Mắc sốt xuất huyết cấp độ này, chú ý nhập viện ngay

Bài viết được tham vấn chuyên môn cùng Thạc sĩ, Bác sĩ Nguyễn Thị Nhật - Bác sĩ Chuyên khoa truyền nhiễm - Khoa Khám bệnh & Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng.

Sốt xuất huyết là một bệnh truyền nhiễm cấp tính, bệnh có thể gây ra dịch lớn. Sốt xuất huyết do vi rút dengue gây ra, lây lan do muỗi vằn đốt người nhiễm virus sau đó truyền cho người lành qua vết đốt. Có hai loại muỗi vằn truyền bệnh: là Aedes aegypti và Aedes albopictus, trong đó chủ yếu nhất là do Aedes aegypti gây dịch bệnh.

Bệnh sốt xuất huyết xảy ra ở tất cả các nước trong vùng khí hậu nhiệt đới. Tại Việt Nam, bệnh lưu hành rất phổ biến ở cả 3 miền, kể cả ở thành thị và nông thôn. Bệnh xảy ra quanh năm nhưng thường bùng phát thành dịch vào mùa mưa, đặc biệt là vào tháng 6 – 10 hàng năm.

Vi-rút Dengue này có 4 chủng huyết thanh là: DEN-1, DEN-2, DEN-3 và DEN-4. Đặc điểm của bệnh sốt xuất huyết Dengue được biểu hiện với các triệu chứng là sốt, xuất huyết và thoát huyết tương, có thể dẫn đến sốc giảm thể tích tuần hoàn, rối loạn đông máu, suy tạng... Sốt xuất huyết không được phát hiện, chẩn đoán và xử trí kịp thời rất dễ dẫn đến tử vong.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), sốt xuất huyết được chia làm 3 mức độ từ nhẹ đến nặng là:

• Sốt xuất huyết Dengue.
• Sốt xuất huyết Dengue có dấu hiệu cảnh báo.
• Sốt xuất huyết Dengue nặng.

Bệnh sốt xuất huyết có biểu hiện lâm sàng khá đa dạng, diễn biến bệnh nhanh chóng từ nhẹ đến nặng. Bệnh khởi phát đột ngột và diễn biến qua 3 giai đoạn: giai đoạn sốt, giai đoạn nguy hiểm và giai đoạn hồi phục. Lưu ý, giai đoạn sốt tương ứng với thể bệnh sốt xuất huyết Dengue thông thường, chuyển qua giai đoạn nguy hiểm tức là đã chuyển sang mức độ bệnh sốt xuất huyết Dengue có dấu hiệu cảnh báo và sốt xuất huyết Dengue nặng.

Trong các mức độ sốt xuất huyết nêu trên, trường hợp sốt xuất huyết Dengue là sốt xuất huyết nhẹ nhất, có thể được điều trị ngoại trú tại nhà. Trường hợp sốt xuất huyết có dấu hiệu cảnh báo và nặng đều phải nhập viện để điều trị nội trú. Cụ thể hơn, giai đoạn nguy hiểm thường xảy ra từ ngày thứ 3 đến ngày thứ 7 của bệnh, lúc này cần phải nhập viện nhanh chóng để điều trị, nhằm hạn chế những biến chứng trầm trọng, có thể nguy kịch đến tính mạng.

Sốt xuất huyết nhẹ

• Triệu chứng không đặc hiệu mà giống như cảm cúm nặng. Bệnh nhân sốt cao đột ngột, nhiệt độ từ 39 - 40 độ C, kéo dài trong 2 - 7 ngày, rất khó hạ sốt.
• Đau đầu dữ dội ở vùng trán, đau sau nhãn cầu.
• Có thể xuất hiện nổi mẩn, phát ban da.

Sốt xuất huyết nặng

• Sốt xuất huyết nặng bao gồm các dấu hiệu của sốt xuất huyết nhẹ kèm theo một hoặc nhiều dấu hiệu sau đây:
• Dấu hiệu xuất huyết: xuất hiện các chấm xuất huyết ngoài da, có chảy máu cam, chảy máu chân răng, xuất hiện vết bầm tím tại chỗ tiêm, nôn/ói ra máu tươi hoặc máu đen, đi cầu phân có màu đen (do bị xuất huyết nội tạng).
• Đau bụng, buồn nôn, nôn, tay chân lạnh, cả người vật vã, trạng thái hốt hoảng (hội chứng choáng do xuất huyết nội tạng dẫn đến mất máu, tụt huyết áp), Sốt xuất huyết nặng không được cấp cứu và điều trị kịp thời có thể dẫn đến tử vong.

Lưu ý 5 dấu hiệu cảnh báo bệnh sốt xuất huyết trở nặng

Ban đầu bệnh nhân chỉ có các dấu hiệu sốt xuất huyết nhẹ nên được điều trị tại nhà, tuy nhiên sốt xuất huyết có thể trở nặng đột ngột, khi đó cần phải đưa bệnh nhân đến viện để được thăm khám và xử trí:

• Tổng tạng của bệnh nhân tự nhiên bồn chồn, kích thích vật vã hoặc li bì
• Triệu chứng nôn tăng lên về số lần và lượng dịch nôn.
• Bệnh nhân than đau bụng hoặc tăng dần cảm giác đau
• Đi tiểu ít: số lần đi ít hơn và số lượng cũng giảm hơn
• Xuất hiện chảy máu bất kỳ vị trí nào: chân răng, máu cam...

Khi đến bệnh viện, bác sĩ sẽ đánh giá thêm 3 dấu hiệu sốt xuất huyết nặng đó là: phù nề và tràn dịch, gan to, tiểu cầu giảm.