Mẹ sinh mổ hoàn toàn không có sữa phải làm sao?

Bài viết được tham vấn chuyên môn cùng Thạc sĩ, Bác sĩ Trịnh Thị Thanh Huyền - Bác sĩ Sản phụ khoa - Khoa Sản phụ khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng.

Có rất nhiều mẹ không có sữa sau khi sinh mổ nên không thể cho bé bú ngay. Tình trạng này có thể kéo dài vài ngày hoặc cũng có trường hợp mất sữa hoàn toàn, khiến mẹ trở nên bất lực, lo lắng và không biết sinh mổ không có sữa phải làm sao?

Tình trạng thiếu sữa sau sinh xảy ra khi tuyến sữa của mẹ hoạt động không hiệu quả, khiến vú tiết ra rất ít sữa, không đủ cho bé bú. Những sản phụ sau sinh mà vú không tiết sữa hoặc tiết ra rất ít thì được coi là thiếu sữa.

Thông thường, tình trạng thiếu sữa sau sinh chỉ diễn ra trong thời gian ngắn và không gây ảnh hưởng đến nguồn sữa sau này của trẻ. Tuy nhiên, hiện nay có rất nhiều mẹ không có sữa sau khi sinh mổ và vội vàng nghĩ rằng bản thân không có sữa hoặc bị mất sữa sau sinh.

Một số mẹ không có sữa sau sinh mổ có thể là do:

• Tác dụng phụ của thuốc

Thông thường thì khi sinh mổ, sản phụ sẽ được chỉ định dùng thuốc gây tê hoặc gây mê. Trong một số trường hợp thì các loại thuốc này có thể tác động tới khả năng tiết sữa và khiến mẹ không có sữa sau khi sinh mổ.

Ngoài ra, sau phẫu thuật mổ lấy thai thì mẹ sẽ phải điều trị bằng kháng sinh chống viêm nhiễm và nhiễm trùng. Các loại thuốc này có thể gây tác dụng phụ làm làm ức chế hormone sản xuất sữa và gây mất sữa tạm thời sau sinh mổ.

• Mẹ không cho bé bú ngay

Sản phụ sau sinh mổ sẽ cần thời gian để hồi phục sức khỏe, do vậy không thể ngồi dậy cho bé bú ngay được. Điều này cũng ảnh hưởng ít nhiều đến hoạt động tiết sữa của cơ thể. Hậu quả là sữa không thể “về” ngay được.

• Mẹ cho con bú sai cách

Không chỉ mẹ sinh mổ mà ngay cả sinh thường, nếu cho con bú sai cách hoặc dùng sữa ngoài ngay sau khi sinh thì cũng sẽ gặp phải tình trạng ít sữa sau sinh.

• Kiêng khem quá mức

Phần lớn các mẹ không có sữa sau sinh mổ là do dinh dưỡng không đủ, kiêng khem quá mức. Ngoài ra, vết mổ bị đau cũng sẽ khiến mẹ gặp khó khăn trong ăn uống và dẫn đến cơ thể không có đủ chất để tiết sữa cho bé bú.

Nếu đang thắc mắc “mẹ sinh mổ không có sữa phải làm sao?” thì hãy áp dụng ngay các phương pháp sau nhé:

3.1 Thực hiện hút sữa thường xuyên

Mẹ không có sữa sau khi sinh mổ là tình trạng khá thường gặp. Vì thế, để “gọi sữa” về nhanh thì mẹ hãy chịu khó kích sữa bằng cách hút thường xuyên và đều đặn tại các khung giờ nhất định. Nên hút sữa mỗi cữ cách nhau 3 tiếng để tạo thói quen và cơ thể nhận được tín hiệu và tiết sữa nhiều hơn.

Để sữa về nhiều thì trước mỗi lần hút sữa mẹ nên:

• Uống 1 ly sữa nóng hoặc nước ấm;
• Dùng tay tự massage ngực để cơ thể nhận được tín hiệu và tiết sữa;
• Vệ sinh núm vú bằng nước ấm.

Nên hút sữa trong khoảng thời gian từ 15-30 phút. Mỗi lần nên hút kiệt và trữ sữa trong túi hoặc bình đựng sữa chuyên dụng và bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh. Nếu trẻ không bú hết thì mẹ có thể bảo quản sữa mới hút vào ngăn trữ đông để dùng dần, như vậy thì sữa sẽ không bị biến chất. Về lâu dài sẽ không phải lo sinh mổ không có sữa phải làm sao nữa.

3.2 Cho con bú ngay sau sinh

Nhiều mẹ sau sinh mổ vì cơ thể còn mệt nên không cho trẻ bú ngay. Khi thấy có chút sữa non thì vắt bỏ đi vì sợ ảnh hưởng của thuốc tê, thuốc kháng sinh. Tuy nhiên, các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, chính sữa non có màu vàng, được tiết ra đầu tiên sau sinh lại có hàm lượng dinh dưỡng cao gấp đôi sữa trưởng thành sau này. Sữa non rất tốt với trẻ sơ sinh và giúp hệ miễn dịch của trẻ luôn khỏe mạnh.

Để cải thiện tình trạng mẹ không có sữa sau khi sinh mổ thì hãy cho bé bú ngay khi chào đời. Trường hợp mẹ có sức khỏe yếu thì hãy nghỉ ngơi 3-4 tiếng rồi cố gắng cho trẻ bú sớm, đồng thời massage bầu ngực để kích thích hoạt động tiết sữa.

Cho trẻ bú ngay sau sinh không chỉ giải quyết tình trạng mẹ không có sữa sau khi sinh mổ mà còn giúp mẹ bớt cảm giác đau. Đồng thời tử cung cũng co bóp tốt hơn để đẩy sản dịch ra ngoài.

3.3 Âu yếm con thường xuyên để “gọi sữa” về

Họa động âu yếm con có thể giúp mẹ không có sữa sau khi sinh mổ “gọi sữa” về là vì nó đẩy nồng độ prolactin và oxytocin trong cơ thể mẹ, nhờ đó hoạt động tuyến sữa cũng hiệu quả hơn.

3.4 Ăn uống, nghỉ ngơi khoa học

Nhiều mẹ không có sữa sau khi sinh mổ là vì ăn uống, nghỉ ngơi chưa khoa học, điều độ. Do vậy, việc xây dựng chế độ dinh dưỡng khoa học, đủ chất và phù hợp sau sinh cũng rất quan trọng trong việc kích sữa cho mẹ.

Sau sinh mổ, mẹ hãy chịu khó ăn uống, bổ sung các thực phẩm lợi sữa, chứa nhiều vitamin và khoáng chất, phytoestrogen...để sữa về nhiều và chất lượng tốt hơn.

Ngoài các phương pháp kích sữa kể trên thì mẹ không có sữa sau khi sinh mổ cũng có thể áp dụng các phương pháp kích sữa dân gian như: Dùng lá mít massage ngực, dùng lược chải đầu, uống chè vằng, uống đinh lăng...

Để tránh tình trạng mẹ không có sữa sau khi sinh mổ và giúp cơ thể nhanh chóng hồi phục thì nên lưu ý những điều sau:

• Nên bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng để nhanh chóng hồi phục sức khỏe. Một số thực phẩm có thể giúp mẹ kích thích và tạo sữa như: Đu đủ xanh, thịt bò, rau lang luộc, thịt thăn, sữa nóng...
• Mẹ nên uống đủ nước. Có thể mẹ không biết nhưng trong sữa chiếm đến 90% là nước, nếu mẹ bổ sung đủ nước cho cơ thể thì sẽ có lượng sữa dồi dào.
• Nghỉ ngơi đầy đủ, giữ cho tinh thần luôn vui vẻ. thoải mái.

Mẹ không có sữa sau khi sinh mổ hay sữa về ít là tình trạng khá phổ biến, nếu biết cách khắc phục thì mẹ sẽ trải qua giai đoạn này dễ dàng. Trong trường hợp tình trạng không có sữa diễn ra từ 7 - 10 ngày, kèm theo vết mổ sưng đau, chảy dịch, dịch sản nhiều, đau bụng dữ dội thì mẹ hãy đến bệnh viện để kiểm tra ngay nhé.