Nhiễm trùng huyết ở bà mẹ sau sinh: Nhiễm khuẩn sản khoa nguy hiểm

Nhiễm khuẩn huyết ở bà mẹ sau sinh là tai biến sản khoa xuất hiện do tình trạng viêm nhiễm khi sinh mổ hoặc sinh thường. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời thì sản phụ có nguy cơ tử vong rất cao.

Nhiễm trùng huyết sau đẻ là biến chứng phức tạp của tình trạng nhiễm trùng, xảy ra ở phụ nữ sau khi sinh. Nguyên nhân bắt nguồn từ sự viêm nhiễm của một khu vực bất kỳ ở vùng kín. Bệnh xảy ra do vi khuẩn, virus hoặc nấm giải phóng các hóa chất vào máu để chống lại các phản ứng viêm. Những phản ứng này đã tạo ra hàng loạt các thay đổi trong cơ thể, gây tổn thương các cơ quan như gan, thận, khiến cơ thể suy yếu nhanh. Đây cũng là hình thái nặng nhất của nhiễm trùng hậu sản. Các biến chứng của bệnh có thể kể đến như suy thận cơ năng, viêm thận kẽ, áp xe phổi, viêm nội tâm mạc, áp xe não, viêm màng não,... Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, sản phụ bị nhiễm trùng huyết có nguy cơ tử vong cao.

Các triệu chứng thường gặp của hiện tượng nhiễm trùng huyết sau đẻ:

• Thân nhiệt trên 38°C hoặc dưới 36°C, kèm theo triệu chứng rét run và ớn lạnh;
• Nhịp tim nhanh trên 90 nhịp/phút;
• Nhịp thở nhanh trên 20 nhịp/phút;
• Vết khâu tầng sinh môn có dấu hiệu đau, sưng đỏ, bị chảy mủ và khó chịu;
• Lượng nước tiểu trung bình giảm mạnh, đi tiểu có cảm giác đau rát;
• Tình trạng tâm thần không ổn định;
• Khó thở;
• Giảm số lượng tiểu cầu;
• Loạn nhịp tim;
• Đau vùng bụng;
• Cổ tử cung hé mở, tử cung to, co hồi chậm; ấn tử cung đau;
• Sản dịch có màu vàng đục, mùi hôi, có thể lẫn máu;
• Sốc nhiễm trùng;
• Triệu chứng nặng: Vã mồ hôi, mê sảng, bức da, da tím tái, bị vàng mắt và da, máu chảy không cầm được;
• Biến chứng cấp nguy hiểm đến tính mạng: Huyết áp tụt nhanh, mạch nhanh hơn bình thường, nồng độ oxy bão hòa trong máu giảm đột ngột, máu chảy không ngừng,... có thể đe dọa tính mạng.

• Vi khuẩn tấn công: Sau khi sinh con, cơ thể phụ nữ cần có thời gian hồi phục sức khỏe và đợi cho sản dịch thoát ra khỏi tử cung hoàn toàn. Lúc này, vùng kín của sản phụ khá ẩm ướt, tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn, virus xâm nhập và phát triển. Các loại vi khuẩn dễ xâm nhập là Ecoli, liên cầu khuẩn, tụ cầu khuẩn, Bacteroides, Clostridium,... Thông qua âm đạo, chúng xâm nhập vòi tử cung vào bên trong phúc mạc, có thể gây nhiễm trùng máu;
• Môi trường sinh sản không đảm bảo: Sinh con trong điều kiện môi trường không đảm bảo tiệt trùng, tồn tại nhiều loại vi khuẩn, virus tiềm ẩn nguy cơ nhiễm trùng máu ở sản phụ sau sinh;
• Sức khỏe sản phụ suy yếu: Nếu sức khỏe sản phụ quá yếu, hệ miễn dịch kém cũng dễ bị vi khuẩn, virus tấn công gây nhiễm trùng máu;
• Biến chứng sau sinh: Sản phụ bị băng huyết sau sinh, thiếu máu, ối vỡ non, chuyển dạ kéo dài, mổ nhau thai hoặc tách nhau thai,... có nguy cơ cao bị nhiễm trùng máu;
• Sinh mổ: Sản phụ sinh mổ có nguy cơ cao bị nhiễm trùng máu sau sinh hơn sản phụ sinh thường.

• Dùng kháng sinh theo kháng sinh đồ. Khi chưa có kháng sinh đồ, nên dùng các loại kháng sinh phổ rộng: Nhóm cephalosporin; metronidazol, quinolon,...;
• Kết hợp truyền máu, trợ tim;
• Khi nhiệt độ trở lại bình thường hoặc giảm xuống: Cắt tử cung bán phần để loại trừ ổ nhiễm khuẩn tiên phát.

• Trước khi mang thai: Khám phụ khoa và khám sức khỏe định kỳ, sớm điều trị ổn định các bệnh lý viêm nhiễm phụ khoa và nội khoa như thiếu máu, tiểu đường, tim mạch, suy dinh dưỡng,...;
• Trong thai kỳ: Khám thai theo quy định để phát hiện sớm và điều trị kịp thời các bệnh lý viêm nhiễm phụ khoa, bệnh thận, tiểu đường, tăng huyết áp,...;
• Sau sinh: Ăn uống đủ chất, không kiêng khem quá mức; nên vận động đi lại sớm, không nằm một chỗ trong buồng tối. Đặc biệt, sản phụ nên kiêng quan hệ tình dục theo lời khuyên của bác sĩ, vệ sinh và giữ sạch vùng kín, vết khâu tầng sinh môn, đường mổ thành bụng khô sạch. Có thể sử dụng nghệ tươi để kháng viêm, kháng khuẩn, giảm phù nề,... hạn chế nguy cơ nhiễm trùng hậu sản.

Nhiễm khuẩn huyết ở bà mẹ sau sinh có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, thậm chí là tử vong. Vì vậy, khi thấy các triệu chứng bất thường như sốt, ra máu, sản dịch nhiều, có mùi hôi,... chị em nên đến ngay các cơ sở y tế để khám, điều trị kịp thời, tránh những biến chứng nặng gây rủi ro đáng tiếc.

Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec là một trong những bệnh viện không những đảm bảo chất lượng chuyên môn với đội ngũ y bác sĩ, hệ thống trang thiết bị công nghệ hiện đại mà còn nổi bật với dịch vụ khám, tư vấn và chữa bệnh toàn diện, chuyên nghiệp; không gian khám chữa bệnh văn minh, lịch sự, an toàn và tiệt trùng tối đa.

Nguồn tham khảo: Tài liệu Hướng dẫn Quốc gia về các dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản - Bộ Y tế