Xanh methylen là thuốc sát khuẩn bôi ngoài da

Xanh Methylen thuộc nhóm hoạt chất cấp cứu và giải độc. Thuốc có hiệu quả cao trong việc điều trị chốc lở, viêm da mủ, nhiễm virus ngoài da như herpes simplex. Chúng ta có thể bắt gặp các thuốc xanh methylen ở dạng: viên nén, thuốc tiêm, dung dịch dùng ngoài 1% hoặc dung dịch milian.

Xanh Methylene (Methylene Blue) lần đầu được điều chế bởi Heinrich Caro vào năm 1876. Sau đó thuốc được sử dụng rộng rãi và phổ biến, hiện thuốc đang nằm trong nhóm thuốc quan trọng và thiết yếu.

Thuốc có hiệu quả cao trong việc sát khuẩn, giải độc, làm thuốc nhuộm, điều trị một số bệnh nhiễm khuẩn ngoài da phổ biến. Đây là loại thuốc khá lành tính, không gây độc hại, trong trường hợp lỡ uống cũng không gây nguy hiểm. Thuốc được hấp thụ qua đường tiêu hóa và thải ra qua nước tiểu, chất thải ra ngoài cũng không có màu.

Ngoài tác dụng sát khuẩn, thuốc Xanh methylen còn có tác dụng nhuộm màu các mô. Thuốc phá vỡ phân tử virus khi tiếp xúc với ánh sáng bởi thuốc có liên kết không hồi phục với acid nucleic của virus. Nhờ vậy, trong điều trị nhiễm virus tại chỗ, thuốc cũng phát huy công dụng như điều trị herpes simplex, điều trị chốc lở, viêm da mủ; sát khuẩn đường niệu sinh dục.

Xanh methylen được hấp thu qua đường tiêu hóa. Thông qua đường nước tiểu và mật, xanh methylen được thải trừ và hầu hết là không màu. Nước tiểu chỉ chuyển màu xanh lá cây hay xanh da trời khi tiếp xúc với không khí.

Thuốc không được sử dụng trong các trường hợp sau:

• Những trường hợp bệnh nhân bị methemoglobin huyết
• Người bị ngộ độc cyanid

Người bệnh có thể gặp phải một số tác dụng phụ của thuốc như:

• Gặp phải một số triệu chứng liên quan đến đường tiêu hóa như: buồn nôn, chóng mặt, đau bụng...
• Khi sử dụng thuốc trong thời gian dài có thể gây thiếu máu
• Một số tương tác có thể xảy ra khi sử dụng thuốc với một số loại thuốc khác như: iodid, dicromat, một số chất kiềm, chất oxy hóa và chất khử khác
• Một số tác dụng phụ khác như: đau đầu, sốt, thiếu máu, tan máu, da có màu xanh

Thuốc Xanh Methylen được sử dụng qua 2 đường: đường tiêm và bôi ngoài da. Người bệnh cần lưu ý tuân thủ một số cách sử dụng thuốc như sau:

• Dùng thuốc qua đường tiêm:

Trước khi sử dụng thuốc qua đường tiêm thì cần pha loãng, có thể pha loãng với nước muối có nồng độ 0,9%. Đến khi pha được dung dịch Xanh Methylen nồng độ 0,05%, mới được sử dụng để an toàn khi tiêm.

Khi tiêm, cần tiêm chậm từ 1– 2 mg/kg trọng lượng cơ thể. Liều sau cách liều trước khoảng 1 tiếng đồng hồ, trong trường hợp người bệnh cần tiêm thêm.

• Dùng thuốc khi bôi ngoài da:

Trước khi sử dụng thuốc cần đọc kỹ hướng dẫn sử dụng và hỏi kĩ bác sĩ những thông tin cần thiết. Khi dùng thuốc Xanh Methylen đường bôi cồn sát khuẩn và làm sạch vị trí bôi trên da. Chấm và bôi thuốc nhẹ nhàng lên vùng da đó.

• Cách bôi thuốc Xanh Methylen đường uống:

Đối với những trường hợp dùng thuốc Xanh Methylen dạng viên nén để uống thì dùng liều 150 – 300 mg/ngày (trừ những trường hợp khẩn cấp). Khi dùng thuốc Xanh Methylen dạng uống nên uống kèm cùng với nhiều nước để dễ tiêu, tránh rối loạn tiêu hóa và tiểu khó.

Người bệnh khi sử dụng thuốc Xanh Methylen cần có ý kiến bác sĩ và thực hiện đúng hướng dẫn và sự kê đơn của bác sĩ để quá trình điều trị bệnh được tốt nhất.

• Thuốc không được sử dụng cho phụ nữ có thai và đang cho con bú
• Không sử dụng cho người thiếu hụt glucose – 6 phosphat dehydrogenase vì có thể gây ra tình trạng tan máu cấp.
• Thuốc chỉ sử dụng trong thời gian ngắn, không sử dụng trong thời gian dài.
• Những người bị suy thận cũng không được dùng xanh methylen