Ngoại tâm thu nhĩ và ngoại tâm thu thất khác nhau như thế nào?

Ngoại tâm thu nhĩ và ngoại tâm thu thất khác nhau như thế nào? Ngoại tâm thu nhĩ và ngoại tâm thu thất đều là hiện tượng nhịp tim không đều. Khi các hoạt động điện trong tim xảy ra sớm, tim co bóp sớm, gây ra nhịp tim sớm. Ngoại tâm thu nhĩ bắt nguồn từ hai buồng trên cùng của tim, trong khi ngoại tâm thu thất bắt nguồn từ hai buồng dưới cùng của tim.

Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của các bác sĩ chuyên ngành Nội Tim Mạch, tại Vinmec Hạ Long.

Các cơn ngoại tâm thu nhĩ (PAC) xuất phát từ các buồng trên của tim. Khi tín hiệu điện tim đến sớm hoặc đến vào lúc không còn nhiều máu trong tim, tim không đủ máu để bơm ra. Điều này dẫn đến tạm dừng nhịp tim chỉ trong khoảnh khắc, sau đó bắt đầu một nhịp mạnh hơn, gây ra cảm giác giống như tim bị bỏ qua một nhịp.

Khi xuất hiện tình trạng ngoại tâm thu nhĩ, huyết áp vẫn duy trì ở mức bình thường. Điều này khiến bác sĩ dễ bỏ qua trong quá trình kiểm tra sức khỏe.

Nhưng nếu như có nghi ngờ, bệnh nhân có thể yêu cầu bác sĩ thực hiện các phương pháp sau:

• Điện tâm đồ (ECG): Nếu kết quả là bình thường thì bạn không cần bất kỳ thêm một xét nghiệm nào khác.
• Máy theo dõi holter điện tâm đồ 24h, 72h: Thiết bị này giúp bạn có thể kiểm tra nhịp tim trong 1 khoảng thời gian 24h, 72h để chấn đoán xác định rối loạn nhịp tim, ngoại tâm thu nhĩ.
• Siêu âm tim: Để kiểm tra cấu trúc của tim, tìm nguyên nhân và các bệnh kèm theo cũng như đánh giá biến chứng của rối loạn nhịp.

Ngoại tâm thu thất (PVC) đề cập đến một tình trạng không đều khác của nhịp tim. Tình trạng xảy ra khi tín hiệu điện bắt đầu nhịp tim xuất phát từ một trong hai buồng tim dưới cùng (tâm thất).

PVC không phải lúc nào cũng là một vấn đề đáng lo ngại. Tuy nhiên, nếu chúng xuất hiện liên tục trong thời gian dài, kéo dài nhiều tháng hoặc nhiều năm, chúng có thể gây ra các vấn đề liên quan đến sức khỏe cơ tim hoặc làm suy yếu cơ tim. PVC thường biến mất khi sử dụng thuốc hoặc thông qua các phương pháp điều trị ít can thiệp.

Bác sĩ sẽ hỏi bệnh nhân về các triệu chứng cũng như tiền sử các bệnh trước đó trong quá trình thực hiện kiểm tra sức khỏe. Họ thường sẽ kiểm tra tim bằng ống nghe trước để kiểm tra các dấu hiệu bất thường.

Xét nghiệm đầu tiên cần làm thường sẽ là điện tâm đồ (ECG). Phương thức kiểm tra này giúp đo nhịp tim cũng như đánh giá các tín hiệu điện trong tim. Tình trạng rối loạn nhịp tim hoặc nhịp tim tăng sẽ dễ dàng theo dõi trên điện tâm đồ.

Tuy nhiên nếu dữ liệu không đủ, bác sĩ thường yêu cầu bệnh nhân sử dụng máy theo dõi tim holter điện tâm đồ 24h, 72h để đo hoạt động của tim trong một đến vài ngày. Việc đo nhịp tim và ghi nhận thông tin liên tục trong vài ngày giúp phát hiện ra tình trạng ngoại tâm thu thất bất thường, từ đó có biện pháp y tế phù hợp để can thiệp.

Siêu âm tim, xét nghiệm máu là thăm dò không thể thiếu để chấn đoán nguyên nhân và biến chứng của ngoại tâm thu thất.

Khi so sánh trên kết quả kiểm tra điện tâm đồ, ngoại tâm thu nhĩ và ngoại tâm thu thất có điểm khác biệt ở nguồn gốc. Ngoại tâm thu thất bắt nguồn từ tâm thất, trong khi ngoại tâm thu nhĩ bắt nguồn từ tâm nhĩ.

Tuy ngoại tâm thu nhĩ và ngoại tâm thu thất khác nhau, chúng đều có thể là những biểu hiện lành tính hoặc là dấu hiệu của một tình trạng nguy hiểm - tuỳ thuộc vào tần suất xuất hiện, đặc điểm tính chất của ngoại tâm thu. Mặc dù các trường hợp bệnh xuất hiện riêng lẻ sẽ không biểu thị một vấn đề nghiêm trọng, nhưng nếu xuất hiện thường xuyên, kéo dài hoặc chuyển dạng thành cơn nhịp nhanh kịch phát thì có thể gây ngất, chóng, đột tử.

Không có biện pháp cụ thể để ngăn chặn hoặc dự phòng rối loạn nhịp ngoại tâm thu. Tuy nhiên, bạn có thể tăng cường sức khỏe tim mạch thông qua những biện pháp sau:

• Duy trì cân nặng phù hợp với chiều cao, giới tính và thể trạng của bạn.
• Ngừng hút thuốc hoàn toàn và giảm thiểu việc tiêu thụ rượu và caffeine.
• Thực hiện chế độ ăn uống cân bằng, tập trung vào các loại trái cây, rau và ngũ cốc có lợi cho tim.
• Tập thể dục thường xuyên, bao gồm cả các bài tập nhịp điệu, tăng cường sức mạnh và tập luyện kéo dài.
• Kiểm soát cholesterol và huyết áp để duy trì sức khỏe tim tốt.
• Quản lý căng thẳng và lo lắng thông qua các phương pháp đối phó có lợi, như trò chuyện hoặc thiền định.
• Đảm bảo có ít nhất bảy giờ ngủ đủ mỗi đêm để hỗ trợ sức khỏe toàn diện.
• Đặc biệt cần khám sàng lọc tim mạch định kỳ 12 tháng/ lần để phát hiện rối loạn nhịp tim sớm ngay cả khi chưa có triệu chứng.

Dù bệnh nhân có thể theo dõi nhịp tim thông qua các ứng dụng điện tâm đồ trên đồng hồ thông minh nhưng nó hoàn toàn không thể thay thế các lời khuyên đến từ các bác sĩ chuyên khoa tim mạch do tình trạng ngoại tâm thu nhĩ và ngoại tâm thu thất khác nhau. Do đó, nếu cảm thấy cơ thể thường xuyên xuất hiện các bất kỳ nhịp đập không bình thường nào thì cần liên hệ đến bác sĩ nhằm tìm hiểu tình trạng của bản thân từ đó phát hiện các nguy cơ gây ra các bệnh tim nghiêm trọng hơn.