Những điều phụ nữ sau sinh mổ cần biết

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi các Bác sĩ Sản phụ khoa - Khoa sản phụ khoa, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng

Việc hồi phục sức khỏe của sản phụ sau sinh mổ lâu và khó khăn hơn sản phụ sinh thường, vì vậy việc chăm sóc phụ nữ sau sinh mổ là việc hết sức quan trọng.

Để sản phụ sau sinh mổ nhanh hồi phục, cần chú ý và cẩn trọng từ việc vệ sinh vết mổ, chế độ sinh hoạt và cung cấp đầy đủ dưỡng chất trong thực đơn hàng ngày và thực phẩm:

• Ngày đầu sau mổ nên uống nước lọc, nước đường và cháo đến khi có thể xì hơi được mới bắt đầu bổ sung thêm các thực phẩm khác. Từ ngày thứ 2 trở đi, có thể ăn uống bình thường, nên ăn nhiều đạm và các thực phẩm giàu canxi. Uống nhiều nước giúp bạn có nhiều sữa cho em bé bú.
• Ngủ đủ giấc giúp mẹ sau sinh thấy sảng khoái, bớt cảm giác stress và có nhiều sữa cho con bú.
• Bổ sung các loại vitamin B, C, K, A để tham gia vào quá trình tổng hợp collagen và đa dạng hóa của các nguyên bào sợi, đồng thời kiểm soát tình trạng viêm nhiễm. Vitamin K giúp cầm máu ở giai đoạn đầu. Ngoài ra các thực phẩm giàu canxi, sắt, kẽm... giữ vai trò quan trọng trong quá trình lành vết mổ.
• Nên thường xuyên thay đổi thực đơn để kích thích sự ngon miệng, tránh sự nhàm chán. Không nên ăn các thức ăn lạnh hoặc chưa được chín kỹ.
• Nên dùng gừng và nghệ trong chế biến món ăn để giúp làm ấm cơ thể và tăng cường hệ miễn dịch cho niêm mạc ruột.
• Sản phụ sau sinh nên dành nhiều thời gian để nghỉ ngơi, khi cảm thấy đỡ đau và thoải mái hơn thì nên ngồi dậy và tập đi để lưu thông khí huyết, tránh bị dính ruột và viêm tắc tĩnh mạch.
• Nên tắm rửa mỗi ngày để tránh bị nhiễm trùng. Không nên ngâm lâu trong nước, chỉ nên tắm trong khoảng từ 5-10 phút. Nên tắm bằng nước ấm, phòng tắm kín gió và lau khô người sau khi tắm xong. Đối với các sản phụ sau khi sinh mổ, cần thận trọng với vết mổ. Sau khoảng 3-4 ngày sau sinh, sản phụ có thể gội đầu, nên lau khô tóc nhanh. Vệ sinh vùng âm đạo sạch sẽ, nên dùng nước đun sôi để nguội hoặc nước ấm để rửa.

Phẫu thuật sinh mổ không phải là một việc quá phức tạp, tuy nhiên, người mẹ sau sinh mổ cũng cần lưu ý một vài điều sau:

• Tránh nằm ngửa: Khi nằm ngửa sẽ thấy đau hơn do tử cung co thắt, vì vậy nên nằm nghiêng và kê gối mềm sau lưng, giảm việc di động cơ thể, sẽ thấy đỡ đau hơn.
• Không nên ngủ quá nhiều: Nghỉ ngơi sau sinh là điều vô cùng quan trọng. Tuy nhiên, nếu ngủ quá nhiều, nước ối sẽ bị tích tụ ở tử cung, cần phải ngồi dậy, vận động nhẹ nhàng để tránh tắc ruột và các mạch máu.
• Tránh ăn thức ăn tanh, ăn quá no: Bạn ăn quá nhiều sẽ dẫn đến việc tiêu hóa khó khăn và dễ bị táo bón, tăng khí trong ruột khiến bụng bị đầy hơi. Tránh các thức ăn cay nóng. Tránh thức ăn tanh vì nó sẽ ức chế ngưng sự tụ máu, khiến cho vết mổ lâu lành.
• Không nên làm việc sớm: Sản phụ sau sinh mổ cần được nghỉ ngơi để vết thương nhanh lành, không nên làm việc sớm.
• Không để bị lạnh: Sản phụ sau sinh, thận khí bị suy nhược nên rất dễ bị nhiễm lạnh. Vì thế không nên tắm rửa bằng nước lạnh. Tuy nhiên, bạn có thể dùng nước ấm để lau sạch cơ thể, vệ sinh toàn thân bởi nếu để lâu ngày không tắm, đây sẽ là điều kiện lý tưởng để vi khuẩn phát triển, gây bệnh cho mẹ và còn có thể lây lan sang cả em bé như viêm miệng, tiêu chảy...
• Không nên dùng các thực phẩm có vị cay nóng như ớt, tiêu: Trong ớt có thành phần capsaicin tạo cảm giác nóng miệng, lưỡi cổ họng, kích thích dạ dày, làm nghiêm trọng thêm tình trạng viêm loét. Khi dùng nhiều tiêu có thể làm nặng tình trạng viêm loét dạ dày, táo bón.
• Không sử dụng thức uống có cồn như rượu, bia... vì nó có thể sẽ làm thay đổi mùi vị sữa, có thể khiến trẻ bị táo bón hoặc bỏ bú.

• Không nên quan hệ sớm: Sản phụ sau sinh mổ không nên quan hệ sớm, thường thì nên kiêng từ 4-6 tuần để tử cung có thời gian để phục hồi.
• Tránh suy nghĩ nhiều: Xúc động mạnh có thể gây hại cho sức khỏe sản phụ, dẫn đến tình trạng thiếu sữa.
• Trong giai đoạn lành vết mổ, không nên hút thuốc hoặc hút thuốc thụ động tránh gây co mạch máu ở ngoại vi, giảm lượng máu đến vết mổ, giảm lượng oxy đến mô. Đối với các sản phụ bị rối loạn đường huyết, đái tháo đường, bị suy gan... thường thì các vết mổ sẽ rất khó lành.

Phụ nữ sau sinh mổ ngoài việc chú ý đến cách vận động thì cần phải lưu ý tới chế độ dinh dưỡng hàng ngày. Sau sinh mổ, phụ nữ cần phải cẩn thận hơn trong việc chăm sóc sức khỏe bởi việc phục hồi cũng sẽ lâu hơn so với sinh thường. Đồng thời, người thân cũng nên động viên, khích lệ tinh thần luôn được thoải mái và vui vẻ.