Chẩn đoán và điều trị gan nhiễm mỡ

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ Nội soi tiêu hóa - Khoa Khám bệnh & Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng.

Gan nhiễm mỡ là tình trạng chất béo bị tích tụ trong gan. Bệnh thường gặp ở những người bị béo phì, uống rượu hoặc mắc tiểu đường, rối loạn chuyển hóa lipid. Nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời sẽ dẫn đến viêm gan, xơ gan, thậm chí là suy gan.

Gan nhiễm mỡ là một bệnh ít biểu hiện triệu chứng nên gây nhiều khó khăn trong việc chẩn đoán bệnh. Bác sĩ thường sử dụng các phương pháp sau đây để chẩn đoán bệnh:

• Tiền sử bệnh: Người đến khám sẽ được hỏi chi tiết về tiền sử uống rượu bia (mức độ, hàm lượng, thời gian sử dụng). Thông tin này sẽ giúp ích cho bác sĩ trong việc phân biệt gan nhiễm mỡ do rượu (ALD) và gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD). Ngoài ra, người khám còn được hỏi về tiền sử sử dụng thuốc, thói quen ăn uống, và các thông tin khác liên quan đến bệnh. Vậy nên, việc trả lời thành thật sẽ giúp chẩn đoán bệnh nhanh và chính xác hơn.
• Khám sức khỏe: Người khám sẽ được kiểm tra các vấn đề về gan như gan to hay vàng da.
• Xét nghiệm máu: Xét nghiệm chức năng gan giúp kiểm tra tình trạng sức khỏe của gan. Chức năng gan được cho là giảm xuống khi có men gan cao thể hiện qua 2 chỉ số alanine aminotransferase (ALT) và aspartate aminotransferase (AST)

• Xét nghiệm hình ảnh: Một số xét nghiệm hình ảnh như siêu âm, chụp cắt lớp vi tính (CT) hoặc chụp cộng hưởng từ (MRI) được sử dụng trong chẩn đoán bệnh lý về gan. Cụ thể, thông qua các hình ảnh được chụp có thể cho thấy tồn tại hay không chất béo ứ đọng tại gan, và còn giúp phân loại gan nhiễm mỡ đơn thuần với viêm gan nhiễm mỡ không do rượu (NASH).
• Sinh thiết gan: Bác sĩ chỉ đề nghị sinh thiết nếu nghi ngờ hoặc có kết quả xét nghiệm cho thấy người khám có nguy cơ mắc NASH. Sinh thiết có thể được thực hiện tại bệnh viện hoặc trung tâm phẫu thuật ngoại trú. Trước khi làm thủ thuật, thuốc gây tê và giảm đau sẽ được tiêm vào cơ thể để kiểm soát cơn đau. Tiếp đến, bác sĩ sẽ gây tê tại chỗ và sử dụng kim đặc biệt để lấy một mảnh mô nhỏ từ gan rồi gửi đến khoa giải phẫu bệnh. Sinh thiết gan là cách duy nhất để chẩn đoán NASH.

Không có loại thuốc đặc hiệu cho NAFLD, tất cả các loại thuốc đang lưu hành chỉ có hiệu quả tương đối. Nếu người bệnh xuất hiện biến chứng do NASH như xơ gan hoặc suy gan thì khả năng cao phải ghép gan. Nhìn chung, những người bị NASH được ghép gan sẽ hồi phục sức khỏe rất nhanh.

2.1 Bỏ rượu

Bỏ rượu là cách duy nhất giữ cho tổn thương gan không trở nên tồi tệ hơn, thậm chí có thể hồi phục các tế bào gan đã bị tổn thương trong gan nhiễm mỡ do rượu (ALD). Ngoài ra, người bệnh còn được tư vấn về chương trình cai nghiện được giám sát và kiểm soát các triệu chứng cai nghiện một cách an toàn để bỏ rượu.

2.2 Thay đổi lối sống

Thay đổi lối sống có thể làm giảm triệu chứng của gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD):

• Giảm cân: Đây là một trong những phương pháp điều trị tốt nhất cho NAFLD. Giảm cân giúp giảm mỡ, viêm và xơ hóa gan. Người bệnh chỉ cần giảm 3 - 5% trọng lượng cơ thể để giúp cắt giảm đáng kể lượng chất béo trong gan.
• Tập thể dục nhiều hơn: Cố gắng tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày hầu hết các ngày trong tuần nhằm nâng cao sức khỏe và giúp giảm cân đạt hiệu quả cao.
• Xây dựng thói quen tốt: Người bệnh nên duy trì các thói quen tốt để bảo vệ gan như bỏ rượu, dùng thuốc và thuốc không kê đơn theo hướng dẫn của bác sĩ. Không phải tất cả các sản phẩm hỗ trợ chức năng gan đều tốt cho sức khỏe, vì vậy trước khi mua dùng người bệnh nên hỏi tư vấn của bác sĩ.
• Giảm cholesterol: Xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh, tập thể dục, và dùng thuốc theo đơn sẽ tăng cường các cholesterol có lợi và làm giảm các cholesterol có hại.
• Quản lý bệnh tiểu đường: Kiểm tra lượng đường trong máu và dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ.

Để giúp khách hàng sớm phát hiện và điều trị gan nhiễm mỡ, hiện nay Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec có các Gói khám sàng lọc gan mật được thực hiện bởi đội ngũ bác sĩ chuyên môn cao, giàu kinh nghiệm trong lĩnh vực sàng lọc bệnh về gan mật cùng sự hỗ trợ của trang thiết bị, cơ sở y tế hiện đại sẽ giúp xác định chính xác các vấn đề liên quan đến gan.

Gói sàng lọc gan mật giúp khách hàng:

• Đánh giá khả năng làm việc của gan thông qua các xét nghiệm men gan;
• Đánh giá chức năng mật; dinh dưỡng lòng mạch;
• Tầm soát sớm ung thư gan;
• Thực hiện các xét nghiệm như Tổng phân tích tế bào máu, khả năng đông máu, sàng lọc viêm gan B,C;
• Đánh giá trạng thái gan mật qua hình ảnh siêu âm và các bệnh có nguy cơ ảnh hưởng gây ra bệnh gan/làm bệnh gan nặng hơn;
• Phân tích sâu các thông số đánh giá chức năng gan mật thông qua xét nghiệm, cận lâm sàng; các nguy cơ ảnh hưởng đến gan và tầm soát sớm ung thư gan mật.

Nguồn tham khảo: Webmd.com