Thay van động mạch chủ qua ống thông là gì? Lợi ích và rủi ro

Thay van động mạch chủ qua ống thông (Transcatheter Aortic Valve Implantation - TAVI) là một phương pháp can thiệp không phẫu thuật, xâm lấn tối thiểu để thay thế van động mạch chủ trong tim của bệnh nhân. Ban đầu được phương pháp này được phát triển như một cách để thay thế phẫu thuật cho những bệnh nhân không có khả năng để thực hiện phẫu thuật.

1. TAVI là gì?

Thay van động mạch chủ qua ống thông (TAVI) là thủ thuật y khoa nhằm thay thế van động mạch chủ trong tim từ bên trong cơ thể. Thủ thuật này thực hiện thông qua một ống thông nhỏ được đưa vào từ động mạch đùi hoặc động mạch dưới đòn, động mạch cảnh hoặc thậm chí là qua động mạch chủ ngực.

Thủ thuật TAVI đã mở rộng đáng kể về chỉ định trong những năm gần đây, khiến nó trở thành phương pháp phổ biến nhất để thay thế van động mạch chủ kể cả với đối tượng bệnh nhân nguy cơ phẫu thuật thấp.

Nhiều nghiên cứu cho thấy phương pháp này sẽ an toàn hơn và có kết quả tương tự hoặc tốt hơn so với phẫu thuật thay van động mạch chủ truyền thống.

2. Tại sao nên thực hiện thay van động mạch chủ qua ống thông TAVI?

Phẫu thuật thay van động mạch chủ trước đây là tiêu chuẩn vàng trong điều trị hẹp van động mạch chủ khít. Tuy nhiên, việc phẫu thuật tim là rất dễ gặp rủi ro đối với nhiều bệnh nhân cao tuổi và những người bị những bệnh suy nhược như chức năng tim kém, bệnh phổi nặng và suy thận giai đoạn cuối.

Van động mạch chủ của tim giúp máu lưu thông từ tim đến phần còn lại của cơ thể
Van động mạch chủ của tim giúp máu lưu thông từ tim đến phần còn lại của cơ thể

Trước đây, TAVI chỉ được thực hiện cho những người có nguy cơ cao tử vong do phẫu thuật. Tuy nhiên, hiện nay TAVI cũng được thực hiện cho những người có nguy cơ thấp và những người đã phẫu thuật thay van động mạch chủ trước đó (can thiệp TAVI van in van).

Ưu điểm của kỹ thuật thay van động mạch chủ qua da được biết đến là:

  • Ít xâm lấn, nhẹ nhàng và đơn giản hơn kỹ thuật phẫu thuật thay van động mạch chủ thông thường.
  • Bác sĩ không cần phải xẻ dọc xương ức của bệnh nhân, không phải chạy máy tim phổi nhân tạo tuần hoàn ngoài cơ thể, không gây mê toàn thân nên giảm thiểu nguy cơ biến chứng.
  • Giảm thời gian hậu phẫu cũng như rút ngắn thời gian nằm viện ( khoảng 5 ngày sau TAVI).
  • Tỷ lệ thành công cao ( ~ 98,7% tại Vinmec)
  • Đây là cứu cánh cho những bệnh nhân không thể chịu đựng phẫu thuật vì tuổi già sức yếu hoặc có kèm bệnh lý mạn tính.

3. Mức độ phổ biến của thủ thuật TAVI

Xuất hiện lần đầu tiên vào năm 2002, cho đến nay có hơn 400.000 người trên khắp thế giới đã trải qua phương pháp TAVI. Năm 2019, TAVI trở thành phương pháp thay van động mạch chủ phổ biến nhất, với 57.626 sử dụng phương pháp TAVI trong 72.991 ca phẫu thuật thay van.

4. Chi tiết thủ thuật TAVI

4.1 Trước khi thực hiện TAVI, cần những thủ tục nào?

Trước khi thực hiện TAVI bạn có thể sẽ trải qua những xét nghiệm sau:

  • Xét nghiệm máu
  • Siêu âm tim
  • Điện tâm đồ
  • Chụp CT động mạch chủ ngực - bụng
  • Chụp X-Quang
  • Có thể chụp động mạch chủ cản quang (nếu cần)

Sau khi xét nghiệm, bác sĩ sẽ trao đổi với bạn về những gì sẽ xảy ra trong và sau phẫu thuật. Họ cũng sẽ hỏi ý kiến về việc sử dụng gây mê toàn thân hay dùng thuốc an thần vừa phải trong quá trình thực hiện TAVI.

4.2 Các bước thực hiện quy trình TAVI cho bệnh nhân

TAVI thường mất khoảng một giờ từ lúc bắt đầu đến khi hoàn thành. Khi bắt đầu thực hiện quy trình, bệnh nhân sẽ được gây tê tại chỗ(phổ biến nhất) hoặc gây mê toàn thân (ít phổ biến hơn).

Bác sĩ sẽ thực hiện bằng cách đưa ống thông vào động mạch đùi . Sau đó, họ sẽ luồn ống thông này vào tim. Các mạch máu khác có thể sử dụng để xâm nhập bao gồm:

  • Động mạch dưới đòn
  • Động mạch cảnh
  • Động mạch chủ ngực

Khi ống thông đến van động mạch chủ, bác sĩ sẽ đặt van mới vào bên trong van cũ và bung van. Điều đó có nghĩa là van mới phải khớp vào đúng vị trí và không di chuyển, còn van cũ sẽ bị đẩy sang một bên và vẫn ở phía sau van mới. Sau đó, bác sĩ tháo thiết bị ống thông ra khỏi cơ thể bạn, khâu kín vết thương động mạch đùi và băng bó lại.

Thay van động mạch chủ qua ống thông chỉ mất khoảng một giờ từ lúc bắt đầu cho đến kết thúc
Thay van động mạch chủ qua ống thông chỉ mất khoảng một giờ từ lúc bắt đầu cho đến kết thúc

5. Lợi ích của kỹ thuật TAVI

TAVI có một số ưu điểm so với phẫu thuật, đó là lý do tại sao hiện nay nó là phương pháp phổ biến nhất để thay thế van động mạch chủ. Một số trong những lợi thế được liệt kê dưới đây.

5.1 Thay van động mạch chủ qua ống thông ít xâm lấn hơn phẫu thuật

Hầu hết các ca phẫu thuật trên tim đều liên quan đến các vết mổ lớn ở ngực. Các bác sĩ phẫu thuật cũng thường phải mở ngực để thực hiện phẫu thuật tim. Kỹ thuật TAVI không cần thiết phải thực hiện mở lồng ngực. TAVI chỉ thực hiện một vết mổ nhỏ mà không cần phải di chuyển bất kỳ cơ quan nội tạng hoặc xương sườn nào của bạn.

5.2 Phục hồi dễ dàng hơn

Việc hạn chế số lượng và kích thước của vết mổ cũng có nghĩa là cơ thể sẽ giảm nguy cơ tổn thương cơ xương. Điều đó có nghĩa là sẽ ít đau hơn và bệnh nhân phục hồi dễ dàng hơn.

Thời gian hồi phục của bệnh nhân nhanh hơn khi thay van động mạch chủ qua ống thông
Thời gian hồi phục của bệnh nhân nhanh hơn khi thay van động mạch chủ qua ống thông

5.3 Thời gian nằm viện ngắn hơn

Việc thực hiện phương pháp phẫu thuật tim truyền thống buộc bệnh nhân nằm viện kéo dài 7-10 ngày. Trong khi đó với phương pháp TAVI, một số bệnh viện sẽ cho phép bệnh nhân về nhà trong 3-5 ngày. Điều đó cũng phụ thuộc vào thời gian họ thực hiện thủ thuật, mức độ nghiêm trọng của trường hợp và sức khỏe tổng thể của bệnh nhân.

5.4 Kết quả tốt hơn

Ban đầu, các nghiên cứu và thử nghiệm lâm sàng cho thấy kỹ thuật TAVI trên nhóm bệnh nhân nguy cơ phẫu thuật cao giúp bệnh nhân giảm nguy cơ tử vong tim mạch mà không gây biến cố tim mạch nghiêm trọng. Ngoài ra, nhiều thử nghiệm sau đó trên những bệnh nhân có nguy cơ phẫu thuật thấp hơn cũng có những kết quả tương tự:

  • Tỷ lệ sống sót sau một năm cao hơn.
  • Tỷ lệ đột quỵ thấp hơn.
  • Tỷ lệ tái nhập viện thấp hơn trong vòng một năm.

6. Những rủi ro hoặc biến chứng sau khi thực hiện kỹ thuật thay van động mạch chủ qua ống thông 6. Những rủi ro hoặc biến chứng sau khi thực hiện kỹ thuật thay van động mạch chủ qua ống thông

Mặc dù TAVI có nhiều ưu điểm, tuy nhiên kỹ thuật này cũng mang lại những biến chứng hiếm gặp. Bao gồm:

  • Đột quỵ.
  • Biến chứng chảy máu.
  • Đau ngực
  • Suy thận
  • Rối loạn nhịp tim
  • Phản ứng với thuốc gây mê hoặc các loại thuốc khác mà bệnh nhân thực hiện trong quy trình TAVI

7. Thời gian phục hồi

Hầu hết những người trải qua thủ thuật TAVI có thể xuất viện trong 3-5 ngày sau thủ thuật. Thời gian hồi phục tổng thể có thể khác nhau tùy thuộc vào trường hợp và sức khỏe tổng thể của bệnh nhân. Nói chung, hầu hết mọi người có thể bắt đầu các hoạt động bình thường trong vòng vài ngày sau khi thực hiện thủ thuật.

Những thông tin trên là các điều cần chuẩn bị gì cho cuộc phẫu thuật thay van tim động mạch chủ đối với bệnh nhân lẫn người thân. Để được tư vấn chi tiết hơn, quý khách vui lòng bấm số HOTLINE. Với nhu cầu đặt lịch khám, xin quý khách liên hệ trực tiếp TẠI ĐÂY hoặc qua ứng dụng MyVinmec.

Bài viết này được viết cho người đọc tại Sài Gòn, Hà Nội, Hồ Chí Minh, Phú Quốc, Nha Trang, Hạ Long, Hải Phòng, Đà Nẵng.

10 lượt đọc

Dịch vụ từ Vinmec

Bài viết liên quan