp là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong sớm. Việc điều trị bệnh có thể chỉ cần sử dụng một thuốc nhưng trong khá nhiều trường hợp việc kết hợp thuốc điều trị tăng huyết áp là cần thiết. Phối hợp thuốc huyết áp nào, dùng 2, 3 hay 4 loại thuốc là tùy thuộc vào chỉ số huyết áp, tình trạng sức khoẻ của mỗi bệnh nhân và khả năng kiểm soát huyết áp để đạt được mục tiêu điều trị.
1. Mục tiêu điều trị tăng huyết áp là gì?
Cao huyết áp là khi huyết áp tâm thu của bạn từ 140mmHg trở lên hoặc huyết áp tâm trương từ 90mmHg trở lên.
Mục tiêu điều trị tăng huyết áp là thông qua các phương pháp không dùng thuốc và/hoặc sử dụng thuốc để làm giảm huyết áp của bạn xuống đến chỉ số được cho là giúp bạn có ít nguy cơ bị các biến chứng do tình trạng huyết áp cao gây ra nhất.
Tùy thuộc vào nguy cơ mắc bệnh tim mạch (CVD) của bạn mà mục tiêu điều trị tăng huyết áp của bạn sẽ khác đi, với người có nguy cơ CVD cao, mức huyết áp cần đạt được có thể là 130/80, với người có nguy cơ CVD thấp hơn, huyết áp mục tiêu có thể là 140/90.
2. Nguyên tắc phối hợp thuốc huyết áp là gì?
Sử dụng thuốc huyết áp phối hợp với cơ chế khác nhau và có tác dụng cộng hưởng, hoặc ít nhất không ảnh hưởng lên tác dụng của nhau
Không gây ảnh hưởng xấu lên yếu tố nguy cơ khác, và cơ quan đích mà nó có tác dụng cốt lõi.
Phối hợp tăng dần mỗi thuốc trong phối hợp.
3. Khi nào cần kết hợp thuốc điều trị tăng huyết áp?
Khi mới được chẩn đoán tăng huyết áp, bác sĩ của bạn có thể chỉ yêu cầu bạn thực hiện thay đổi lối sống trong vòng một vài tháng trước khi sử dụng thuốc hạ áp nếu bạn được đánh giá có nguy cơ thấp của bệnh mạch máu do xơ vữa.
Sau khi thay đổi lối sống thất bại, bác sĩ của bạn sẽ dựa vào chỉ số huyết áp, bệnh lý khác đi kèm của bạn để sử dụng thuốc, cụ thể:
Với huyết áp tâm thu từ 140mmHg trở lên và/hoặc huyết áp tâm trương từ 90mmHg trở lên hoặc huyết áp ở mức bình thường cao (>130/85) và có yếu tố nguy cơ cao: ưu tiên sử dụng 1 viên phổi hợp 2 loại thuốc hạ áp, nếu sau khoảng 1 tháng không hạ hoặc thậm chí tăng lên, sẽ dùng phối hợp 3,4 thuốc hạ áp
Tuy nhiên nếu ngoài tăng huyết áp bạn còn mắc các bệnh lý như: bệnh thận mạn, đái tháo đường, bệnh mạch vành, suy tim, đột quỵ, đây là tăng huyết áp với chỉ định điều trị bắt buộc, sử dụng đơn trị liệu bằng 1 thuốc hạ áp hoặc phối hợp thuốc có thể tốt cho bạn, bác sĩ của bạn sẽ là người xem xét và đưa ra phương pháp trị liệu tối ưu nhất trong trường hợp này.
4. Kết hợp thuốc điều trị tăng huyết áp như thế nào?
4.1 Phối hợp thuốc huyết áp chung
Các thuốc huyết áp thường được sử dụng bao gồm: thuốc ức chế men chuyển (ACEi), thuốc chẹn thụ thể angiotensin II (ARB), lợi tiểu, chẹn kênh canxi, chẹn bêta,...
Kết hợp thuốc điều trị tăng huyết áp 2 loại:
Ưu tiên phối hợp ACEi hoặc ARB với thuốc lợi tiểu hoặc chẹn kênh canxi
Phối hợp thuốc huyết áp 3 loại:
Ưu tiên phối hợp ACEi hoặc ARB với thuốc lợi tiểu và chẹn kênh canxi
Phối hợp thuốc huyết áp 4 loại:
Xem xét thêm chẹn bêta, kháng aldosterone hoặc nhóm khác
4.2 Sử dụng thuốc huyết áp ở người tăng huyết áp có chỉ định điều trị bắt buộc
Người có bệnh mạch vành có thể dùng thuốc chẹn kênh canxi hoặc sử dụng phối hợp thuốc huyết áp gồm chẹn bêta kết hợp với ACEi hoặc ARB
Suy tim: sử dụng lợi tiểu, kháng aldosterone hoặc phối hợp thuốc ACEi hoặc ARB kết hợp với ức chế bêta
Đột quỵ: sử dụng lợi tiểu, thuốc ACEi hoặc ARB
Còn với người bị tiểu đường hoặc bệnh thận mạn dùng thuốc ACEi hoặc ARB
Những thông tin trên đây được viết dựa trên khuyến cáo về chẩn đoán, điều trị và dự phòng tăng huyết áp của Hội tim mạch học Việt Nam năm 2015.
4.3 Chiến lược phối hợp thuốc huyết áp theo khuyến cáo VSH/VNHA 2021
Theo khuyến cáo mới của Hội Tim mạch Việt Nam/ Phân Hội THA Việt Nam 2021 đã có một số thay đổi về chẩn đoán, mục tiêu điều trị tăng huyết áp và sử dụng thuốc, phối hợp thuốc huyết áp đồng thời cá thể hoá trong điều trị hơn.
Theo phác đồ thiết yếu của khuyến cáo mới chiến lược kết hợp thuốc điều trị tăng huyết áp cụ thể là:
Phối hợp thuốc 2 loại được sử dụng từ 2 loại thuốc huyết áp sẵn có tại cơ sở điều trị với liều thấp ( bằng một nửa liều thuốc huyết áp thường dùng), nhưng ưu tiên dùng ACEi/ ARB và chẹn kênh canxi hoặc lợi tiểu thiazid. Nếu huyết áp không được kiểm soát sẽ dần tăng lên theo kiểu: một thuốc liều thấp và một thuốc liều thông thường rồi đến liều thông thường cho cả hai thuốc.
Sử dụng 3 thuốc hạ áp sẵn có với ưu tiên phối hợp thuốc huyết áp gồm ACEi/ARB và chẹn kênh canxi và lợi tiểu thiazid khi điều trị 2 thuốc thất bại
Khi phối hợp 3 thuốc tiếp tục không hiệu quả và đã tầm soát kĩ nguyên nhân, sử dụng phối hợp thuốc huyết áp 4 loại: thêm thuốc lợi tiểu kháng aldosterone hoặc nhóm khác.
Xem thêm: Hướng dẫn chẩn đoán tăng huyết áp
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.