Bảo vệ bản thân trước viêm gan B và viêm gan C

Viêm gan là tình trạng các tế bào bị tổn thương và viêm nhiễm trong mô gan. Bệnh diễn biến âm thầm và chỉ khi trở nặng mới có các triệu chứng rõ ràng khiến người bệnh khó chủ động điều trị.

Nhiễm siêu vi cấp tính là bệnh lý ngắn hạn xảy ra trong 6 tháng đầu sau khi một người bị nhiễm vi rút viêm gan B hoặc vi rút viêm gan C. Nhiễm siêu vi cấp tính có thể chỉ gây ra các triệu chứng nhẹ hoặc không có triệu chứng nào cả. Khi các triệu chứng xảy ra, chúng có thể bao gồm:

• Mệt mỏi
• Ăn mất ngon
• Buồn nôn và ói mửa
• Vàng da (vàng da và mắt)
• Đau bụng
• Đau cơ khớp.

Người mang mầm bệnh là người không thể loại bỏ được vi rút viêm gan B hoặc vi rút viêm gan C. Người mang mầm bệnh giữ vi rút suốt đời và có thể truyền nó cho người khác.

Một số ít người lớn và nhiều trẻ em dưới 5 tuổi bị nhiễm virut viêm gan B sẽ trở thành người mang mầm bệnh. Hầu hết người mang mầm bệnh viêm gan B không có triệu chứng. Một số ít sẽ phát triển bệnh lí gan nghiêm trọng có thể dẫn đến tử vong sớm. Hầu hết người trưởng thành bị nhiễm virut viêm gan C, khoảng 75 đến 85% người mang mầm bệnh. Khoảng hai phần ba người mang mầm bệnh viêm gan C tiến triển thành bệnh gan mạn tính.

Vi rút viêm gan B lây lan qua tiếp xúc trực tiếp với chất dịch cơ thể (máu, tinh dịch hoặc dịch âm đạo) của người bị nhiễm bệnh, chẳng hạn như khi quan hệ tình dục không an toàn hoặc dùng chung bơm kim tiêm. Em bé có thể bị nhiễm bệnh trong khi sinh nếu người mẹ bị nhiễm vi rút viêm gan B. Vi rút viêm gan B cũng có thể lây lan nếu bạn sống với người bị nhiễm bệnh và dùng chung đồ gia dụng có thể tiếp xúc với chất dịch cơ thể, như bàn chải đánh răng hoặc dao cạo râu.

Vi rút viêm gan B không lây lan qua tiếp xúc thông thường với người và vật, bao gồm bắt tay, chia sẻ thức ăn hoặc đồ uống, hoặc ho và hắt hơi. Ngoài ra, vi rút viêm gan B không lây lan khi cho con bú.

Có rất nhiều xét nghiệm vi rút viêm gan B khác nhau, mục đích là tìm kháng thể của vi rút trong máu. Các xét nghiệm tìm vi rút viêm gan B có thể cho biết bạn mới bị nhiễm gần đây hay bạn là người mang mầm bệnh, cũng như cho thấy liệu bạn đã từng bị nhiễm vi rút viêm gan B hay chưa và hiện đã có miễn dịch với nó hay bạn đã tiêm vắc-xin viêm gan B hay chưa.

Những trường hợp sau đây nên xét nghiệm viêm gan B:

• Phụ nữ mang thai
• Trẻ sơ sinh có mẹ mắc viêm gan B
• Bạn tình hoặc người sống chung với người mắc viêm gan B
• Bệnh nhân mắc HIV
• Người sử dụng ma túy trái phép dạng tiêm
• Quan hệ đồng giới nam
• Người bị phơi nhiễm với máu hoặc các dịch tiết cơ thể khác (ví dụ nhân viên y tế bị kim tiêm đâm phải)
• Người sinh ra ở những quốc gia có tỷ lệ mắc viêm gan siêu vi B hoặc có cha mẹ sinh ra ở những quốc gia này.
• Bệnh nhân chạy thận nhân tạo, điều trị ung thư hoặc điều trị bằng thuốc ức chế miễn dịch.

Hiện chưa có thuốc chữa nhiễm vi rút viêm gan B, nhưng các triệu chứng có thể được kiểm soát. Một số bệnh lí về gan do nhiễm vi rút viêm gan B có thể được điều trị.

Sự bảo vệ tốt nhất chống lại vi rút viêm gan B là vắc-xin. Vắc-xin kích hoạt hệ thống miễn dịch cơ thể của bạn để chống lại vi-rút khi bạn chẳng may có tiếp xúc với vi rút. Phác đồ thông thường là ba liều trong khoảng thời gian 6 tháng.

Những người vừa tiếp xúc với vi-rút viêm gan B và không được tiêm vắc-xin thường được tiêm vắc-xin cùng với một mũi tiêm Globulin miễn dịch đặc hiệu viêm gan B (HBIG). HBIG chứa kháng thể chống vi-rút. Nó có thể cung cấp bảo vệ bổ sung chống nhiễm vi rút trong một số tình huống.

Vi rút viêm gan C lây lan qua tiếp xúc trực tiếp với máu của người bị nhiễm bệnh, khi dùng chung kim tiêm hoặc dùng chung đồ gia dụng tiếp xúc với máu. Em bé có thể bị nhiễm bệnh trong khi sinh nếu người mẹ bị nhiễm vi rút viêm gan C. Nó cũng có thể lây lan khi quan hệ tình dục không an toàn, nhưng khó lây hơn. Giao tiếp thông thường không phải con đường lây nhiễm viêm gan C.

Có rất nhiều xét nghiệm viêm gan C, trong đó có một xét nghiệm kiểm tra xem có nhiễm viêm gan C hay không. Nếu kết quả Dương tính, một xét nghiệm khác chỉ ra có còn vi rút hiện hữu trong máu bạn không, và nếu có, xét nghiệm sẽ định lượng vi rút luôn.

Người bệnh sẽ được điều trị kết hợp thuốc kháng vi rút viêm gan C. Với những tiến bộ gần đây trong phương pháp điều trị, hầu hết những người bị nhiễm viêm gan C mãn tính đều có thể được chữa khỏi. Điều trị cũng làm giảm các biến chứng dai dẳng của bệnh lí này.

Hiện chưa có vắc xin phòng nhiễm vi rút viêm gan C. Hãy tránh các hành động nguy hiểm sau để ngừa nhiễm vi rút viêm gan C:

• Sử dụng bao cao su khi quan hệ tình dục.
• Nắm rõ tiền sử tình dục của bạn tình và có một bạn tình duy nhất.
• Nếu bạn đang sử dụng ma túy dạng tiêm, hãy tìm sự giúp đỡ và cố gắng cai ngay.

Bài viết tham khảo nguồn: Acog.org