Bổ sung dầu cá Omega-3 cho người bệnh tim mạch

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Cao Thanh Tâm - Bác sĩ Nội tim mạch - Trung tâm Tim mạch - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park. Thạc sĩ - Bác sĩ Cao Thanh Tâm đã có nhiều năm kinh nghiệm trong chẩn đoán, điều trị bệnh lý tim mạch

Trong 10 năm qua, nhiều người Mỹ đã chuyển sang bổ sung dầu cá omega-3 nhờ lợi ích nó đem lại cho người khỏe mạnh và cả người mắc bệnh tim. Dầu cá chứa nhiều omega-3 gồm cả axit docosahexaenoic (DHA) và axit eicosapentaenoic (EPA). Axit béo omega-3 là các chất dinh dưỡng thiết yếu rất quan trọng trong việc ngăn ngừa và kiểm soát bệnh tim.

Một số nghiên cứu cho thấy, dầu cá Omega -3 đem lại một số lợi ích như:

• Hạ huyết áp.
• Giảm chất béo trung tính.
• Làm chậm sự phát triển của mảng bám trong động mạch vành.
• Giảm khả năng nhịp tim bất thường.
• Giảm khả năng đau tim và đột quỵ.
• Giảm nguy cơ đột tử do tim ở những người mắc bệnh tim.

Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA) khuyến cáo rằng tất cả mọi người ăn cá (đặc biệt là cá béo, cá nước lạnh) ít nhất hai lần một tuần. Cá hồi, cá thu, cá trích, cá mòi, cá hồi hồ và cá ngừ đặc biệt có nhiều axit béo omega-3.

Bạn có thể hấp thụ omega-3 từ nguồn thực phẩm hàng ngày nhưng đối với những người ăn kiêng có thể dùng thực phẩm bổ sung dầu cá có sẵn, đây cũng là sự lựa chọn tối ưu cho những người không thích ăn cá hoặc dị ứng với cá.

Những lợi ích tốt cho sức khỏe của việc bổ sung dầu cá thường xuyên là chưa rõ ràng, vì vậy hãy tham khảo ý kiến với bác sĩ để xem dầu cá có phù hợp với bạn không. Nếu bạn bị bệnh tim hoặc có mức chất béo trung tính cao, bạn có thể cần nhiều axit béo omega-3 hơn nữa. Hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ nếu bạn muốn bổ sung dầu cá liều cao hơn để có được lượng omega-3 cơ thể cần.

Nhiều kết quả đã nghiên cứu cho thấy rằng các axit béo Omega-3 có thể hỗ trợ sức khỏe rất nhiều trong việc bảo vệ hệ tim mạch như tác dụng hạ huyết áp, làm chậm quá trình hình thành mảng bám ở mạch máu, giảm nguy cơ rối loạn nhịp tim, đột quỵ hay giảm nguy cơ đột tử do bệnh tim ở những mắc bệnh tim...

Omega-3 có thể làm giảm mức triglyceride, một loại mỡ máu xấu và gia tăng HDL, loại mỡ máu tốt cho cơ thể. Omega-3 cũng có thể làm giảm kết dính tiểu cầu và dự phòng nghẽn mạch vành, giảm nguy cơ gây rối loạn nhịp tim; đồng thời tăng cường trương lực động mạch, giảm khả năng bị xơ vữa động mạch và giảm các yếu tố viêm.

Dùng thuốc bổ sung dầu cá có chứa omega-3 được nghiên cứu trên những người có bệnh lý động mạch vành đã cho thấy giảm được 15% khả năng bị tử vong, tai biến mạch máu và cả nhồi máu cơ tim. Kết quả cũng cho thấy giảm 20% nguy cơ tử vong do bất cứ nguyên nhân nào và giảm đến 45% đột tử do nhồi máu cơ tim khi so sánh với những bệnh nhân không dùng thuốc.

Bổ sung dầu cá omega-3 mang tới những lợi ích sau cho người mắc bệnh tim mạch:

• Chứng rối loạn nhịp tim:

Trong 49 bệnh nhân được chọn ngẫu nhiên sử dụng dầu cá hoặc dầu ô liu, các bản ghi theo dõi Holter cho thấy sự gia tăng biến thiên nhịp tim ở nhóm sử dụng dầu cá. Ở một đoàn hệ lớn hơn được đánh giá trong Nghiên cứu can thiệp Lipid EPA của Nhật Bản (JELIS), sự khác biệt về biến thiên nhịp tim có thể được quy cho dầu cá.

Mặc dù không có dữ liệu ngẫu nhiên về tiêu thụ dầu cá và bảo vệ khỏi cái chết đột ngột, các nghiên cứu quan sát đã liên kết axít béo omega-3 với việc ngăn chặn cái chết đột ngột.

• Bệnh động mạch vành:

Nghiên cứu DART, được công bố năm 1989, là thử nghiệm ngẫu nhiên đầu tiên cho thấy hiệu quả của dầu cá đối với những bệnh nhân mắc bệnh tim.

Trong thử nghiệm, 2033 bệnh nhân sau phẫu thuật động mạch vành được chọn ngẫu nhiên để thực hiện 3 loại chế độ ăn kiêng: chế độ ăn có nhiều chất xơ, chế độ ăn nhiều chất béo không bão hòa đa và chế độ ăn nhiều dầu cá. Nhóm bổ sung dầu cá tiêu thụ 200 - 400g/tuần cá béo (2 phần cá mỗi tuần) hoặc 0,5 g/ngày dầu cá Maxepa. Sau 2 năm, tỷ lệ tử vong đã giảm 29% trong nhóm thiên về bổ sung dầu cá, trong khi không có sự cải thiện nào trong các nhóm chế độ ăn uống còn lại.

• Suy tim:

Thử nghiệm suy tim của GISSI là thử nghiệm ngẫu nhiên để đánh giá hiệu quả của việc bổ sung dầu cá ở bệnh nhân suy tim. Phần lớn bệnh nhân sử dụng chế độ điều trị suy tim tiêu chuẩn, bao gồm thuốc ức chế men chuyển angiotensin, thuốc ức chế thụ thể angiotensin II, thuốc chẹn beta và spironolactone, nhưng chỉ có 22% là dùng statin. Ở mức trung bình 3,9 năm, số ca tử vong hoặc nhập viện vì lý do tim mạch đã giảm khoảng 9% khi bổ sung dầu cá.

Theo Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ, người mắc bệnh tim mạch nên bổ sung khoảng 1gram EPA và DHA mỗi ngày. Các loại cá thu, cá hồi, cá mòi, cá trích, cá ngừ chính là nguồn cung cấp Omega-3 dồi dào, có thể ăn ít nhất 2 lần/tuần.

Nếu bạn bị bệnh tim mạch thì bạn có thể bổ sung dầu cá Omega-3 liều cao. Tuy nhiên việc sử dụng dầu cá Omega-3 cần phải có sự tư vấn của bác sĩ.

Nguồn tham khảo: webmd.com; harvard.edu; NCBI