Các đặc điểm của biến thể Omicron

Người dân trên thế giới nói chung và tại Việt Nam nói riêng đang bày tỏ sự quan ngại sâu sắc về biến thể của bệnh COVID-19 mang tên biến thể Omicron. Vậy các đặc điểm của biến thể này như thế nào?

Biến thể Omicron của COVID-19 đã được Tổ chức y tế thế giới xác định là một biến thể rất đáng lo ngại. Dựa trên những bằng chứng thu thập được hiện nay cho thấy biến thể omicron có một số đột biến làm thay đổi hành vi của virus. Tuy nhiên vẫn cần thêm rất nhiều nghiên cứu cần được tiến hành nhằm đánh giá về khả năng lây nhiễm, mức độ nghiêm trọng, nguy cơ tái nhiễm của biến thể omicron.

CDC liên tục giám sát kiểu gen trong đại dịch covid-19 để theo dõi các biến thể của virus SARS CoV 2:

• Ngày 24/11/2021: Một biến thể mới mới của virus SARS-CoV-2 đã được báo cáo lên WHO. Biến thể này được tìm thấy trong mẫu xét nghiệm ngày 11/11/2021 tại Botswana và ngày 14/11/2021 tại Nam Phi;
• Ngày 26/11/2021: WHO đã đặt tên là biến thể omicron và phân loại biến thể này là Biến thể đáng lo ngại;
• Ngày 30/11/2021: Hoa Kỳ cũng chỉ định Omicron là một biến thể đáng lo ngại.

Khi một loại virus được phát tán rộng rãi và lây nhiễm cho nhiều người ở quy mô lớn sẽ làm gia tăng khả năng xuất hiện những đột biến của virus đó. Nói dễ hiểu hơn là cơ hội virus lây lan càng nhiều thì khả năng xuất hiện những biến thể mới của nó càng nhiều và SARS CoV 2 không phải ngoại lệ.

Những tưởng như Delta đã là biến thể cuối cùng trước khi đại dịch Covid 19 kết thúc nhưng một biến thể mới đáng lo ngại như Omicron xuất hiện đã nhắc nhở cả thế giới rằng đại dịch thế kỷ này vẫn chưa đi đến hồi kết. Do vậy, vấn đề quan trọng nhất tại thời điểm này hay trong suốt thời gian vừa qua chính là tiêm phòng vắc xin cho tất cả người dân ngay khi có thể. Đồng thời cần cập nhật ngay các khuyến cáo về các biện pháp ngăn chặn, phòng tránh sự lây lan của virus SARS CoV 2, bao gồm giữ khoảng cách khi tiếp xúc, đeo khẩu trang, vệ sinh hay sát khuẩn tay thường xuyên và tạo sự thông thoáng môi trường trong nhà.

Thế giới cần đảm bảo người dân ở mọi quốc gia, không phân biệt giàu nghèo, đều được tiếp cận với vắc xin Covid 19 cũng như các biện pháp y tế cộng đồng. Biến thế Omicron có thể một phần xuất phát từ sự bình đẳng trong vấn đề phân phối vắc xin, điều này khiến những quốc gia nghèo, có thu nhập thấp (hầu hết là ở Châu Phi, cũng là nơi Omicron được phát hiện đầu tiên) phải gánh vác những hậu quả từ đại dịch Covid 19. Do đó, Tổ chức Y tế Thế Giới luôn kêu gọi những đất nước đã có đủ nguồn cung vắc xin Covid 19 cần phải khẩn trương chuyển giao vắc xin như đã hứa hẹn trước đây.

Omicron hiện nay đã được phát hiện tại nhiều nơi trên thế giới, nguy cơ lây lan biến thể omicron ra toàn cầu là rất cao.

Hiện nay vẫn chưa khẳng định độ nghiêm trọng của triệu chứng biến thể Omicron so với các biến thể khác, gồm cả biến thể Delta. Các nghiên cứu về biến thể omicron đang được tiến hành một cách tích cực. Chưa có thông tin cho thấy Omicron có thể gây ra các triệu chứng nào khác so với các biến thể đã được biết đến trước đây.

Tuy nhiên, mọi biến thể COVID-19 đều có thể dẫn đến các bệnh lý nghiêm trọng hoặc tử vong, vì vậy việc hạn chế sự lây lan của vi rút vẫn là điều tối quan trọng.

Hiện nay vẫn chưa chắc chắn liệu biến thể Omicron có lây lan từ người sang người nhanh hơn so với các biến thể khác như biến thể Delta hay không, tuy nhiên việc tiêm phòng và tránh tập trung đông người, giữ khoảng cách, đeo khẩu trang... vẫn đóng vai trò quan trọng để giảm thiểu sự lây lan của biến thể omicron và cả các biến thể khác.

Các loại vắc-xin có sẵn hiện tại được kỳ vọng rất lớn về khả năng bảo vệ người tiêm khỏi tình trạng bệnh nặng, nhập viện và tử vong do biến thể Omicron, tuy nhiên việc nhiễm biến thể đột biến này ở những người đã tiêm chủng đầy đủ vẫn có thể xảy ra. Với biến thể Delta, vắc-xin vẫn cho hiệu quả đầy đủ trong việc phòng tránh bệnh nặng, số ca nhập viện và tỉ lệ tử vong. Việc xuất hiện biến thể Omicron càng nhấn mạnh thêm vào vai trò vô cùng quan trọng của việc tiêm chủng vắc-xin và mũi tiêm nhắc lại.

Các nhà nghiên cứu vẫn đang tìm hiểu về việc biến thể Omicron có ảnh hưởng nào đối với hiệu quả của các loại vắc xin COVID-19 hiện nay hay không. Mặc dù nguồn thông tin còn khá hạn chế nhưng Tổ chức Y tế Thế giới tin rằng chúng ta đã tiêm vắc xin COVID-19 hiện nay vẫn nhận được khả năng bảo vệ trước các bệnh lý nghiêm trọng và nguy cơ tử vong.

Vì vậy hãy tiêm phòng đầy đủ ngay khi có thể và cần tiêm đủ cả 2 mũi để được bảo vệ tối đa.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới, các bằng chứng ban đầu cho thấy những bệnh nhân từng nhiễm COVID-19 khi tiếp xúc với biến thể Omicron sẽ có nguy cơ tái nhiễm cao hơn so với các biến thể khác, tuy nhiên nguồn thông tin hiện nay còn khá hạn chế.

Một tin mừng là xét nghiệm rt-PCR SARS CoV 2 hiện đang được sử dụng ở hầu hết các quốc gia vẫn có thể phát hiện biến thể Omicron. Tuy nhiên, một số nghiên cứu trên thế giới đang tiến hành thu thập dữ liệu nhằm đánh giá hiệu quả của các loại hình xét nghiệm khác trước sự xuất hiện của Omicron, trong đó bao gồm cả xét nghiệm nhanh kháng nguyên SARS Cov 2.

Các nghiên cứu về tính chất, mức độ cũng như khả năng lây nhiễm cho các cá thể của biến thể Omicron đang được tiến hành ở nhiều nơi. Do đó, thông tin chính xác vẫn chưa rõ và sẽ được cập nhật ngay khi có đáp án. Tuy nhiên, tương tự những biến thể khác, Omicron có nhiều khả năng lây lan cho những người thường xuyên giao tiếp với nhau và những đối tượng chưa tiêm phòng đầy đủ vắc xin Covid 19, trong đó có trẻ em.

Để bảo vệ bản thân và gia đình trước biến thể Omicron, vấn đề quan trọng nhất vẫn là làm mọi biện pháp để giảm nguy cơ phơi nhiễm với virus. Do đó, chúng ta cần đảm bảo những biện pháp sau đây:

• Đeo khẩu trang đúng chuẩn, che kín cả mũi và miệng. Ngoài ra, một lưu ý mà ít người thực hiện chính là sát khuẩn tay sạch sẽ trước khi đeo và tháo khẩu trang. Điều này sẽ góp phần tăng hiệu quả bảo vệ cơ thể trước virus;
• Khi giao tiếp cần giữ khoảng cách tối thiểu 1 mét với những người xung quanh;
• Hạn chế tụ tập ở những không gian kín gió, đặc biệt là tụ tập quá đông người;
• Tạo điều kiện cho không khí lưu thông thông thoáng trong;
• Sát khuẩn tay thường xuyên, đủ thời gian bằng dung dịch đạt chuẩn;
• Tiêm phòng vắc xin đầy đủ khi có thể. Các vắc xin Covid 19 đã được WHO phê duyệt đều ít nhiều có khả năng bảo vệ, giảm tử vong do virus và đặc biệt vẫn đảm bảo an toàn.

Trên đây là những đặc điểm của biến thể Omicron, bạn cần nghiêm túc thực hiện đúng theo khuyến cáo của Bộ Y tế trong công tác phòng chống dịch để đảm bảo sức khỏe cho bản thân và cộng đồng.