Bệnh tiểu đường loại 2 ở trẻ em

Ngày nay, bệnh tiểu đường ở trẻ nhỏ không còn hiếm. Trên thực tế, tiểu đường loại 2 thường bắt đầu khởi phát ở tuổi trưởng thành. Tiểu đường loại 2 ở trẻ em là một bệnh mãn tính và ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe, cuộc sống của trẻ sau này.

Rất khó nhận biết hoặc phát hiện các triệu chứng của bệnh tiểu đường loại 2 ở trẻ em. Phần lớn bệnh tiến triển dần dần khiến cho việc nhận biết các triệu chứng trở nên khó khăn. Trong một số trường hợp, trẻ không có bất kỳ biểu hiện nào của bệnh.

Để biết trẻ có bị tiểu đường loại 2 hay không, các bậc phụ huynh cần quan sát các dấu hiệu sau:

• Mệt mỏi quá mức: Nếu trẻ hay buồn ngủ, mệt mỏi một cách bất thường, đó có thể là dấu hiệu cho thấy lượng đường trong máu đang ảnh hưởng đến năng lượng của trẻ.
• Tiểu nhiều, tiểu thường xuyên: Lượng đường trong máu quá cao có thể khiến trẻ đi tiểu thường xuyên hơn.
• Khát quá mức: Trẻ bị khát nước quá mức có thể là dấu hiệu cho thấy bệnh tiểu đường loại 2 khi lượng đường trong máu cao.
• Hay đói: Trẻ bị bệnh tiểu đường thường không có đủ insulin để cung cấp cho các tế bào của cơ thể hoạt động. Khi đó, thức ăn là nguồn cung cấp năng lượng tốt nhất, vì vậy trẻ thường xuyên cảm thấy đói. Tình trạng này còn được gọi là chứng đa não hoặc chứng tăng thần kinh.
• Vết loét chậm lành: Đây là một trong những dấu hiệu của bệnh tiểu đường loại 2.
• Da sạm đen: Kháng insulin có thể khiến da sạm đen, đặc biệt là ở vùng cổ và nách. Nếu trẻ bị tiểu đường loại 2, các bậc phụ huynh có thể thấy những vùng da bị sạm đen ở cổ và nách.

Có 2 nguyên nhân chính được cho là lý do gây bệnh tiểu đường loại 2 ở trẻ em. Đó là:

• Thừa cân: Thừa cân có mối liên hệ chặt chẽ với sự phát triển của bệnh tiểu đường loại 2 ở trẻ em. Trẻ bị thừa cân có khả năng đề kháng insulin cao hơn. Khi cơ thể cố gắng điều chỉnh insulin, lượng đường trong máu cao dẫn đến bệnh tiểu đường.
• Di truyền: Trẻ có nguy cơ bị tiểu đường loại 2 nếu cả cha và mẹ, hoặc cha hoặc mẹ bị bệnh tiểu đường.

Bệnh tiểu đường loại 2 ở trẻ em được chẩn đoán bởi bác sĩ nhi khoa. Nếu bác sĩ nghi ngờ trẻ bị bệnh, sẽ chỉ định thực hiện các xét nghiệm đo lượng đường trong nước tiểu, lượng đường lúc đói, khả năng dung nạp glucose hoặc xét nghiệm A1C.

Bệnh tiểu đường trẻ em thường khởi phát ở trẻ từ 10 đến 19 tuổi. Các yếu tố sau làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2 ở trẻ, bao gồm:

• Trẻ có người thân hoặc anh chị em ruột mắc bệnh tiểu đường loại 2.
• Trẻ có các biểu hiện kháng insulin như da sẫm màu ở nách và cổ.
• Trẻ bị thừa cân, béo phì.

Điều trị bệnh tiểu đường loại 2 ở trẻ em tương tự như điều trị ở người lớn. Việc dùng thuốc ở trẻ cần được giám sát chặt chẽ. Tuy nhiên, trước khi bắt đầu dùng bất kỳ loại thuốc nào, trẻ nên thay đổi lối sống và chế độ ăn uống để kiểm soát được lượng đường trong máu. Khi chế độ ăn kiêng và tập thể dục không hiệu quả, bác sĩ sẽ chỉ định loại thuốc phù hợp.

Điều trị bệnh tiểu đường trẻ em bao gồm các việc sau:

• Theo dõi đường huyết: Theo dõi lượng đường trong máu bằng máy đo đường huyết hàng ngày tại nhà đóng vai trò quan trọng, vừa giúp theo dõi đường huyết vừa theo dõi phản ứng với điều trị.
• Ăn kiêng và tập thể dục: Bác sĩ sẽ khuyến nghị về chế độ ăn uống và tập thể dục cho trẻ. Để đảm bảo thực hiện đúng khuyến nghị của bác sĩ, các bậc phụ huynh cần theo dõi lượng carbohydrate mà trẻ hấp thụ trong ngày, giám sát trẻ tập luyện với những hoạt động phù hợp để giúp trẻ duy trì cân nặng hợp lý, đồng thời giảm tác động tiêu cực của bệnh tiểu đường loại 2.

Trẻ em mắc bệnh tiểu đường loại 2 có nguy cơ gặp phải các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hơn khi lớn lên, bao gồm các vấn đề về tim mạch. Bệnh tim là một trong những biến chứng phổ biến ở trẻ em mắc bệnh tiểu đường loại 2.

Các biến chứng khác bao gồm vấn đề về mắt và tổn thương thần kinh. Trẻ bị tiểu đường loại 2 có thể gặp biến chứng và bệnh tiến triển nhanh hơn so với tiểu đường loại 1 ở trẻ em.

Trẻ cũng có thể bị huyết áp cao, hạ đường huyết và khó kiểm soát cân nặng nếu mắc tiểu đường loại 2. Ngoài ra, chức năng thận suy giảm, thị lực yếu cũng có thể xảy ra khi trẻ lớn lên.

Các bậc phụ huynh có thể giúp trẻ tránh mắc bệnh tiểu đường bằng cách khuyến khích trẻ thực hiện các bước sau:

• Thực hành các thói quen lành mạnh: Trẻ nên ăn uống cân bằng và hạn chế những thức ăn nhiều đường và tinh bột. Chế độ ăn này sẽ làm giảm nguy cơ bị thừa cân và phát triển bệnh tiểu đường ở trẻ em.
• Tập thể dục: Tập thể dục thường xuyên rất quan trọng để ngăn ngừa bệnh tiểu đường. Các môn thể thao hoặc các trò chơi cũng rất hữu ích, là những cách tuyệt vời để giúp trẻ vận động và năng động hơn. Hạn chế thời gian sử dụng thiết bị điện tử và khuyến khích trẻ vui chơi bên ngoài nhiều hơn để làm giảm nguy cơ tiến triển bệnh tiểu đường loại 2 ở trẻ em.
• Duy trì cân nặng hợp lý: Chế độ ăn uống lành mạnh và thói quen tập thể dục có thể giúp trẻ duy trì cân nặng hợp lý, một yếu tố quan trọng giúp phòng ngừa bệnh tiểu đường ở trẻ tiến triển.
• Làm gương cho trẻ: Để khuyến khích trẻ làm những việc trên, trước tiên, các bậc phụ huynh cần làm gương để trẻ thực hiện theo.

Bệnh tiểu đường loại 2 ở trẻ em ngày càng trở nên phổ biến, nguyên nhân một phần là do di truyền, ngoài ra còn do chế độ ăn uống không lành mạnh, thói quen lười vận động dẫn đến thừa cân, béo phì.