Biểu hiện ngoài da của các bệnh lý đường tiêu hoá

Tỷ lệ người Việt Nam bị mắc các bệnh đường ruột khá cao. Tuy nhiên, do tâm lý sợ và ngại đi bệnh viện là nguyên nhân chính khiến cho diễn biến bệnh trầm trọng thêm. Phát hiện sớm, theo dõi các biểu hiện bệnh da do đường ruột gây ra là việc làm cần thiết giúp bảo vệ sức khỏe mỗi người.

Đường tiêu hóa chính là một phần của hệ thống tiêu hóa. Cấu tạo của đường tiêu hóa gồm một loạt các cơ quan rỗng tham gia vào ống xoắn dài từ miệng đến hậu môn, cụ thể:

• Miệng;
• Thực quản;
• Dạ dày;
• Ruột non;
• Ruột già (đại tràng và trực tràng);
• Hậu môn.

Mục đích chính của hệ tiêu hóa là phân hủy thức ăn thành các chất dinh dưỡng có thể hấp thụ được vào cơ thể bạn. Qua đó sẽ cung cấp năng lượng cho cơ thể hoạt động.

Thức ăn vào miệng sẽ phải được xử lý cơ học (nhai) và làm ẩm. Quá trình tiêu hóa được diễn ra chủ yếu ở dạ dày và ruột non, nơi protein, chất béo, carbohydrate được phân hủy hóa học thành các thành phần nhỏ hơn. Các phân tử nhỏ hơn đó sẽ tiếp tục được hấp thụ qua biểu mô của ruột non vào máu. Sau đó chúng sẽ đi vào vòng tuần hoàn.

Ruột già đóng vai trò chính ở trong việc tái hấp thu lượng nước dư thừa. Cuối cùng, những chất không tiêu hóa được và các chất cặn bã bài tiết được đào thải ra ngoài cơ thể qua đường đại tiện (phân).

Mắc bệnh đường ruột là khi có sự trục trặc ở một trong những khâu này. Tức là, các chức năng của đường tiêu hóa thường không được thực hiện thành công.

Bệnh nhân trong các trường hợp này có thể xuất hiện các triệu chứng đau bụng, buồn nôn, nôn, tiêu chảy, kém hấp thu, táo bón hoặc tắc nghẽn. Thậm chí là có thể biểu hiện dấu hiệu trên da, niêm mạc. Ví dụ: bệnh vàng da, vàng mắt, da xanh và niêm mạc nhợt.

Những nguyên nhân chính gây nên bệnh về đường tiêu hóa bao gồm:

• Chế độ ăn uống không đều độ;
• Hay bị căng thẳng, stress;
• Người cao tuổi;
• Ô nhiễm ở môi trường sống;
• Sức đề kháng kém;
• Lối sống thiếu khoa học (ví dụ: ít tập luyện thể thao, ngủ trễ, không nghỉ ngơi hợp lý,...).

• Chứng đỏ da do bệnh đường ruột

Chứng đỏ da gây ra các cục mềm, màu hơi đỏ, thường trên ống chân của bạn, có thể trông giống như vết bầm tím. Nó có thể bắt đầu với các triệu chứng giống cúm như sốt và đau nhức. Đây là vấn đề da phổ biến nhất liên quan đến bệnh đường ruột và phản ứng của hệ thống miễn dịch của bạn với vi khuẩn ruột. Các vết sưng có xu hướng nổi lên khi bệnh bùng phát và biến mất khi bạn điều trị. Để giảm bớt cơn đau, hãy kê cao chân và chườm mát. Thuốc giảm đau như Ibuprofen hoặc Naproxen cũng có thể hữu ích.

• Viêm da mủ hoại thư

Đây là vấn đề da phổ biến tiếp theo đối với những người bị bệnh đường ruột. Nó bắt đầu với một vết sưng nhỏ, màu đỏ, thường ở chân hoặc gần nơi bạn phẫu thuật. Trong vòng vài giờ hoặc vài ngày, nó phát triển thành một vết loét hoặc vết loét lớn, gây đau đớn. Các bác sĩ lại không chắc chắn về nguyên nhân. Nó có thể khó khăn để điều trị. Phương pháp điều trị phổ biến nhất là dùng Steroid hàng ngày cùng với chăm sóc vết thương và các loại thuốc bạn thoa trên da.

• Khe nứt da

Bệnh đường ruột có thể gây ra những vết rách nhỏ ở vùng da xung quanh hậu môn của bạn. Chúng có thể gây ra máu trong phân và đau khi đi cầu. Hầu hết, các vết thương đều tự lành, nhưng tắm nước ấm và bôi thuốc mỡ có thể làm dịu cơn đau hoặc ngứa. Nếu vết nứt không tự biến mất, bác sĩ có thể kê đơn thuốc để giúp thư giãn các cơ ở khu vực đó, giúp vết rách lành lại.

• Nổi mụn

Một số loại thuốc điều trị bệnh đường ruột có thể gây ra các tác dụng phụ. Steroid có thể gây ra mụn trứng cá nghiêm trọng và khuôn mặt sưng húp. Các tác dụng phụ khác của những loại thuốc này có thể bao gồm rạn da, da mỏng, sưng mắt cá chân và vết thương chậm lành.

• Bệnh vảy nến

Đây là một căn bệnh có thể gây ra da đỏ, khô, có vảy, ngứa và đau. Các nhà nghiên cứu không rõ về cách nó liên kết với bệnh đường ruột, nhưng những người mắc bệnh Crohn có nguy cơ mắc bệnh vẩy nến cao gấp 8 lần. Nó có thể là sự kết hợp giữa gen và hệ thống miễn dịch khiến bạn có nguy cơ mắc cả 2 bệnh. Bạn có thể điều trị bằng các loại kem, thuốc uống hoặc liệu pháp ánh sáng.

• Lỗ rò ngoài da

Đó là một đường hầm nhỏ giữa ruột và da của bạn, thường là từ trực tràng đến âm đạo, bàng quang hoặc mông. Nó có thể làm rò rỉ chất thải hoặc mủ và gây đau, sưng. Tùy thuộc vào vị trí và mức độ tồi tệ của nó, bạn có thể cần dùng thuốc hoặc phẫu thuật.

• Các vết loét ở miệng

Các vết loét miệng có thể xuất hiện khi bùng phát bệnh đường ruột hoặc do tác dụng phụ của thuốc dùng cho tình trạng này. Chúng có thể gây khó chịu khi ăn thức ăn có tính axit, cay hoặc nóng. Các vết loét sẽ biến mất khi bạn điều trị bệnh lý đường tiêu hóa. Nước súc miệng đặc biệt cũng có thể giúp làm sạch vết loét.

• Viêm da đầu chi ruột

Nếu bệnh đường ruột dẫn đến tiêu chảy liên tục, bạn có thể mất kẽm trong phân. Điều này có thể gây ra viêm da đầu chi ruột, một chứng rối loạn gây phát ban tróc vảy hoặc mụn nước thường trên bàn tay, bàn chân, mặt hoặc bộ phận sinh dục. Điều trị rất đơn giản, đó là uống bổ sung kẽm.

• Viêm miệng mủ sùi

Đây là một tình trạng hiếm gặp và nó ảnh hưởng đến những người bị viêm loét đại tràng. Giống như nhiều vấn đề về da liên quan đến bệnh đường ruột, các nhà nghiên cứu tin rằng nó gây ra bởi các vấn đề với hệ thống miễn dịch. Những người ăn chay bị viêm da dẫn đến mụn nước hoặc các mảng xung quanh bẹn, dưới cánh tay, chúng trở nên sẫm màu hơn khi lành lại.

• Viêm mao mạch dị ứng

Viêm mao mạch có thể là do các vấn đề miễn dịch đi kèm với bệnh đường ruột. Nó trông giống như những đốm đỏ nổi lên trên chân của bạn. Đôi khi chúng ngứa hoặc đau. Nếu nghiêm trọng, chúng có thể biến thành vết loét hở hoặc mụn nước lớn. Viêm mạch máu thường biến mất khi điều trị bệnh đường ruột.

• Bệnh bạch biến

Bệnh bạch biến làm cho da của bạn mất màu thành các đốm. Nó hơi phổ biến hơn ở những người bị bệnh đường ruột, có thể do liên kết di truyền hoặc hệ thống miễn dịch. Điều trị bằng thuốc, kem và liệu pháp ánh sáng.

• Tật đầu ngón tay to hơn

Với tình trạng này, lớp da dưới móng tay của bạn dày hơn, khiến đầu ngón tay to và móng cong xung quanh. Nếu bị bệnh đường ruột, bạn sẽ có tỷ lệ mắc tật đầu ngón tay to hơn, có lẽ do một số chất hóa học trong máu. Không có phương pháp điều trị nào, nhưng quản lý triệu chứng đường ruột của bạn có thể giúp bệnh tiến triển tốt hơn.

• Mẫn cảm quá mức của da và niêm mạc

Nếu đã mắc bệnh Crohn trong nhiều năm, bạn có nhiều khả năng mắc chứng rối loạn này. Nó gây ra mụn nước trên đầu gối, khuỷu tay, bàn tay và bàn chân của bạn. Nó có thể được gây ra bởi tình trạng viêm liên tục trong ruột của bạn. Steroid và các loại thuốc khác có thể điều trị bệnh viêm da epidermolysis, nhưng bạn cũng nên tránh tiếp xúc với các môn thể thao hoặc bất cứ thứ gì có thể gây hại đối với da.

• Hội chứng sweet

Nó bắt đầu với một cơn sốt và những nốt mụn nhỏ màu đỏ xuất hiện nhanh chóng trên cánh tay, cổ, đầu hoặc thân của bạn. Các vết sưng tấy phát triển thành phát ban gây đau đớn. Các bác sĩ không biết chính xác lý do tại sao, nhưng hội chứng Sweet có thể xuất hiện để phản ứng với bệnh đường ruột. Bạn có thể điều trị bằng steroid, dưới dạng thuốc viên hoặc kem, nhưng hội chứng Sweet sẽ tái phát trở lại.

Tóm lại, da và đường tiêu hóa có thể đồng thời mắc bệnh do cùng một tác nhân gây ra. Do đó, nếu bạn bị bệnh đường ruột như viêm đại tràng, Crohn... thì có khả năng mắc các bệnh ngoài da. Vì vậy, hãy đến cơ sở y tế để điều trị các bệnh lý tiêu hóa để phòng ngừa triệu chứng liên quan đến da.

Nguồn tham khảo: webmd.com