Khoa học hiện đại cho phép sàng lọc ung thư phổi chính xác

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ chuyên khoa I Lê Thiện Quang - Bác sĩ Nội ung bướu -Khoa Khám bệnh & Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng

Ung thư phổi là căn bệnh nguy hiểm, hiện có tỉ lệ mắc và tỉ lệ tử vong cao thứ hai trong tất cả các bệnh ung thư. Với sự tiến bộ của y học, ung thư phổi có thể sàng lọc chính xác bằng thiết bị chẩn đoán hình ảnh hiện đại. Vậy ung thư phổi được sàng lọc như thế nào, chúng ta hãy cùng tìm hiểu!

Ung thư là tình trạng các tế bào sinh trưởng, nhân lên vô kiểm soát, xâm lấn khu vực xung quanh và di căn xa. Ung thư phổi gồm hai loại là ung thư phổi tế bào nhỏ và ung thư phổi không tế bào nhỏ.

Theo thống kê mới nhất năm 2018, mỗi năm có gần 24.000 ca mắc mới ung thư phổi và tử vong trên 20.000 trường hợp, đủ thấy sự nguy hiểm của căn bệnh này.

Bất kì ung thư nào cũng nên sàng lọc để phát hiện sớm, điều trị ngay từ giai đoạn đầu để đạt kết quả cao nhất, giảm chi phí điều trị, hạn chế biến chứng, nâng cao chất lượng cuộc sống. Với căn bệnh có tỉ lệ mắc và tỉ lệ tử vong cao như ung thư phổi cũng không ngoại lệ. Nếu phát hiện muộn, kết quả điều trị ung thư phổi vô cùng hạn chế, chi phí rất cao, chất lượng cuộc sống suy giảm và thời gian sống còn lại của bệnh nhân không nhiều.

Sàng lọc ung thư phổi cổ điển có thể tiến hành theo các phương pháp như chụp X-quang lồng ngực, mô bệnh học đờm, tuy nhiên hai phương pháp này dù sử dụng riêng lẻ hay đồng thời đều cho hiệu quả rất kém và không làm giảm nguy cơ tử vong của ung thư phổi.

Với sự phát triển của y học, các phương pháp tiên tiến, hiện đại hơn ra đời và kĩ thuật cao nhất hiện nay, đã chứng minh được hiệu quả là chụp cắt lớp vi tính liều thấp (low-dose computed tomography - LDCT) lồng ngực.

Chụp cắt lớp vi tính liều thấp là kĩ thuật đặc biệt, kết hợp giữa trang thiết bị hiện đại, thuật toán vi tính phức tạp, tạo ra nhiều lát cắt mỏng để sớm phát hiện các tổn thương dù nhỏ nhất, đồng thời giảm lượng bức xạ mà bệnh nhân phải chịu so với chụp cắt lớp vi tính thông thường, nâng cao sự an toàn cho bệnh nhân.

Theo khuyến cáo mới nhất của Hiệp hội Ung thư Hoa Kì, sàng lọc ung thư phổi nên tiến hành hàng năm, sử dụng kĩ thuật chụp cắt lớp vi tính liều thấp đối với những đối tượng sau:

• Ở độ tuổi 55 - 74 tuổi, trong tình trạng sức khỏe khá tốt
• Hiện đang hút thuốc lá, hoặc đã bỏ thuốc chưa quá 15 năm
• Hút thuốc với số lượng từ 30-bao-năm* trở lên
• Chấp nhận bỏ hút thuốc lá nếu vẫn đang hút
• Đã được tư vấn, giải thích rõ về lợi ích, giới hạn, nguy cơ của việc sàng lọc ung thư phổi
• Có thể tiến hành sàng lọc ung thư phổi tại trung tâm có nhân lực, trang thiết bị, cơ sở tiên tiến, hiện đại

* Số bao-năm thuốc lá được tính theo công thức:

(Số bao-năm) = (Số bao thuốc/ngày) x (Số năm hút thuốc)

1 bao gồm 20 điếu

Lợi ích:

• Chụp cắt lớp vi tính thông thường đã có khả năng phát hiện các dấu hiệu bất thường rất nhỏ trong phổi, với chụp cắt lớp vi tính liều thấp, hiệu quả còn lớn hơn rất nhiều, dễ dàng phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm nhất, dễ điều trị nhất, đạt hiệu quả cao nhất.
• Quá trình chụp tương đối nhanh, dễ thực hiện ngay cả với bệnh nhân gặp khó khăn khi được yêu cầu tạm nhịn thở (bệnh nhân sẽ được yêu cầu nhịn thở trong khoảng thời gian rất ngắn, khoảng 5 - 10 giây trong lúc chụp).
• Quá trình chụp không đau, không xâm lấn, chụp cắt lớp vi tính liều thấp không yêu cầu sử dụng thuốc đối quang.
• Không tồn dư bức xạ sau khi chụp.
• Tia xạ sử dụng trong chụp cắt lớp vi tính liều thấp không gây ra tác dụng phụ tức thời, không ảnh hưởng tới các vật kim loại trong người bệnh nhân (như máy tạo nhịp, khớp nhân tạo,...).
• Chụp cắt lớp vi tính liều thấp sử dụng liều bức xạ thấp hơn rất nhiều so với chụp cắt lớp vi tính tiêu chuẩn.
• Sàng lọc ung thư phổi với chụp cắt lớp vi tính liều thấp đã được chứng minh giảm nguy cơ tử vong đối với nhóm người bệnh nguy cơ cao.
• Khi phát hiện ung thư, thường phát hiện được ở giai đoạn rất sớm, điều trị hiệu quả và dễ dàng hơn.

Nguy cơ:

• Dương tính giả có thể xảy ra khi kết quả cuối cùng là bất thường, nhưng thực tế không có ung thư. Lúc này cần làm thêm các xét nghiệm, có thể làm lại chụp cắt lớp vi tính hoặc tiến hành xét nghiệm có xâm lấn, như sinh thiết phổi. Bệnh nhân sẽ được tư vấn kĩ trong trường hợp này.
• Âm tính giả, tức là kết quả cuối cùng hoàn toàn bình thường, nhưng thực tế bệnh nhân đã bị ung thư.
• Không phải tất cả mọi loại ung thư khi được phát hiện bởi chụp cắt lớp vi tính liều thấp đều đang ở giai đoạn sớm. Nếu bệnh đã ở giai đoạn muộn, thì kết quả điều trị sẽ rất hạn chế, thời gian sống còn lại ngắn và chất lượng cuộc sống suy giảm. Do đó sàng lọc ung thư sớm rất quan trọng.

Thấu hiểu tầm quan trọng cũng như nhu cầu sàng lọc sớm ung thư phổi, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec hiện đang triển khai Gói tầm soát ung thư phổi, bệnh nhân sẽ được thăm khám, tư vấn bởi đội ngũ chuyên gia hàng đầu dày dặn kinh nghiệm, hợp tác toàn diện với các bệnh viện trong nước và quốc tế, với cơ sở vật chất hiện đại, trang thiết bị kĩ thuật cao hàng đầu tại Việt Nam (đặc biệt là máy chụp CT 128 lát), đáp ứng hoàn toàn phương châm cá thể hóa từng bệnh nhân, hướng tới mục tiêu tất cả vì sức khỏe và chất lượng cuộc sống của người bệnh.