Gãy trên lồi cầu xương đùi: Thường gặp do chấn thương

Gãy trên lồi cầu xương đùi thường gặp do chấn thương ở người trẻ, do ngã ở người già. Loại gãy xương này có đường gãy chéo xuống dưới và ra trước trên chỗ bám ở cơ sinh đôi. Khi gãy cơ này sẽ kéo gục đầu dưới ra sau, chọc thẳng vào hõm khoeo tạo ra các tổn thương khác ở bó mạch khoeo.

Theo thực tế thống kê, tình trạng gãy trên lồi cầu xương đùi chiếm 6% các trường hợp gãy xương đùi. Ở người trẻ tuổi thường do lực chấn thương cao gây ra với 50% trường hợp là gãy phạm khớp hay gãy hở. 1/3 trường hợp gãy do đa chấn thương gây ra và 1/5 là gãy một nơi. Ở người cao tuổi thường kết hợp với tình trạng loãng xương hoặc lực gây chấn thương thấp gây ra.

Điều trị gãy xương cầu lồi được chỉ định dựa trên tình trạng thực tế của bệnh nhân. Trong trường hợp gãy hở bác sĩ chuyên khoa sẽ có phác độ đánh giá toàn diện chấn thương của bệnh nhân nhằm phát hiện các tổn thương khác có đi kèm hay không. Thông qua đánh giá chi xem các vết thương có được che phủ và bất động chi bằng nẹp, bồi hoàn tuần hoàn đầy đủ, đánh giá lượng máu mất, giảm đau, cho bệnh nhân sử dụng kháng sinh và phòng ngừa uốn ván.

Khi phẫu thuật điều trị gãy xương cầu lồi hở, bệnh nhân sẽ được làm sạch vết thương, ổ gãy, che phủ thần kinh, mạch máu, gân, xương còn sống, lấy bỏ đi mô chết và dị vật tại chỗ tổn thương. Tùy vào tình trạng để bác sĩ lựa chọ hình thức cố định xương phù hợp nhất với bệnh nhân.

Một trong những phương pháp điều trị gãy trên và liên cầu lồi xương đùi là phẫu thuật kết hợp xương. Đây là phương pháp phẫu thuật nhằm cố định và chỉnh lại phần gãy trên lồi cầu xương đùi di lệch. Với phương pháp này sẽ được chỉ định cho bệnh nhân trẻ tuổi bị gãy trên lồi cầu xương đùi. Đặc biệt cần chống chỉ định phẫu thuật kết hợp xương với bệnh nhân có tình trạng nhiễm khuẩn, bệnh nhân đang cấp cứu vì đa chấn thương.

2.1 Ưu điểm và phục hồi sau phẫu thuật điều trị

Ưu điểm của kỹ thuật phẫu thuật kết hợp xương trong điều trị gãy trên lồi cầu xương đùi

• Tỷ lệ thành công cao lên đến 95%
• Phục hồi nhanh, tốt về mặt chức năng cho người bệnh sau phẫu thuật
• An toàn cho sức khỏe của người bệnh
• Thời gian phục hồi nhanh chóng

Sau phẫu thuật điều trị gãy xương cầu lồi, bệnh nhân cần hạn chế biên độ hoạt động để ổn định tổn thương. Khi thấy vùng khớp gối của bệnh nhân bị tụ máu thâm tím và phù nề, vùng phẫu thuật bị nhiễm trùng cần được khám ngay để bác sĩ giải quyết nếu có biến chứng xảy ra.

Bệnh nhân cần chú ý hoặc được bác sĩ nhắc nhịn ăn 6 giờ trước khi thực hiện phẫu thuật điều trị.

Để phục hồi hoàn toàn sau phẫu thuật điều trị gãy trên lồi cầu xương đùi, bệnh nhân sẽ được kết hợp tập vật lý trị liệu, tập vận động thụ động khớp gối hậu phẫu ngày đầu tiên. Duy trì tập luyện sẽ có kết quả khả quan sau phẫu thuật điều trị:

• Đi nạng chịu lực khoảng 10-15kg ngày thứ 3 hậu phẫu
• Sau 4 tuần phẫu thuật có thể đi nạng chịu 50% sức nặng cơ thể
• Sau 8 tuần đi 2 nạng chịu lực hoàn toàn
• Sau 10-12 tuần có thể bỏ nạng hoàn toàn

Tại bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Phú Quốc việc điều trị gãy cổ xương đùi bằng Phẫu thuật kết hợp xương gãy trên và liên lồi cầu xương đùi được thực hiện bởi Bác sĩ Phạm Văn Minh - Bác sĩ Chấn thương chỉnh hình - Khoa Ngoại tổng hợp, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Phú Quốc. Với 45 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực Chấn thương chỉnh hình, bác sĩ Minh từng là giảng viên tại Đại học Y Bắc Thái và có 10 năm công tác tại bệnh viện Prenda Luanda Angola, đồng thời, Bác sĩ là thành viên của Hội chấn thương chỉnh hình Việt Nam.