Rong kinh sau sinh mổ: Nguyên nhân và cách xử lý

Bài viết được tham vấn chuyên môn cùng các Bác sĩ Sản phụ khoa - Khoa Sản phụ khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng.

Theo sinh lý bình thường, chu kỳ kinh nguyệt của phụ nữ sẽ trở về bình thường khoảng 6 tháng sau sinh. Trong quá trình mang thai và sinh nở, lượng hormone sinh dục ở phụ nữ có những thay đổi tương đối lớn, khiến chu kỳ kinh nguyệt thay đổi theo như: ngắn hơn, dài hơn hoặc không đều như trước mang thai... Một trong những thay đổi hay gặp chính là rong kinh sau sinh mổ.

Tình trạng rong kinh sau sinh mổ được định nghĩa là chu kỳ kinh nguyệt của mẹ bỉm sữa kéo dài bất thường trên 7 ngày. Rong kinh là một rối loạn rất thường gặp ở những phụ nữ sau sinh.

Chu kỳ kinh nguyệt của phụ nữ sẽ được điều hòa bởi 2 hormone sinh dục nữ là estrogen và progesterone. Hiện tượng hành kinh là do lớp niêm mạc và các mạch máu tăng sinh dày lên ở nửa đầu chu kỳ tạo điều kiện cho hợp tử làm tổ, nếu không có hiện tượng thụ thai, lớp niêm mạc này sẽ bong ra, bộc lộ các mạch máu và tạo thành máu kinh nguyệt hằng tháng.

Sau khi mang thai, sự mất cân bằng của 2 loại hormone trên có thể làm lớp niêm mạc tử cung và các mạch máu tăng sinh quá mức, dẫn đến hiện tượng hành kinh, xuất hiện lượng máu kinh nhiều và kéo dài hơn, gây ra tình trạng rong kinh sau sinh mổ.

Theo các bác sĩ chuyên khoa, tình trạng rong kinh sau sinh mổ nguyên nhân có thể là do:

• Mất cân bằng hormone sinh dục: Đây là nguyên nhân chính gây rong kinh sau sinh.
• Buồng trứng hoạt động trở lại bình thường: Khi đang mang thai, buồng trứng sẽ tạm ngưng hoạt động. Sau sinh con, sự tái hoạt động trở lại của buồng trứng làm chu kỳ kinh nguyệt quay trở lại và gặp rối loạn ở giai đoạn đầu. Điều này có thể là nguyên nhân dẫn đến rong kinh sau sinh mổ.
• Các bệnh lý phụ khoa: Sau sinh, do không được chăm sóc, vệ sinh đúng cách nên vùng kín của nhiều chị em có thể bị tấn công bởi các loại vi khuẩn, nấm... gây viêm nhiễm phụ khoa và ảnh hưởng chu kỳ kinh nguyệt.
• Do uống thuốc tránh thai: Rong kinh sau sinh mổ nguyên nhân có thể là do lạm dụng thuốc tránh thai. Do tâm lý sợ hãi việc có thai ngoài ý muốn sau khi mới sinh em bé, nên nhiều chị em đã sử dụng thuốc tránh thai, gây rối loạn nội tiết tố nữ, từ đó vô tình dẫn đến tình trạng rong kinh sau sinh.

Một số dấu hiệu giúp nhận biết tình trạng rong kinh sau sinh mổ:

• Số ngày hành kinh hơn 7 ngày;
• Lượng máu kinh nguyệt lớn hơn 80ml (bình thường khoảng 50 - 80 ml/một chu kỳ). Máu kinh nguyệt vón thành từng cục lớn;
• Tình trạng rối loạn kinh nguyệt kéo dài từ 2 chu kỳ hành kinh liên tiếp;
• Đôi khi lượng máu kinh ra nhiều, ra liên tục trên 1 giờ, sử dụng 1 miếng băng vệ sinh là không đủ.

Bên cạnh đó, một số dấu hiệu toàn thân khác có thể gợi ý tình trạng rong kinh trầm trọng:

• Tổng trạng mệt mỏi, uể oải do mất máu;
• Xuất hiện các triệu chứng thiếu máu, suy nhược và có thể ngất xỉu;
• Tâm lý căng thẳng, stress;
• Buồn nôn, chóng mặt;
• Huyết áp thấp.

Tình trạng rong kinh sau sinh mổ dù ở mức độ nào đều có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của các mẹ bỉm sữa. Sau khi trải qua quá trình sinh nở, cơ thể phụ nữ vốn đã yếu và nếu mất thêm một lượng máu khá lớn sẽ dẫn đến tình trạng thiếu máu, từ đó xuất hiện các dấu hiệu nguy hiểm như hoa mắt, chóng mặt hoặc thậm chí ngất xỉu.

Vùng kín ra máu nhiều và kéo dài là môi trường rất thuận lợi cho các loại vi khuẩn, vi nấm phát triển, gây viêm nhiễm phụ khoa trầm trọng, có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản về sau.

Cuối cùng, rong kinh sau sinh mổ có thể làm phụ nữ sau sinh vô cùng khó chịu, tâm lý luôn căng thẳng, chán nản... kết hợp với các yếu tố khác dễ dẫn đến bệnh lý trầm cảm sau sinh.

Điều trị rong kinh sau sinh mổ phụ thuộc vào nguyên nhân và tình trạng của từng người. Những trường hợp nhẹ, rong kinh do mất cân bằng hormone sinh dục thì không cần điều trị vì có thể tự khỏi sau một thời gian.

Những trường hợp có mức độ nghiêm trọng hơn, phụ nữ sau sinh cần đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán chính xác nguyên nhân, từ đó đưa ra hướng điều trị thích hợp nhất.

Ngoài ra, khi gặp tình trạng rong kinh, chị em nên áp dụng các biện pháp sau hạn chế những nguy hiểm do rong kinh gây nên:

• Vệ sinh vùng kín sạch sẽ đúng cách hằng ngày. Tuyệt đối không thụt rửa sâu vào trong âm đạo. Nếu lượng máu kinh quá nhiều, nên thường xuyên thay băng vệ sinh để vùng kín khô ráo, sạch sẽ và không bị ẩm ướt;
• Tạo tâm lý thoải mái, tránh căng thẳng: Cuộc sống mẹ sau sinh phải đối diện với nhiều vấn đề khác nhau, ảnh hưởng nhiều đến tâm lý, có thể gây rối loạn chu kỳ kinh nguyệt. Do đó, để phòng ngừa rong kinh sau sinh, mẹ bỉm sữa cố gắng tạo cho mình mình tâm lý thoải mái, hạn chế những lo âu và căng thẳng không đáng có;
• Chia sẻ những khó khăn với gia đình, đặc biệt là người chồng để cùng nhau giải quyết những khó khăn trong giai đoạn hậu sản;
• Không quan hệ vợ chồng: Sau sinh, niêm mạc tử cung vốn đã bị tổn thương. Do đó, để hạn chế tình trạng rong kinh xuất huyết thì vợ chồng nên hạn chế quan hệ tình dục sau sinh;
• Chế độ sinh hoạt, dinh dưỡng thích hợp: Xây dựng chế độ dinh dưỡng, sinh hoạt và nghỉ ngơi điều độ cũng giúp hạn chế tình trạng rong kinh sau sinh mổ. Chế độ ăn uống bổ sung thêm các loại trái cây, rau xanh, thực phẩm giàu sắt, vitamin B6... giúp hạn chế thiếu máu và ổn định nội tiết tố nữ.

Sau sinh cơ thể người mẹ thay đổi, sản phụ có thể mắc phải nhiều các bệnh lý như xuất huyết sau sinh, són tiểu, rối loạn tiêu hóa, rối loạn đại tiểu tiện, sa trực tràng,... Đặc biệt, rất nhiều mẹ mắc phải tình trạng rong kinh, rối loạn nội tiết tố. Vì thế, sau sinh mẹ có thể thực hiện khám sức khỏe tổng quát tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec để nhận định sức khỏe sau sinh. Mẹ sẽ có cơ hội thăm khám với các bác sĩ chuyên khoa kết hợp với nhiều các chuyên khoa khác để đưa ra lời tư vấn, chăm sóc, giúp mẹ cải thiện sức khỏe sau sinh, cũng như cách chăm trẻ thật tốt.