Loét dạ dày tiến triển thành ung thư như thế nào?

Bài viết được tham vấn chuyên môn cùng Bác sĩ chuyên khoa I Võ Thị Thùy Trang - Bác sĩ Nội soi tiêu hóa - Khoa Khám bệnh & Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng.

Viêm loét dạ dày là một căn bệnh thường gặp, xuất hiện ở mọi lứa tuổi và không phân biệt giới tính. Căn bệnh này sẽ gây ra những đau đớn, khó chịu và thậm chí có thể hình thành nên ung thư dạ dày tiến triển nếu không điều trị kịp thời.

Viêm loét dạ dày là tình trạng lớp niêm mạc của dạ dày bị viêm, dẫn đến sưng và hình thành những vết loét. Có 2 loại viêm dạ dày đó là viêm dạ dày cấp và mạn.

• Viêm dạ dày cấp: Là tình trạng viêm đột ngột ở niêm mạc dạ dày, gây ra những cơn đau dữ dội và theo từng đợt ngắn;
• Viêm dạ dày mạn: Là tình trạng dạ dày bị nhiễm trùng, gây ra những tổn thương lan tỏa hoặc chỉ khu trú tại một vùng của niêm mạc dạ dày. Điều này có thể dẫn tới viêm teo niêm mạc dạ dày.

Viêm loét dạ dày cấp hoặc mạn tính đều gây ảnh hưởng lớn đến một bộ phận quan trọng đang làm nhiệm vụ thực dưỡng cho cơ thể. Loét dạ dày tá tràng chủ yếu là do vi khuẩn HP gây ra, đây là vết loét hở vi khuẩn có thể lây nhiễm dễ dàng, chính vì vậy bạn không nên xem thường nó.

Đặc biệt là khi bị viêm loét dạ dày mạn tính sẽ làm bào mòn lớp niêm mạc dạ dày gây ra dị sản hoặc loạn sản. Đây chính là những thay đổi tiền ung thư trong tế bào và sẽ dẫn đến ung thư dạ dày nếu không được điều trị.

Trong số các bộ phận bên trong cơ thể người, dạ dày có vai trò rất quan trọng trong vấn đề dinh dưỡng. Trong khi đó viêm loét dạ dày lại là căn bệnh phổ biến hàng đầu trong số các bệnh đường tiêu hóa. Nếu viêm loét dạ dày không được điều trị sớm và đúng cách bệnh có thể gây ung thư dạ dày.

Theo điều tra của hội Khoa Học Tiêu hóa Việt Nam thì có đến 70% người Việt có nguy cơ bị viêm dạ dày. Trong số các bệnh lý ở đường tiêu hóa thì tỷ lệ viêm loét dạ dày tá tràng chiếm tới 26% và ngày càng có xu hướng gia tăng.

3. Nguyên nhân nào gây viêm loét dạ dày?

Các nguyên nhân gây viêm loét dạ dày bao gồm:

• Vi khuẩn HP: Vi khuẩn HP là nguyên nhân hàng đầu gây ra bệnh viêm loét dạ dày. Bình thường, vi khuẩn HP không gây ra vấn đề gì, nhưng khi hoạt động nó tiết ra hóa chất có thể gây kích ứng, làm viêm lớp bên trong của dạ dày và gây ra loét.
• Chế độ ăn uống thiếu khoa học: Việc ăn uống không có giờ giấc, hay bỏ bữa, ăn đêm, ăn nhanh và nhai không kỹ, vừa ăn vừa làm việc; ăn nhiều các loại thực phẩm đóng gói, chế biến sẵn, tươi sống; thức ăn cay, nóng, chua; chế độ ăn thiếu đạm, thiếu vitamin... đều là những nguyên nhân làm tăng nguy cơ viêm loét dạ dày và cản trở chức năng miễn dịch.
• Sử dụng thuốc giảm đau và kháng viêm: Bệnh viêm loét dạ dày tá tràng có thể phổ biến hơn ở những người lớn tuổi phải sử dụng nhiều thuốc giảm đau chống viêm hoặc ở những người dùng các loại thuốc này để điều trị các bệnh lý về xương khớp.
• Stress, căng thẳng kéo dài: Những người thường xuyên bị căng thẳng, lo lắng quá mức có tỉ lệ viêm loét dạ dày cao hơn. Bởi tình trạng căng thẳng làm suy yếu hệ thống miễn dịch và làm tăng thêm sự rối loạn của quá trình tiêu hóa. Khi đó cơ thể dễ bị các loại vi khuẩn có hại xâm nhập và gây bệnh, đặc biệt là vi khuẩn HP.
• Sử dụng chất kích thích, đồ uống có cồn: Những người uống quá nhiều bia rượu có thể gây kích thích niêm mạc dạ dày. Điều này dẫn đến tình trạng viêm và làm tăng nguy cơ phát triển vết loét. Mặt khác, khi uống nhiều rượu bia cũng có thể gây ảnh hưởng đến quá trình chữa lành các vết loét đã có ở dạ dày.
• Di truyền: Nếu trong gia đình bạn có người bị viêm loét dạ dày thì bạn có nguy cơ cao mắc phải căn bệnh này, bởi nó mang tính di truyền
• Nhiễm trùng hậu vị trực khuẩn: Hậu vị trực khuẩn tồn tại nhiều nhất ở những người bị viêm loét và ung thư dạ dày.

4. Bệnh viêm loét dạ dày tá tràng có biểu hiện như thế nào?

Các biểu hiện nhận biết viêm loét dạ dày tá tràng bao gồm:

• Đau vùng thượng vị: Là cảm giác đau tức vùng bụng trên, đây có thể được coi là dấu hiệu viêm loét dạ dày sớm nhất mà bạn có thể dễ dàng nhận biết. Tùy theo mức độ bệnh của mỗi người mà có mức độ đau khác nhau. Các cơn đau có thể xuất hiện vào bất cứ thời điểm nào trong ngày kể cả khi bạn đang ngủ.
• Buồn nôn, nôn: Các vết loét dạ dày gây đau sẽ dễ dàng làm cho dạ dày co bóp mạnh hơn, khi đó bạn sẽ có cảm giác buồn nôn và nôn do chức năng dạ dày đã suy yếu.
• Chán ăn và ăn không ngon: Viêm loét dạ dày làm cho bạn cảm thấy mệt mỏi, đắng miệng, giảm vị giác, không muốn ăn, ăn không ngon.
• Rối loạn tiêu hóa: Viêm loét dạ dày có thể gây ra chứng táo bón hoặc tiêu chảy, đây chính là biểu hiện của chức năng tiêu hóa bị rối loạn.
• Mất ngủ, giảm cân đột ngột: Những bệnh lý liên quan đến đường tiêu hóa thường khiến người bệnh giảm cân nhanh. Bởi nó cản trở khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng của cơ thể. Cùng với đó là tình trạng mệt mỏi, mất ngủ.

5. Phương pháp nào giúp chẩn đoán viêm loét dạ dày?

Các phương pháp sau đây thường được bác sĩ chỉ định để chẩn đoán viêm loét dạ dày:

• Nội soi dạ dày: Hiện nay, đây là phương pháp chẩn đoán viêm loét dạ dày chính xác nhất và được sử dụng nhiều nhất. Việc nội soi sẽ giúp bác sĩ quan sát một cách chi tiết tình trạng niêm mạc dạ dày, vị trí tổn thương. Dựa vào đó để tiên lượng được khả năng điều trị. Với những ổ loét nhỏ, mới thì có thể điều trị nội khoa, nhưng nếu ổ loét lồi lõm, đã xơ chai thì sẽ sinh thiết để sàng lọc ung thư dạ dày sớm.
• Xét nghiệm máu, phân: Phương pháp xét nghiệm này giúp đánh giá tình trạng biến chứng xuất huyết tiêu hóa, nồng độ các enzym tiết ra từ niêm mạc dạ dày và tình trạng hồng cầu trong phân.

Trong các phương pháp điều trị bệnh viêm loét dạ dày tá tràng thì thay đổi chế độ ăn uống và sinh hoạt là yếu tố quyết định kết quả điều trị cũng như dự phòng được bệnh tái phát. Bên cạnh đó việc sử dụng thuốc cũng giúp bệnh nhân điều trị hiệu quả.

• Thuốc Tây y: Các loại thuốc kháng sinh, thuốc ức chế bơm proton, thuốc kháng thụ thể H2, thuốc tạo màng bọc, thuốc trung hòa axit là những loại thuốc điều trị viêm dạ dày cấp và mạn tính, được sử dụng tùy theo từng trường hợp cụ thể.
• Thuốc Đông y: Thuốc có nguồn gốc từ các loại thảo dược tự nhiên khá lành tính. Các loại thuốc này thường ít có tác dụng phụ, có thể sử dụng lâu dài, khả năng làm lành tổn thương viêm loét cao.

Phẫu thuật được chỉ định trong các trường hợp điều trị bằng thuốc không đem lại hiệu quả hoặc có các biến chứng như hẹp môn vị, chảy máu, thủng dạ dày, cần mổ cấp cứu...

Viêm loét dạ dày nếu không có phương pháp can thiệp kịp thời thì sẽ gây ra các biến chứng sau:

• Chảy máu dạ dày: Đây là biến chứng thường hay gặp nhất. Khi bạn đã bị chảy máu dạ dày thì rất khó cầm. Tình trạng xuất huyết sẽ biểu hiện ra ngoài như nôn ra máu hay đại tiện phân đen.
• Thủng dạ dày: Xảy ra khi ổ loét ăn sâu hết thành dạ dày tạo thành lỗ thủng khiến bạn đau bụng dữ dội và cần phải được phẫu thuật cấp cứu.
• Hẹp môn vị: Đây là biến chứng gây ra tình trạng đau bụng và nôn ói rất dữ dội.
• Ung thư dạ dày: Loét dạ dày ung thư hóa chính là biến chứng rất đáng lo ngại. Ung thư dạ dày tiến triển có thể gây ra nhiều triệu chứng nguy hiểm cho bệnh nhân.

Viêm loét dạ dày là một bệnh lý gây khó chịu và dai dẳng, tuy nhiên bạn hoàn toàn có thể phòng ngừa bằng cách tránh stress, ăn uống khoa học và lành mạnh, nghỉ ngơi hợp lý, tập thể dục đều đặn và hạn chế sử dụng thuốc kháng sinh, thuốc chống viêm, giảm đau khi không cần thiết.