Trẻ nhỏ thích những cuốn sách giải thích "tại sao" cùng các hoạt động xung quanh

Không những giúp trẻ phát triển nhận thức và xây dựng các mối liên hệ thần kinh trong não bộ, sách còn kích thích trẻ phát triển ngôn ngữ, trí tuệ được tốt. Vậy trẻ thích đọc sách gì và những loại sách nào nên cho trẻ đọc?

Một nghiên cứu mới của các nhà nghiên cứu tại Đại học Vanderbilt, Nashville và Đại học Texas, Austin phát hiện ra rằng, trẻ nhỏ dường như thích những cuốn sách thỏa mãn nhu cầu tự nhiên hơn những cuốn sách phải hiểu về cách thế giới vận hành. Sách thường có thông tin nhân quả mô tả những điều như:

• Tại sao một nhân vật trong sách chọn một hành động nhất định hoặc theo một cách nào đó,
• Tại sao một sự kiện xảy ra
• Nên làm gì để một thứ hoạt động

Ví dụ, một cuốn sách giải thích hay không chỉ cho bạn biết rằng vì sao hổ có vằn. Nó còn giải thích rằng các vằn làm cho con hổ khó nhìn thấy hơn trong cỏ, vì vậy nó có thể gây bất ngờ tốt hơn cho con mồi của mình.

Các nhà nghiên cứu, những người đã công bố phát hiện của họ trên tạp chí Frontiers in Psychology đã tuyển chọn 50 gia đình ở Austin, Texas, có trẻ em 3 và 4 tuổi. Trong hai buổi thảo luận cách nhau vài tuần, các tình nguyện viên đọc cùng một cặp sách cho mỗi trẻ nghe: To nhất, Mạnh nhất, Nhanh nhất và Con làm gì khi có thứ gì đó muốn tấn công con? của tác giả kiêm họa sĩ minh họa Steve Jenkins.

Cả hai cuốn sách đều viết về động vật, nhưng Biggest, Strongest, Fastest chỉ đơn giản là mô tả mỗi con vật, trong khi Bạn Làm gì Khi Có Thứ gì đó Muốn tấn công Bạn? giải thích cách một bộ phận cơ thể hoặc hành vi nhất định của động vật giúp nó tồn tại. (Các nhà nghiên cứu đã chỉnh sửa các cuốn sách cho cuộc thử nghiệm để làm cho sự khác biệt này rõ ràng hơn và để mỗi cuốn sách có cùng số lượng từ.)

Trong mỗi buổi đọc, các tình nguyện viên sử dụng cùng một cách đọc với trẻ và đọc những cuốn sách giống nhau, nhưng theo thứ tự khác nhau. Vào cuối giờ các em được hỏi xem chúng thích cuốn sách nào hơn, kết quả cho thấy, gần 44 % trẻ em chọn cuốn sách giải thích này làm câu chuyện ưa thích của chúng, so với 29 % chọn sách To nhất, Mạnh nhất, Nhanh nhất.

Đồng tác giả nghiên cứu Margaret Shavlik nói với CNN rằng, việc tìm ra nguyên nhân và kết quả có thể giải phóng hóa chất gây khoái cảm dopamine trong não trẻ em. Khi cha mẹ chọn những cuốn sách giúp trẻ làm điều này, nó có thể khuyến khích trẻ thích đọc sách và tăng cường kỹ năng đọc viết sớm của trẻ.

Nghiên cứu này khá nhỏ và chỉ liên quan đến hai cuốn sách, vì vậy nó không thể được coi là bằng chứng chắc chắn rằng trẻ em thích đọc những cuốn sách giải thích tại sao và cách mọi thứ hoạt động hơn. Tuy nhiên, nó phù hợp với những gì các nhà khoa học biết về bản chất tò mò của trẻ nhỏ. Đó là lý do vì sao trẻ hay hỏi, hỏi về mọi thứ xung quanh với sự hứng thú.

Ngay cả khi cuốn sách bạn đang đọc với con không làm được điều này, bạn có thể giúp thu hút con bằng cách đặt câu hỏi cho con khi bạn đọc cùng nhau và khiến con tìm các mục trên trang.

Để hình thành thói quen đọc sách, yêu thích sách là việc làm không phải dễ. Nếu thói quen hình thành cho trẻ ngay từ khi còn nhỏ sẽ quyết định đến khả năng đọc sách trong suốt thời gian dài sau này của trẻ.

• Tạo sự hứng khởi cho trẻ khi tiếp cận với sách: Hãy lựa chọn những cuốn sách bắt mắt để giúp trẻ tò mò tạo sự chú ý của trẻ nhỏ. Bên cạnh đó, bạn cần chọn lựa cho trẻ những cuốn sách được in với chất liệu tốt, được in bởi những nhà xuất bản uy tín.
• Hãy coi sách như người bạn thân: Để giúp con hứng thú hơn, bố mẹ có thể chơi cùng trẻ trò chơi xếp hình bằng sách hàng ngày. Trẻ có thể chơi với sách cả ngày mà không cảm thấy chán nản. Ở nhà, hãy đặt cho trẻ một tủ sách riêng hoặc đặt sách ở những nơi gần trẻ nhất, nơi trẻ có thể lấy sách một cách dễ dàng. Có thể đặt tủ sách trong phòng ngủ của bé. Như vậy, trẻ có thể nhìn thấy sách hàng ngày và cha mẹ cũng có thể đọc sách bất cứ lúc nào và ở đâu nếu mình thích. Khi đi nhà sách, bạn hãy gợi ý cho trẻ cách con chọn sách thay vì mua sách theo ý của trẻ. Thêm vào đó, tạo cho trẻ sự hứng khởi khi nghĩ rằng đây là quyển sách do chính mình lựa chọn và chịu hoàn toàn trách nhiệm với hành động này. Bạn cũng có thể nói nhỏ với người tư vấn trong nhà sách đến tư vấn cho trẻ về quyển sách ấy. Thông qua những hành động này sẽ giúp bạn hiểu trẻ thích đọc sách gì?
• Trở thành tấm gương đọc sách cho con: Cha mẹ chính là tấm gương và trẻ nhỏ chính là hình ảnh phản chiếu hình ảnh của cha mẹ. Trẻ rất thích bắt chước và đó là lý do vì sao bạn cần phải yêu thích đọc sách nếu muốn trẻ làm điều này. Khi thấy bạn đang đọc sách, trẻ sẽ tự tìm hiểu xem cha mẹ đang làm gì mà say sưa và chăm chú vậy. Hãy giải thích để con hiểu rằng bạn đang chơi một trò chơi rất thú vị và hỏi trẻ có muốn chơi cùng không. Hãy thường xuyên đọc sách cùng trẻ và đọc cho trẻ nghe. Tuy nhiên, để hình thành thói quen đọc sách cho trẻ ngay từ giai đoạn đầu của cuộc đời, bạn chỉ nên đọc những mẩu truyện ngắn. Điều này sẽ giúp trẻ đỡ cảm thấy nhàm chán.
• Hãy tương tác với trẻ về sách: Bạn hãy thường xuyên trao đổi với con về nội dung mà chúng đọc được khi trẻ ở giai đoạn đã có thể đọc xong một đoạn hay một quyển sách. Bạn có thể đưa ra những câu hỏi đơn giản cho trẻ và khi trẻ trả lời xong trẻ sẽ cảm thấy như mình đã đạt được thành công. Bên cạnh đó, những câu hỏi này còn giúp trẻ phát triển trí não, phát triển về ngôn ngữ và cách diễn đạt.
• Biến sách thành những câu chuyện vui nhộn: Bạn hãy biến sách thành những câu chuyện càng vui nhộn, càng hóm hỉnh thì càng dễ đi vào tâm trí của trẻ bởi trẻ không thể hình dung việc đọc sách quan trọng như thế nào. Thông qua việc tương tác với trẻ bằng những nhân vật mà chúng thích, hãy biến sách gần gũi với đời sống hằng ngày. Bạn có thể minh họa bằng những thú nhồi bông trong nhà bạn hay đơn giản là bạn hóa thân vào nhân vật trong sách khi đọc sách cho trẻ nghe, trẻ sẽ chủ động tìm những điểm hay trong sách khi chúng cảm thấy hứng thú với những nhân vật ấy.

• Thỏa thuận về thời gian đọc sách với trẻ: Hãy lên kế hoạch cho bé về việc đọc sách vào những ngày nghỉ của bé, những ngày lễ tết. Bằng cách đưa ra những cột mốc để chúng đạt tới, bạn có thể tạo ra những thách thức cho trẻ. Khi thành công, trẻ sẽ rất hứng thú và muốn tiếp tục việc đọc sách.
• Khuyến khích trẻ tìm hiểu kiến thức từ sách: Bạn có thể giải thích cơ bản cho chúng về vấn đề mà chúng đang quan tâm khi trẻ hỏi bạn về một vấn đề nào đó. Hãy khuyến khích trẻ tìm thêm kiến thức đó từ quyển sách nào đó sau khi bạn giải thích xong.

Mỗi lần đọc sách sẽ giúp trẻ có cảm nhận khác nhau, vì vậy hãy khuyến khích trẻ đọc một quyển sách nhiều lần. Cho trẻ đọc sách sớm cũng là một trong những bí quyết nuôi dạy trẻ thông minh mà các bậc cha mẹ hiện đại cần lưu ý. Tuy nhiên không vì thế mà bạn tạo áp lực bắt con đọc ngay cả khi trẻ không thích hoặc không hợp tác.

Trong trường hợp này bạn có thể nhờ tới sự tư vấn của các chuyên gia, bác sĩ tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec để được trao đổi và tư vấn kỹ hơn về cách nuôi dạy trẻ theo từng độ tuổi.

Với tâm huyết và trình độ chuyên môn cao, các bác sĩ tại đây sẽ luôn mang đến cho khách hàng những dịch vụ tốt cùng chất lượng phục vụ cao nhất.

Nguồn tham khảo: babycenter.com