Vì sao xét nghiệm tái dương tính ở bệnh nhân Sars-cov 2

Virus corona được định nghĩa là virus gây nên bệnh đường hô hấp cấp tính ở người trong thời gian gần đây, đường truyền của virus này có thể lây lan trực tiếp từ người sang người và tạo thành dịch bệnh.

Tính đến thời điểm hiện tại, nguồn gốc của virus corona vẫn đang được nghiên cứu và chưa hoàn thiện. Tuy nhiên, một số nghiên cứu trên thế giới cho rằng virus corona thuộc Betacoronavirus trong họ virus gây ra một số hội chứng bệnh lý như hội chứng MERS-CoV cũng như hội chứng SARS đã xảy ra trước đây.

Loại virus này được cho là có nguồn gốc từ dơi và vẫn đang được các nhà khoa học trên thế giới tiếp tục tìm hiểu và nghiên cứu về cấu trúc và di truyền của loại virus nguy hiểm này.

Virus corona xuất hiện đầu tiên ở dơi, sau đó lây sang người với một tốc độ nhanh chóng, đặc biệt virus corona có khả năng lây từ người sang người trong một thời gian dài và liên tục.

Con đường lây truyền cụ thể của virus corona từ người sang người là thông qua việc tiếp xúc trực tiếp với dịch cơ thể của người nhiễm virus corona, trên thực tế có thể từ việc hắt hơi, ho mà có thể phơi nhiễm với loại virus này.

Một số nghiên cứu gần đây còn đưa ra một giả thuyết rằng virus corona có thể bị mắc phải nếu chạm tay vào một vật mà người bệnh đã chạm trước đó, đưa tay lên mắt mũi miệng và có thể nhiễm bệnh ngay sau đó. Người chăm sóc bệnh nhân bao gồm người thân hoặc nhân viên y tế cũng là nhóm đối tượng có nguy cơ cao phơi nhiễm với virus corona vì phải tiếp xúc với bệnh nhân cũng như dịch cơ thể của bệnh nhân mỗi ngày.

Một số triệu chứng điển hình khiến người bệnh nghi ngờ mắc phải virus corona đó là sốt, ho, khó thở trong vòng 2- 14 ngày sau khi tiếp xúc với nguồn gây bệnh có thể là người bệnh, dịch cơ thể người bệnh, chạm tay vào đồ dùng của người bệnh...

Trong giai đoạn khởi phát của bệnh thì Sar-cov 2 bắt đầu tấn công vào cơ quan hô hấp của bệnh nhân, gây nên những tổn thương hô hấp nặng nề, có thể là viêm phổi hoặc cũng có thể ảnh hưởng đến những cơ quan khác và nặng nhất là bệnh nhân tử vong.

Tất cả mọi đối tượng đều có khả năng nhiễm Sar-cov 2 nhưng đối với người lớn tuổi đặc biệt là những người có một số bệnh lý nền mãn tính như hen phế quản, tim mạch, đái tháo đường thì khi nhiễm phải virus corona tiến triển bệnh sẽ nặng hơn so với người thường không mắc phải những bệnh lý này.

Xét nghiệm Realtime RT-PCR được xem như là một test nhanh để chẩn đoán người nhiễm virus corona. Bệnh nhân được hướng dẫn lấy mẫu bệnh phẩm là dịch cơ thể của mình và lấy bệnh phẩm làm xét nghiệm Realtime RT-PCR để xác định tình trạng của mình, nếu kết quả âm tính nhưng bệnh nhân vẫn trong nhóm đối tượng nghi ngờ nhiễm bệnh thì sẽ được cách ly và theo dõi, sau đó xét nghiệm lại để củng cố chẩn đoán, ngược lại nếu kết quả xét nghiệm là dương tính thì bệnh nhân sẽ được cách ly và điều trị nhiễm virus corona ngay sau đó.

Tuy nhiên, gần đây hiện tượng kết quả xét nghiệm Realtime RT-PCR dương tính trở lại hay tái dương tính sau khi đã cho ra kết quả âm tính trước đó khiến người bệnh cũng như xã hội rất lo lắng về tình trạng nguy hiểm này vì những người tái dương tính này có thể trở thành nguồn bệnh và tiếp tục lây lan trong xã hội nếu không được kịp thời phát hiện và xử lý hiện tượng này.

Một số giải thích được đưa ra đối với hiện tượng tái dương tính của xét nghiệm Realtime RT-PCR được nêu ra như sau:

• Bệnh nhân chưa thực sự hồi phục và trong quá trình điều trị tại cơ sở y tế thì mầm bệnh chưa được đào thải hoàn toàn ra khỏi cơ thể cũng như virus corona vẫn còn hiện diện trong cơ thể của bệnh nhân ở một số vị trí nhưng xét nghiệm không phát hiện được. Do vậy, kết quả xét nghiệm kiểm tra tái dương tính.
• Một quan điểm khác cho rằng bệnh nhân đã hồi phục nhưng vẫn cho kết quả dương tính khi làm xét nghiệm Realtime RT-PCR là do trong thời điểm làm xét nghiệm, bệnh nhân đang ở giai đoạn đào thải virus corona nên xác virus hay virus bất hoạt sẽ được xác định trong lúc làm xét nghiệm dẫn đến việc kết quả xét nghiệm trong những trường hợp này là dương tính.
• Ngoài ra, cũng có thể một số bệnh nhân sau khi bị bệnh vẫn không thể tạo ra kháng thể chống lại virus corona hoặc số lượng kháng thể không đủ lớn nên không thể kiểm soát được hoạt động của virus corona và trở thành người lành mang trùng cho kết quả dương tính khi làm xét nghiệm Realtime-PCR.

• Một giải thích khác cho tình trạng dương tính trở lại đó là đây là hiện tượng dương tính giả, nghĩa là sai sót trong quá trình lấy mẫu hoặc làm PCR không đúng kỹ thuật gây nên hiện tượng nhiễm chéo bệnh phẩm dẫn đến kết quả bị sai lệch. Với những trường hợp này thì có thể thực hiện lại xét nghiệm Realtime-PCR để xác định kết quả một lần nữa.

Virus corona hay Sar-cov 2 là một loại virus gây bệnh nhiễm khuẩn đường hô hấp cấp nguy hiểm trên toàn thế giới trong thời gian gần đây. Nguồn gốc cũng như cơ chế gây bệnh của loại virus này cho đến thời điểm hiện tại vẫn đang được nghiên cứu và hoàn thiện mỗi ngày. Để chẩn đoán người mắc phải virus corona thì xét nghiệm Realtime-PCR là vô cùng cần thiết.

Tuy nhiên đã có tình trạng tái dương tính xét nghiệm Realtime-PCR xảy ra sau khi đã cho kết quả âm tính trước đó, đây là một thách thức đối với ngành y tế hiện nay và đòi hỏi phải có nhiều hơn những biện pháp phát hiện và giải quyết tình trạng này để ngăn chặn mầm bệnh có khả năng tiềm ẩn trong xã hội và tiếp tục lây lan thành dịch.