Phẫu thuật nội soi đốt điểm buồng trứng điều trị buồng trứng đa nang

Bài viết được tham vấn chuyên môn cùng Bác sĩ chuyên khoa I Trương Thị Phượng - Bác sĩ Siêu âm sản phụ khoa - Khoa Sản phụ khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hạ Long.

• Buồng trứng đa nang là hội chứng phối hợp của nhiều rối loạn dẫn đến rối loạn rụng trứng như: kinh nguyệt không đều, thậm chí rong kinh, rối loạn gây cường androgen với biểu hiện: rậm lông, mọc râu, phì đại âm vật,...
• Người mắc buồng trứng đa nang lâu dài có thể dẫn đến đái tháo đường, cao huyết áp, xơ vữa động mạch, rối loạn lipid máu, ung thư nội mạc tử cung, đặc biệt là dễ gây vô sinh. Do vậy tùy theo mục đích mà có các phương pháp điều trị khác nhu.
• Nguyên nhân gây vô sinh ở người mắc buồng trứng đa nang là do rối loạn phóng noãn không kích thích trứng phát triển theo chu kỳ được như người bình thường, không kích thích được phóng noãn do đó gây vô sinh. Mục đích điều trị ở đây là phải gây được phóng noãn. Rối loạn phóng noãn có thể được điều trị bằng thuốc hoặc phẫu thuật nội soi đốt điểm buồng trứng.
• Người mắc hội chứng buồng trứng đa nang có biểu hiện béo phì kiểu bụng, kinh nguyệt bị rối loạn có thể vô kinh, thiểu kinh, đa kinh, rong kinh, nặng hơn nữa là tình trạng xuất huyết ở tử cung, tình trạng kháng insulin, cường androgen biểu hiện rậm lông, phì đại âm vật, phát triển mạnh ở hai bên gò má, cằm, cổ ở giữa ngực và dưới rốn, mụn trứng cá, hói đầu, rụng tóc.

• Chẩn đoán buồng trứng đa nang bằng siêu âm, các dấu hiệu lâm sàng. Siêu âm dùng để chẩn đoán bất thường ở buồng trứng.
• Phẫu thuật nội soi đốt điểm buồng trứng đa nang là phương pháp được lựa chọn khi điều trị nội khoa không có kết quả. Mục đích của phương pháp là giảm bớt mô đệm, giảm bớt androgen, làm dễ phóng noãn hơn do vậy có thể thụ thai dễ dàng hơn. Tuy nhiên nhược điểm của phương pháp này là nếu đốt nhiều quá có thể làm suy buồng trứng và các biến chứng trong và sau phẫu thuật.
• Ưu điểm của phương pháp này là có tỷ lệ gây được rụng trứng khá cao, có vòng kinh đều hơn và có phóng noãn theo chu kì. Hoặc sau phẫu thuật đốt điểm buồng trứng bệnh nhân có đáp ứng tốt hơn với thuốc kích thích buồng trứng.

Chỉ định: Điều trị hội chứng buồng trứng đa nang cho các bệnh nhân vô sinh nếu không đáp ứng với thuốc uống mới tiến hành phẫu thuật nội soi.

Chống chỉ định

• Các trường hợp chống chỉ định phẫu thuật nội soi vì bệnh lý toàn thân
• Các trường hợp chống chỉ định mổ nội soi vì dính nhiều

Quy trình phẫu thuật

Chuẩn bị:

• Phương tiện: Dàn mổ nội soi: đèn soi, nguồn sáng, màn hình, hệ thống bơm khí CO2, các dụng cụ nội soi: kẹp không chấn thương, kéo, dao điện một cực và hai cực, hệ thống bơm rửa và hút, gạc sát trùng, dung dịch sát trùng.

• Người bệnh: Bệnh nhân được giải thích kỹ về mục đích, các tai biến có thể xảy ra trong quá trình phẫu thuật. Thời điểm phẫu thuật tối nhất là sau sạch kinh, cũng có thể phẫu thuật vào pha hoàng thể để đánh giá phóng noãn

Các bước tiến hành:

• Bước 1: Thực hiện gây mê toàn thân, tư thế Trendelenburg, sát trùng vùng bụng, đùi và vùng sinh dục. Đặt ống thông bàng quang.
• Bước 2: Đặt mỏ vịt, đặt cần bơm thuốc qua cổ tử cung ( nếu cần thăm dò độ thông vòi tử cung), tiến hành bơm hơi ổ phúc mạc. Sau đó đưa đèn soi vào ổ bụng
• Bước 3: Đánh giá vùng tiểu khung, toàn bộ vùng bụng, gan.
• Bước 4: Thực hiện đốt: Chọc hai trocar 5 hai bên hố chậu để thao tác. Sau đó dùng panh bộc lộ để đánh giá buồng trứng. Thực hiện đốt điểm buồng trứng bằng dao điện một cực
• Bước 5: Rửa sạch ổ bụng nếu cần, đóng bụng, dùng kháng sinh.

• Chảy máu do trocar chọc vào mạch máu do đó phẫu thuật này cần được thực hiện bởi bác sĩ có kinh nghiệm phẫu thuật nội soi.
• Tổn thương các tạng trong bụng khi thực hiện động tác đốt. Cần phát hiện sớm và xử lý kịp thời.
• Nhiễm trùng sau phẫu thuật. Xử lý cần sử dụng kháng sinh tĩnh mạch điều trị