2 loại vắc-xin viêm não Nhật Bản B đang có mặt tại Vinmec

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ chuyên khoa II Quách Nguyễn Thu Thủy - Bác sĩ Nhi - Trung tâm Nhi - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City.

Viêm não Nhật Bản là bệnh truyền nhiễm cấp tính, có thể dẫn tới tử vong cao. Tại Vinmec hiện đang sử dụng 2 loại vắc-xin viêm não Nhật Bản B là JEVAX (Việt Nam) và IMOJEV (Pháp) để tiêm phòng cho các khách hàng có nhu cầu.

Bệnh viêm não Nhật Bản dịch xảy ra khoảng tháng 6 đến tháng 10 hằng năm. Viêm não Nhật Bản là bệnh truyền nhiễm cấp tính. Bệnh viêm não Nhật Bản không chỉ gây nguy hại đến sức khỏe nói chung, virus viêm não Nhật Bản đặc biệt nguy hiểm khi tấn công vào hệ thần kinh trung ương và để lại những di chứng nặng nề như nguy cơ phải sống thực vật, chậm phát triển trí tuệ...có thể dẫn tới tử vong cao.

Viêm não Nhật Bản là một bệnh truyền nhiễm cấp tính. Nhiễm bệnh do muỗi hút máu các chim hoang dã và gia súc chứa virus viêm màng não, sau đó đốt người và truyền virus sang người. Triệu chứng thường gặp ở bệnh nhân là sốt cao, đau đầu vùng trán, đau bụng, nôn ói,... Người bệnh viêm não Nhật Bản có hội chứng màng não và rối loạn ý thức nhẹ. Ở thời kỳ toàn phát, các dấu hiệu tổn thương não nặng hơn, người bệnh có biểu hiện cuồng sảng, ảo giác, kích động, tăng trương lực cơ. Bệnh nhân rơi vào hôn mê sâu và có nguy cơ tử vong.

Nếu vượt qua thời kỳ toàn phát, bệnh nhân bước vào giai đoạn lui bệnh, các tổn thương khu trú thần kinh sẽ biểu hiện rõ rệt. Người bệnh có thể bị các di chứng như liệt chi, liệt dây thần kinh sọ não hoặc rối loạn vận động và xuất hiện các di chứng khác như mất ngôn ngữ, suy giảm trí nhớ, rối loạn tâm thần,...

Theo thống kê, tỷ lệ tử vong do viêm não Nhật Bản là 25 - 30%. Ngoài ra, có 50% bệnh nhân có di chứng thần kinh kéo dài suốt đời. Bệnh có thể gặp ở mọi đối tượng nhưng trẻ em dưới 15 tuổi có nguy cơ mắc bệnh cao nhất và gặp các biến chứng nguy hiểm nhất.

Viêm não Nhật Bản là căn bệnh nguy hiểm với tỷ lệ tử vong cao và dễ gây ra nhiều di chứng về thần kinh. Tiêm vắc-xin viêm não Nhật Bản là biện pháp chủ động phòng ngừa bệnh. Vì vậy, các bậc phụ huynh nên cho trẻ tiêm vắc-xin viêm não Nhật Bản tiêm chủng mở rộng theo các chương trình của Bộ Y tế.

Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec đã nhập 2 loại vắc-xin viêm não Nhật Bản là JEVAX được sản xuất bởi công ty TNHH MTV Vaccin và sinh phẩm số 1, Việt Nam và IMOJEV được sản xuất tại Thái Lan của công ty Sanofi( Pháp) phục vụ công tác tiêm phòng cho các khách hàng có nhu cầu.

2.1 Vắc-xin viêm não Nhật Bản JEVAX

Vắc-xin viêm não Nhật Bản JEVAX được sản xuất theo quy trình công nghệ của viện BIKEN - Trường Đại học Osaka, Nhật Bản tại công ty TNHH MTV Vaccin và sinh phẩm số 1, Việt Nam. Đây là loại vắc-xin được sử dụng để dự phòng đặc hiệu bệnh viêm não Nhật Bản.

Vắc-xin JEVAX là một dung dịch trong, không màu chứa: Virus viêm não Nhật Bản bất hoạt, tinh khiết

Lịch tiêm chủng:

• Đường tiêm: Dưới da
• Liều tiêm:
• Mũi 1: Tiêm lần đầu ( lúc trẻ được 12 tháng tuổi trở đi).
• Mũi 2: Sau mũi 1 khoảng 1- 2 tuần.
• Mũi 3: Sau mũi 1 là một năm.
• Tái chủng: Sau 3 năm tiêm nhắc lại một liều để duy trì khả năng miễn dịch hoặc những người có thể trạng miễn dịch tốt thì tiêm nhắc lại trước khi có dịch viêm não xảy ra.

Từ ≥ 12 tháng tuổi đến ≤ 36 tháng tuổi: Tiêm 0,5ml/liều;

Từ > 36 tháng tuổi và người lớn: Tiêm 1,0 ml/liều.

Chống chỉ định sử dụng vắc-xin JEVAX

• Không tiêm vắc-xin JEVAX cho những người quá nhạy cảm với bất kỳ thành phần nào của vắc-xin;
• Mắc các bệnh bẩm sinh;
• Mệt mỏi, sốt cao hoặc mắc bệnh nhiễm trùng đang tiến triển;
• Mắc bệnh tim, thận, gan, tiểu đường, suy dinh dưỡng, ung thư máu và các bệnh ác tính nói chung;
• Bệnh quá mẫn;
• Phụ nữ có thai.

Tác dụng phụ sau tiêm vắc-xin JEVAX

Cũng giống như hầu hết các loại vắc xin, tiêm vắc xin viêm não Nhật Bản cũng có 1 tỉ lệ trẻ gặp tác dụng phụ tại chỗ tiêm như: đau, sưng, đỏ (chiếm 5 – 10%). Một số có thể có phản ứng toàn thân: sốt nhẹ, đau đầu, mệt mỏi. Các phản ứng phụ nêu trên xuất hiện khoảng vài giờ sau khi tiêm và thường tự hết sau 1-2 ngày.

Phản ứng phụ sẽ được hạn chế nếu thực hiện các mũi tiêm đúng thời gian, liều lượng, đường tiêm và việc khám sàng lọc cho trẻ trước khi tiêm thực hiện tốt, theo dõi trẻ sau khi tiêm trong vòng 30 phút theo quy định về an toàn tiêm chủng

Thận trọng khi sử dụng vắc-xin JEVAX

• Luôn có sẵn epinephrine để sử dụng trong các trường hợp choáng phản vệ có thể xảy ra;
• Phụ nữ đang cho con bú: Cần cân nhắc lợi ích khi chỉ định tiêm vắc-xin cho nhóm đối tượng này.

Lưu ý khi sử dụng vắc-xin JEVAX

• Tất cả các công đoạn chuẩn bị và tiêm đều phải đảm bảo vô trùng. Lấy bỏ tâm nút nhôm, không được mở nút cao su, sát trùng toàn bộ bằng cồn iod. Lắc kỹ lọ vắc-xin trước khi sử dụng. Lọ vắc-xin đã mở chỉ được sử dụng trong vòng 6 tiếng với điều kiện bảo quản vô trùng ở nhiệt độ 2 - 8 độ C;
• Những người có trạng thái miễn dịch tốt nên tiêm nhắc lại trước khi có dịch viêm não Nhật Bản;
• Bơm tiêm và kim tiêm vô trùng dùng riêng cho từng người để tránh lây nhiễm virus viêm gan B, virus viêm gan C, virus HIV,...;

Bảo quản và hạn dùng vắc-xin JEVAX

• Bảo quản và vận chuyển ở nhiệt độ 2 - 8 độ C;
• Tránh ánh sáng mặt trời trực tiếp;
• Không làm đông băng;
• Hạn sử dụng 24 tháng kể từ ngày sản xuất ở điều kiện bảo quản 2 - 8 độ C.

Vắc-xin viêm não Nhật Bản IMOJEV là vắc-xin tái tổ hợp sống, giảm độc lực dạng bào chế đông khô và dung môi được hoàn nguyên khi sử dụng, được chỉ định phòng bệnh viêm não Nhật Bản cho người lớn và trẻ em từ 9 tháng tuổi trở lên. Vắc-xin IMOJEV được lưu hành và sử dụng tại Việt Nam kể từ năm 2019, với những tác động tích cực trong việc phòng bệnh viêm não Nhật Bản. vắc-xin viêm não nhật bản Imojev của Pháp

Chỉ định: Imojev là vắc-xin được chỉ định phòng bệnh Viêm não Nhật Bản cho người lớn và trẻ em từ 9 tháng tuổi trở lên.

Chống chỉ định sử dụng vắc-xin IMOJEV

• Người có tiền sử phản ứng dị ứng với bất kỳ thành phần nào của vắc-xin IMOJEV;
• Người bị suy giảm miễn dịch bẩm sinh hoặc mắc phải làm suy yếu miễn dịch tế bào;
• Người nhiễm HIV có triệu chứng suy giảm chức năng miễn dịch;
• Phụ nữ mang thai hoặc đang trong thời kỳ cho con bú.

Lịch tiêm chủng

Trẻ từ 9 tháng tuổi đến dưới 18 tuổi (chưa tiêm vắc xin Jevax lần nào):

• Mũi 1: Là mũi tiêm đầu tiên.
• Mũi 2: Cách 1 năm sau mũi đầu tiên.

Người tròn 18 tuổi trở lên:

• Tiêm 1 mũi duy nhất.

Trường hợp trẻ đã tiêm vắc xin Jevax trước đó, muốn chuyển đổi sang tiêm Imojev:

• Nếu đã tiêm 1 mũi JEVAX trước đó: Tiêm 2 mũi IMOJEV. Trong đó mũi IMOJEV đầu tiên cách mũi JEVAX đã tiêm tối thiểu 2 tuần;
• Nếu đã tiêm 2 mũi Jevax trước đó: Tiêm 1 mũi IMOJEV cách mũi cuối JEVAX tối thiểu 1 năm;
• Nếu đã tiêm 3 mũi Jevax trước đó: Tiêm 1 mũi IMOJEV cách mũi cuối JEVAX tối thiểu 3 năm;
• Không tiêm nhắc lại JEVAX sau khi tiêm IMOJEV.
• Đường tiêm:
  • Trẻ từ 9 - 24 tháng tuổi: Tiêm tại mặt trước - bên của đùi hoặc vùng cơ Delta ở cánh tay;
  • Trẻ từ 24 tháng tuổi trở lên và người lớn: Tiêm tại vùng cơ Delta ở cánh tay.

Thận trọng khi sử dụng vắc-xin IMOJEV

• Không được tiêm vào lòng mạch máu;
• Đối với những người điều trị corticosteroid liều cao đường toàn thân từ 14 ngày trở lên, sau khi ngưng điều trị nên chờ tối thiểu 1 tháng hoặc cho tới khi hồi phục chức năng miễn dịch mới tiến hành tiêm vắc-xin IMOJEV.

Tác dụng không mong muốn

• Phản ứng tại chỗ tiêm: Đỏ, ngứa, sưng, đau;
• Phản ứng toàn thân: Mệt mỏi, khó chịu, đau cơ, đau đầu. Trẻ em có thể bị sốt, người lớn có thể bị phát ban.

Tương tác thuốc

• Trẻ từ 12 tháng tuổi trở lên có thể tiêm IMOJEV cùng lúc với các vắc-xin phòng bệnh sởi, quai bị hay rubella;
• Nếu tại nơi sinh sống có dịch sởi, trẻ từ 9 tháng tuổi trở lên có thể tiêm IMOJEV cùng lúc với vắc-xin phòng bệnh sởi;
• Khi tiêm IMOJEV cùng lúc với các loại vắc-xin khác, phải tiêm ở 2 vị trí khác nhau và phải dùng 2 bơm kim tiêm riêng biệt.

Bảo quản vắc-xin IMOJEV

• Bảo quản ở nhiệt độ 2 - 8 độ C, không được để đông băng;
• Giữ vắc-xin trong hộp để tránh ánh sáng chiếu trực tiếp.