Ứng phó với mệt mỏi sau covid

Mệt mỏi sau khi hết covid hay còn gọi là hậu covid đã khiến nhiều người lo sợ. Tuy rằng xét nghiệm âm tính nhưng người bệnh khá khó để trở lại cuộc sống ban đầu. Vậy đâu là biểu hiện hậu covid, làm thế nào để ứng phó lại những triệu chứng đó cho bệnh nhân sau khi hồi phục?

Đầu tiên, bệnh nhân covid 19 có thể mắc phải nhiều biến chủng khác nhau. Trong đó 2 biến chủng được nhắc đến nhiều nhất là Omicron và Delta. Biến chủng Delta có nhiều biểu hiện hơn nhưng tốc độ lây lan chậm hơn và người bệnh có khả năng ít bị di chứng hơn so với omicron.

Đây chỉ là các kết quả phân tích về đặc điểm cấu trúc của virus gây bệnh. Trên thực tế hậu covid còn có thể do cơ thể mỗi người. Điều kiện chăm sóc và khả năng phục hồi cũng quyết định những biểu hiện sau phục hồi của người bệnh. Trong đó một số biểu hiện phổ biến sau đi kèm mệt mỏi nên được lưu ý:

• Hay có cảm giác buồn ngủ
• Người có cảm giác uể oải hay luôn thấy rất mệt
• Đau nhức vùng đầu kèm theo hoa mắt chóng mặt
• Khả năng phản ứng hay tương tác giảm mạnh
• Các cơ có dấu hiệu suy nhược hoặc dễ xuất hiện cơn đau khi thay đổi thời tiết
• Tâm lý bệnh nhân sau covid có phần nóng nảy hoặc bất ổn
• Bệnh nhân hậu covid thường hay lo âu và khó đưa ra quyết định lựa chọn
• Khả năng truyền dẫn thông tin đến các bộ phận như tay, mặt... suy giảm đáng kể
• Sức đề kháng giảm làm người bệnh dễ bị vi khuẩn, virus tấn công
• Không thèm ăn, kén ăn sau khi khỏi bệnh
• Thường xuyên xuất hiện ảo giác và khó chú ý vào công việc
• Tâm lý lệ thuộc, không có động lực để thực hiện mọi việc dù là công việc hàng ngày

Điều đáng ngại hơn là theo thống kê có tới 30% bệnh nhân có dấu hiệu hậu covid trở năng hơn. Chúng có thể kéo dài hoặc mất đi sau khi cơ thể đào thải được hết virus ra ngoài. Với hội chứng sương mù não thì chiếm 7% số bệnh nhân bao gồm cả thể nặng lẫn thể nhẹ.

Một cuộc phân tích thu hút được hơn 140 bệnh nhân đang mắc covid tiếp tục thực hiện để có thêm số liệu. Kết quả cho thấy 87% số bệnh nhân có cảm giác mệt mỏi kéo dài dù bác sĩ đã chẩn đoán khỏi bệnh. Hầu hết các vấn đề sức khỏe kéo dài trong khoảng 2 - 3 tuần sau khi xác định dương tính. Một số có thể 2 tháng hoặc lâu hơn tùy vào cơ thể và khả năng phục hồi.

Sau khi phục hồi người bệnh vẫn mang di chứng nguyên nhân là do đâu? Hầu hết ai cũng có suy nghĩ nếu lúc bị nhiễm phản ứng nhẹ thì sau khi khỏi cũng sẽ ít bị ảnh hưởng. Nhưng với SARS CoV 2 thì có vẻ điều đó lại không như những căn bệnh thông thường.

Thông thường sau khi nhiễm Covid-19, bệnh nhân có thể gặp những triệu chứng khác nhau. Chúng phụ thuộc vào thể trạng và những bệnh lý nền ở mỗi người nên sẽ có những triệu chứng như sau:

• Khi nhiễm SARS CoV 2, người bệnh sẽ bị tổn thương các tế bào từ bên trong. Đặc biệt là mạch máu và cơ quan nội tạng sẽ bị tổn thương nếu virus tấn công phổi và di chuyển đi khắp cơ thể. Chính vì thế hệ miễn dịch suy giảm cho tổn thương lan rộng. Khi virus tấn công mạch máu thì toàn bộ cơ thể sẽ chịu ảnh hưởng khiến bệnh nhân vẫn có di chứng sau khi phục hồi vì mức độ tổn thương quá rộng.
• Mạch máu bị virus tấn công kèm theo các tế bào có ổ viêm hay sưng tại tế bào phổi sẽ làm phổi suy giảm chức năng nghiêm trọng và khó phục hồi sau khi khỏi bệnh. Sự tấn công khiến mạch máu tổn thương sẽ làm cho cơ xương khớp chịu ảnh hưởng nghiêm trọng. Thậm chí là não cũng bị ảnh hưởng khiến trí nhớ suy giảm và có thể xuất hiện mất trí nhớ.
• Sức tấn công của virus corona có ảnh hưởng đến chức năng sinh lý. Khi mạch máu bị tổn thương khả năng lưu thông mang dinh dưỡng cho cơ thể không thể đảm bảo. Nam giới sau nhiễm covid có nguy cơ rối loạn cương dương nếu mạch máu xung quanh khu vực bộ phận sinh dục tổn thương nặng.
• Bệnh nhân bị tổn thương mạch máu có tính nghiêm trọng khiến quá trình hồi phục lâu hơn và kéo dài. Đi theo là hệ miễn dịch suy giảm nguồn dinh dưỡng từ mạch máu không đảm bảo khiếm cơ thể có nguy cơ thoái hóa nhanh chóng và còn tăng khả năng mắc phải bệnh xơ phổi mãn tính.

Thật phi lý khi nguyên nhân dẫn đến hậu covid là do phương pháp trị liệu. Tuy nhiên nếu bệnh nhân có bệnh lý nền phức tạp hay đang nhiễm chủng nguy hiểm thì điều đó lại dễ xảy ra.

• Một số bệnh nhân covid cần dùng hỗ trợ thở hay thuốc để ức chế hệ miễn dịch... Vô tình việc điều trị làm xuất hiện lây truyền chéo làm cơ thể bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Kèm với trị liệu bệnh nhân ít vận động các khối cơ sẽ dần yếu đi và khó khăn để hoạt động lại sau khi phục hồi. Những bệnh nhân cần hỗ trợ thở sẽ ít đi lại nên sau khi phục hồi dễ bị teo cơ, suy giảm chức năng xương khớp. Đồng thời thuốc kháng virus lại có nguy cơ làm suy yếu gan thận người bệnh. Khi bệnh nền của người bệnh là tăng huyết áp và tiểu đường những vẫn dùng steroid sẽ làm tình trạng xấu đi.
• Bệnh nhân sau khi điều trị tại ICU để hỗ trợ thở có thể xuất hiện ho, mất giọng.. sau khi hòa nhập lại cộng đồng. Kèm theo đó là suy giảm trí nhớ, khó tập trung....

Phát hiện sớm dấu hiệu hậu Covid sớm và tiến hành điều trị sẽ giúp bệnh nhân nhanh chóng hồi phục và lấy lại cân bằng cho cơ thể. Đồng thời giải quyết sớm các tổn thương cũng ngăn ngừa không cho chúng lan rộng và phá hủy nhiều cơ quan khác.

• Bệnh nhân covid xuất hiện khó thở: khi hậu covid có dấu hiệu khó thở cần thực hiện các bài tập thở để điều hòa nhịp thở. Bài tập này bạn nên thực hiện đều đặn vì nó không giới hạn thời gian hay hoàn cảnh. Nếu cần thiết có thể dùng máy thổi Spirometry để hỗ trợ. Tốt nhất là bạn nên học để điều hòa nhịp thở giúp phổi có hoạt động tốt hơn.
• Ho khan kéo dài sau khi khỏi bệnh: Covid 19 tấn công vào phổi nên bệnh nhân sau khi khỏi có thể kèm ho kéo dài. Bác sĩ sẽ lựa chọn thuốc phù hợp tuy nhiên người bệnh cần tập thở để kết hợp giảm ho mãn tính.
• Nhịp tim bị nhanh hơn: loạn nhịp hoặc mất nhịp tim có thể xuất hiện sau khi khỏi bệnh. Người bệnh khi có dấu hiệu này cần đến bác sĩ để được kiểm tra và kê đơn.
• Suy giảm sức khỏe kèm mệt mỏi: luyện tập thể thao là cách tăng cường sức bền cho cơ bắp và hệ miễn dịch. Tuy nhiên do có biểu hiện mệt mỏi nên bạn hãy chọn từ bài tập nhẹ và tăng dần cho cơ thể có thời gian làm quen. Nếu không thể cải thiện hãy thử kiểm tra tim phổi để xác định rõ nguyên nhân.
• Đau nhức xương khớp: Các loại thuốc dùng trong điều trị có thể vô tình ảnh hưởng đến sức khỏe. Đồng thời người bệnh ít vận động hoặc tình trạng nặng không có điều kiện vận động sẽ khiến xương khớp yếu đi. Sự tổn thương mạch máu là nguyên nhân chính. Bạn nên kiểm tra và báo bác sĩ để điều trị sớm.
• Không thể phục hồi vị giác hay khứu giác: Hầu hết bệnh nhân sẽ có vị giác và ngửi được sau khi khỏi bệnh. Nếu bạn không cảm nhận được mùi vị hãy báo để bác sĩ kiểm tra
• Suy giảm trí nhớ: với các hội chứng suy giảm trí nhớ, người bệnh nên đọc sách và chơi các trò chơi luyện trí nhớ. Đồng thời thực hiện kế hoạch sinh hợp lý sẽ cải thiện vấn đề này.
• Rụng tóc: sau nhiễm covid, người bệnh thường bị tâm lý ám ảnh. Họ lo âu nên khiến tóc bị rụng nhiều. Tình trạng sẽ giảm dần khi sức khỏe ổn định. Nếu không giảm thì bạn cần kiểm tra sớm
• Nổi mẩn da sau khỏi bệnh: các bệnh lý về da như viêm da, dị ứng hay nổi mề đay có thể xuất hiện khi khỏi bệnh. Bạn cần đến khoa da liễu để bác sĩ kiểm tra và kê thuốc điều trị sớm

Tâm lý của người bệnh sau khi khỏi có thể dẫn đến tình trạng sức khỏe xấu đi. Những lo sợ mặc cảm sẽ vô tình khiến người bệnh gặp phải các vấn đề trong cuộc sống. Sau khi khỏi bệnh cũng nên chú ý chăm sóc sức khỏe đặc biệt là nâng cao khẩu phần dinh dưỡng để cơ thể mau chóng phục hồi.

Ứng phó với mệt mỏi sau khi khỏi covid là điều cần được quan tâm. Mỗi chúng ta ngoài chú ý 5k để giảm số ca nhiễm thì cũng cần trang bị thêm kiến thức. Việc phòng bệnh và chăm sóc sau khỏi bệnh sẽ giúp cho người bình thường lẫn người bệnh giảm tối đa các tác động xấu covid gây ra.

Kiểm tra sức khỏe định kỳ là một trong những cách nhận biết sớm và phòng tránh bệnh nhất, đặc biệt sau khi điều trị khỏi Covid -19, bạn nên tiến hành kiểm tra sức khỏe tổng quát, qua đó có kế hoạch điều trị đạt kết quả tối ưu.