Các nguy cơ có thể gặp khi chỉ số HCG thấp

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ chuyên khoa I Nguyễn Thị Mận - Khoa Sản Phụ Khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng. Bác sĩ đã có trên 10 năm kinh nghiệm trong việc chẩn đoán, tư vấn và điều trị trong lĩnh vực Sản Phụ khoa.

HCG là một hormon quan trọng được tiết ra khi phụ nữ mang thai. Theo dõi nồng độ hCG sẽ cung cấp nhiều thông tin hữu ích về tình trạng của thai kỳ. Nồng độ hormon hCG thấp có sao không và những nguy cơ có thể gặp khi nồng độ hCG thấp là những vấn đề được nhiều phụ nữ có thai quan tâm.

1.1 Hormone hCG là gì?

hCG là hormone được tiết ra vào giai đoạn rất sớm của thai kỳ, ngay sau khi trứng được thụ tinh di chuyển bám vào niêm mạc tử cung. hCG được sản xuất bởi nhau thai, có vai trò quan trọng giúp cơ thể sản xuất progesterol, giúp ngăn ngừa kinh nguyệt xảy ra, bảo vệ niêm mạc tử cung và qua đó bảo vệ thai kỳ. hCG còn giúp kích thích các hormone sinh dục hình thành giới tính thai nhi và làm đáp ứng miễn dịch của cơ thể mẹ với thai nhi.

Do hormone hCG chỉ xuất hiện khi phụ nữ có thai và xuất hiện sớm trong thai kỳ nên giúp phát hiện có thai sớm. Các que thử thai giúp phát hiện sự có mặt của hormon hCG trong nước tiểu ở nồng thấp nên thường chính xác. Tuy nhiên, chỉ có xét nghiệm máu mới cung cấp chỉ số nồng độ hCG chính xác của cơ thể.

1.2 Nồng độ hCG trong thai kỳ

Nồng độ hCG có sự thay đổi rất lớn giữa những phụ nữ có thai, do đó nồng độ hCG không có một chỉ số cụ thể mà là một khoảng giá trị với độ chênh lệch khá lớn. Bảng dưới đây cung cấp các số liệu về nồng độ hCG theo tuần thai (nồng độ hCG được đo bằng đơn vị mUI/ml và tuổi thai được tính bắt đầu từ ngày đầu tiên của kỳ kinh cuối cùng):

Nồng độ hCG thường tăng liên tục từ khi bắt đầu mang thai, thông thường nồng độ hCG sẽ tăng gấp đôi sau khoảng từ 2 đến 3 ngày, nồng độ hCG sẽ đạt đỉnh vào khoảng tuần 10-12 của thai kỳ, sau đó nồng độ hCG có xu hướng ổn định và giảm. Do hormon hCG là nguyên nhân gây các triệu chứng thai nghén như nhạy cảm, buồn nôn, chóng mặt,... nên trong ba tháng đầu phụ nữ mang thai thường nghén nhiều hơn giai đoạn sau.

Nếu mức hCG của thai phụ thấp hơn với mức bình thường, bác sĩ sẽ chỉ định hàng loạt các xét nghiệm nồng độ hCG sau mỗi hai đến ba ngày để so sánh các kết quả. Một kết quả xét nghiệm duy nhất là chưa đủ để đưa ra kết luận. Đôi khi, mức hCG thấp cũng không phải là điều đáng lo ngại, vì hCG có thể sẽ tăng sau 2-3 ngày. Do mức hCG giữa các cá thể rất khác nhau, không quan trọng là hCG thấp hay cao mà chủ yếu là hCG có tăng giảm theo từng giai đoạn thai kỳ hay không, nhiều phụ nữ có mức hCG thấp nhưng thai nhi vẫn hoàn toàn khỏe mạnh.

Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp mức hCG thấp là biểu hiện của một số nguy cơ như như:

2.1 Tuổi thai bị tính sai

Tuổi thai được tính theo ngày đầu tiên của kỳ hành kinh cuối cùng. Nếu phụ nữ có chu kỳ kinh nguyệt không đều hoặc không nhớ chắc chắn về ngày kinh nguyệt thì dễ tính sai. Nếu tính tuổi thai sai, có thể kết quả xét nghiệm hCG sẽ thấp so với cách tính tuổi thai của mẹ.

2.2 Sảy thai

Đôi khi nồng độ hCG thấp là biểu hiện phụ nữ đã bị sảy thai hoặc sẽ bị sảy thai. Sảy thai thường xảy ra trước tuần 20 của thai kỳ. Do hCG được tiết từ nhau thai nên khi thai không phát triển nhau, nồng độ hCG sẽ giảm. Sau khi sảy thai 4-6 tuần, nồng độ hCG của cơ thể mẹ sẽ trở về mức bình thường như trước khi sinh là <5mUI/ml. Các dấu hiệu thường gặp khi sảy thai là: chảy máu âm đạo, đau trằn bụng dưới hoặc đau âm ỉ ở vùng hạ vị, sốt, ớn lạnh, mệt lả, vã mồ hôi, mất các dấu hiệu mang thai,...

2.3 Thai thoái triển

Hỏng trứng là tình trạng trứng sau khi thụ tinh bám vào tử cung nhưng không tiếp tục phát triển thành phôi thai. Khi túi thai phát triển, hormon hCG có thể được giải phóng nhưng mức độ không tăng lên do phôi thai không phát triển. Hỏng trứng thường xảy ra rất sớm và phụ nữ có thể không biết mình đã mang thai, các biểu hiện không khác gì chu kỳ kinh nguyệt bình thường, lượng máu kinh có thể tăng một chút.

2.4 Thai ngoài tử cung

Thai ngoài tử cung là khi thai không làm tổ trong tử cung mà lại nằm ở các vị trí bên ngoài như vòi tử cung, trong buồng trứng, cổ tử cung,...Đây là một tình trạng sản khoa gây nguy hiểm cho tính mạng người mẹ. Khi có tình trạng thai ngoài tử cung nồng độ hCG thường thấp hơn so với bình thường. Các dấu hiệu của thai ngoài tử cung là chậm kinh, ra máu âm đạo bất thường, đau bụng kéo dài, âm ỉ, mức độ đau bụng tăng dần,... Để chẩn đoán thai ngoài tử cung, ngoài đo nồng độ hCG, bác sĩ sẽ tiến hành siêu âm ổ bụng hoặc siêu âm đầu dò qua đường âm đạo để xác định vị trí túi thai.

Nồng độ hCG thấp không thể điều trị được, dù trong một số trường hợp hCG thấp không phải là điều đáng lo ngại.

Nếu nguyên nhân hCG thấp là do sảy thai, cần phải điều trị để loại bỏ các mô thai còn sót lại. Có thể để mô thai tự đào thải ra ngoài, sử dụng thuốc để đẩy thai hoặc phải dùng thủ thuật nạo hút.Tùy theo từng trường hợp cụ thể, bác sĩ sẽ lựa chọn phương pháp điều trị thích hợp.

Trong trường hợp thai ngoài tử cung, nếu khối thai có kích thước còn nhỏ và chưa vỡ, bệnh nhân sẽ được chỉ định các thuốc để thai tự tiêu, nếu thai có kích thước lớn sẽ được chỉ định phẫu thuật nội soi hoặc phẫu thuật mở.

Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec là một trong những bệnh viện không những đảm bảo chất lượng chuyên môn với đội ngũ y bác sĩ, hệ thống trang thiết bị công nghệ hiện đại mà còn nổi bật với dịch vụ khám, tư vấn và chữa bệnh toàn diện, chuyên nghiệp; không gian khám chữa bệnh văn minh, lịch sự, an toàn và tiệt trùng tối đa. Khách hàng khi chọn thực hiện các xét nghiệm tại đây có thể hoàn toàn yên tâm về độ chính xác của kết quả xét nghiệm.

Bài viết tham khảo nguồn: Heathline.com