Bị ốm nghén từ tuần thứ mấy? Những lưu ý chị em nên biết

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ chuyên khoa I Nguyễn Thị Mận - Khoa Sản Phụ Khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng.

Ốm nghén là tình trạng mẹ bầu cảm thấy buồn nôn và nôn trong quá trình mang thai. Thông thường có đến 3⁄4 sản phụ sẽ có cảm thấy buồn nôn hoặc nôn trong 3 tháng đầu thai kỳ và 1⁄2 số người chỉ nôn mửa. Ốm nghén khiến mẹ bầu luôn trong trạng thái mệt mỏi. Tùy vào thể trạng của mỗi người mà các cơn ốm nghén sẽ có cường độ và triệu chứng khác nhau.

Có mẹ bầu chỉ trải qua những cơn ốm nghén thoáng qua, nhưng có nhiều sản phụ xuất hiện những cơn ốm nghén nặng, gây mệt mỏi, chán ăn, chóng mặt, mất nước và sức khỏe suy giảm.

Khi đi qua thời kỳ ốm nghén, mẹ bầu sẽ cảm thấy khỏe mạnh hơn và có thể ăn uống, sinh hoạt bình thường. Tuy vậy, lại có mẹ bầu vẫn tiếp tục ốm nghén đến kỳ tam cá nguyệt thứ 2, thứ 3 hoặc cho đến khi sinh.

Nếu mẹ bầu tiếp tục ốm nghén trong suốt quá trình mang thai như vậy là một điều không bình thường, không những vậy, ốm nghén kéo dài còn khiến mẹ bầu mệt mỏi, sút cân, mất nước nghiêm trọng. Do vậy, mẹ bầu hãy đến gặp bác sĩ để được kiểm tra, chẩn đoán tình trạng trên.

Một số trường hợp sản phụ sẽ có khả năng ốm nghén cao hơn những người khác:

• Mẹ có tiền sử gia đình bị buồn nôn trong khi mang thai hoặc mẹ bầu có tiền sử ốm nghén ở lần mang thai trước;
• Phụ nữ có tiền sử buồn nôn hoặc nôn khi dùng thuốc tránh thai, do có liên quan đến phản ứng của cơ thể đối với estrogen;

• Sản phụ mang bầu đa thai khiến nồng độ hCG, estrogen hoặc các hormone khác trong người mẹ cao hơn;
• Mẹ bầu dễ bị say tàu xe;
• Mẹ có tiền sử đau nửa đầu;
• Sản phụ mang thai lần đầu;
• Làm việc trong môi trường áp lực, stress cũng khiến mẹ bầu có khả năng ốm nghén cao hơn;

Xem thêm: Nghén nặng quá, ăn gì cho đỡ?

Nhiều chị em phụ nữ lần đầu mang thai còn nhiều băn khoăn liệu: “Ốm nghén sẽ bắt đầu từ tuần thứ mấy?”

Thông thường cơn ốm nghén sẽ xuất hiện ở tuần thứ 4- 6 của thai kỳ và diễn ra trong suốt 3 tháng đầu thai kỳ khi phôi thai đã ổn định trong buồng tử cung. Một số khác sẽ bắt đầu ốm nghén muộn hơn từ tuần 8 – 12 và có xu hướng nặng hơn trong tháng tiếp theo.

Thời gian ốm nghén của mỗi sản phụ là khác nhau. Có mẹ bầu bị ốm nghén trong kỳ mang thai sẽ cảm thấy thoải mái hơn sau tuần thứ 14. Tuy vậy, cũng có mẹ bầu phải mất thêm một tháng nữa mới có thể trở lại bình thường. Vậy đâu là nguyên nhân gây ra tình trạng ốm nghén?

Ốm nghén ở phụ nữ mang thai có rất nhiều nguyên nhân. Cụ thể:

• Ốm nghén xảy ra có thể là do một loại hormone thai kỳ hay còn gọi là hormone HCG tăng nhanh. Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng mẹ bầu mang song thai trở lên thì nồng độ HCG càng cao, mức độ ốm nghén cũng nặng hơn;

• Hormone progesterone tăng nhanh là một nguyên nhân gây ốm nghén ở phụ nữ mang thai. Điều này xảy ra khi, hormone này khiến thức ăn trong dạ dày khó tiêu hóa hơn nên mẹ bầu hay bị đầy hơi, chướng bụng; đồng thời, hormone progesterone gây ra hiện tượng trào ngược thực quản tạo cảm giác buồn nôn mạnh mẽ;
• Phụ nữ mang thai có tiền sử gia đình khi mang thai đều bị ốm nghén;
• Hệ thần kinh nhạy cảm, thính giác trở nên nhạy bén hơn với các loại thực phẩm và mùi vị trước đây bạn cảm thấy bình thường nhưng hiện tại lại gây cảm giác buồn nôn, khó chịu.

Do sự hoạt động mạnh mẽ của hormone progesterone gây trào ngược dạ dày nên nhiều sản phụ nhầm lẫn giữa ốm nghén và trào ngược dạ dày. Hai tình trạng này đều có những triệu chứng giống nhau là buồn nôn và nôn. Tuy vậy, trào ngược dạ dày còn xuất hiện thêm tình trạng ợ hơi, đây là dấu hiệu quan trọng để phân biệt trào ngược dạ dày và ốm nghén. Bởi có tới hơn một nửa mẹ bầu có các triệu chứng của trào ngược dạ dày trong 3 tháng đầu tiên.

Ốm nghén là tình trạng không tránh khỏi của các chị em phụ nữ mang thai. Vì vậy, thay vì lo lắng sợ hãi, mẹ bầu nên chủ động có những biện pháp đối phó nhằm lại giảm các triệu chứng của tình trạng ốm nghén. Dưới đây là một vài gợi ý hữu ích cho mẹ bầu ốm nghén:

• Tránh các mùi có thể gây kích thích buồn nôn và nôn như: thức ăn có mùi, mùi nước hoa nặng, mùi xe hơi, hoặc thậm chí các kích thích thị giác nhất định, giống như ánh sáng nhấp nháy;
• Tránh các loại thực phẩm chứa chất béo nhiều như thực phẩm chiên rán vì phải mất nhiều thời gian hơn để tiêu hóa. Thực phẩm cay, chua, gia vị nhiều cũng nên hạn chế bởi nó có thể gây kích ứng hệ tiêu hóa của mẹ;
• Không nên để dạ dày bị trống rỗng: Mẹ bầu nên ăn các bữa ăn và đồ ăn nhẹ thường xuyên trong ngày, đồ ăn vặt nên được để ngay trên giường để có thể ăn ngay lúc đói;

Xem thêm: Nghén không ăn được có ảnh hưởng đến thai nhi?

• Khi ăn nên ăn chậm để quá trình tiêu hóa trở nên dễ dàng hơn;
• Mẹ bầu không nên nằm ngay sau khi ăn. Thay vào đó sau khi ăn xong nên đi lại nhẹ nhàng, tản bộ để quá trình tiêu hóa diễn ra nhanh hơn;
• Uống nước giữa các bữa ăn;
• Bổ sung các loại đồ uống có chứa glucose, muối, và kali để bù đắp các chất điện giải bị mất;
• Tập luyện nhẹ nhàng có thể là tập yoga nhằm giúp sản phụ thư giãn, tránh căng thẳng, mệt mỏi;
• Gừng có tác dụng hỗ trợ tiêu hóa và giảm buồn nôn ở phụ nữ mang thai. Do vậy, mẹ bầu có thể sử dụng uống trà gừng, hay mứt gừng, kẹo gừng,... để giảm bớt triệu chứng buồn nôn;
• Uống vitamin dành cho bà bầu theo chỉ định của bác sĩ;
• Nếu tình trạng buồn nôn không thuyên giảm, mẹ bầu nên đến gặp bác sĩ để được điều trị bằng các phương pháp như: truyền dịch để bù lượng dịch và các chất điện giải bị thiếu hụt, dùng thuốc chống ói