Lợi ích sức khỏe thiền định và giảm căng thẳng

Bạn có thể nghe những lời nhận định xoay quanh lợi ích sức khỏe của thiền hay thiền chỉ dành cho các thầy sư mặc áo choàng. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu hơn về các vấn đề xoay quanh thiền định, từ những thuật ngữ đơn giản nhất, cách thiền đến những gì bạn sẽ đạt được từ nó.

1. Lịch sử thiền định

Mặc dù thiền gần đây đã trở nên phổ biến đối với mỗi con người, nhưng thực tế việc thực hành này đã có từ hàng ngàn năm trước. Việc thực hành này gắn liền với các truyền thống tôn giáo, đặc biệt là Phật giáo. Thiền đã được sử dụng trên khắp châu Á nhưng cuối cùng đã bắt đầu tìm đường đến các khu vực khác trên thế giới trong thế kỷ 20. Nó trở nên nổi tiếng ở phương Tây trong những năm 1960, 1970 và thường gắn liền với văn hóa hippie.

Trong vài thập kỷ qua, thiền cũng đã được kết hợp vào các phương thức điều trị khác nhau bao gồm giảm căng thẳng dựa trên chánh niệm, một phương pháp kết hợp chánh niệm và thiền định để giúp mọi người đối phó với căng thẳng, trầm cảm, lo lắng và các tình trạng sức khỏe tâm thần khác.

2. Thiền là gì?

Thiền có thể được định nghĩa là một tập hợp các kỹ thuật nhằm khuyến khích trạng thái nhận thức và tập trung cao độ. Thiền cũng là một kỹ thuật thay đổi ý thức đã được chứng minh là có rất nhiều lợi ích đối với sức khỏe tâm lý.

Một số điều chính cần lưu ý về thiền:

  • Thiền đã được thực hành trong các nền văn hóa trên khắp thế giới trong hàng ngàn năm.
  • Gần như mọi tôn giáo, bao gồm Phật giáo, Ấn Độ giáo, Cơ đốc giáo, Do Thái giáo và Hồi giáo, đều có truyền thống sử dụng các thực hành thiền định.
  • Trong khi thiền thường được sử dụng cho các mục đích tôn giáo, nhiều người thực hành nó một cách độc lập với bất kỳ niềm tin hoặc thực hành tôn giáo hoặc tâm linh nào.
  • Thiền cũng có thể được sử dụng như một kỹ thuật tâm lý trị liệu.
Lợi ích sức khỏe thiền định và giảm căng thẳng
Thiền mang lại nhiều lợi ích đối với sức khỏe tâm lý

3. Những lợi ích sức khỏe của thiền định

Có một số điều khác nhau mà mọi người có thể làm để thay đổi trạng thái ý thức của họ, từ thực hành thôi miên đến sử dụng thuốc kích thích thần kinh cho đến ngủ trưa. Trong khi một số phương pháp như sử dụng ma túy có thể có hại thì những phương pháp khác, bao gồm thôi miên, ngủ và thiền, có thể có tác động tích cực đến sức khỏe.

Một số tác động sinh lý tích cực bao gồm giảm trạng thái kích thích thể chất, giảm nhịp hô hấp, giảm nhịp tim, thay đổi mô hình sóng não và giảm căng thẳng.

Một số lợi ích khác liên quan đến tâm lý, tình cảm và sức khỏe của thiền bao gồm:

  • Kiểm soát tốt hơn các triệu chứng của các tình trạng bao gồm rối loạn lo âu, trầm cảm, rối loạn giấc ngủ, các vấn đề về đau và huyết áp cao
  • Kiểm soát được căng thẳng cho bản thân
  • Những thay đổi trong các khía cạnh khác nhau của sự chú ý
  • Vai trò nhận thức được nâng cao
  • Hạnh phúc và tình cảm được cải thiện
  • Trí nhớ và sự tập trung làm việc được cải thiện
  • Ý thức thường được ví như một dòng suối, chuyển động và thay đổi nhịp nhàng khi nó vượt qua địa hình. Thiền là một trong những phương tiện có chủ ý để thay đổi tiến trình của dòng chảy này, và đến lượt nó, thay đổi cách bạn nhận thức và phản ứng với thế giới xung quanh.

4. Cách thiền

Mặc dù có nhiều hình thức thiền và cách thực hành khác nhau, nhưng học thiền cơ bản cho người mới bắt đầu là một nơi tuyệt vời để bắt đầu.

Chọn một nơi yên tĩnh và không bị làm phiền. Tắt điện thoại, tivi và những thứ gây xao nhãng khác. Nếu bạn chọn phát nhạc yên tĩnh, hãy chọn nhạc êm đềm và lặp đi lặp lại.

Đặt giới hạn thời gian. Nếu bạn chỉ mới bắt đầu, bạn có thể muốn tham gia vào các phiên ngắn hơn có độ dài khoảng 5 đến 10 phút.

Chú ý đến cơ thể của bạn và cảm thấy thoải mái. Bạn có thể ngồi xếp bằng trên sàn hoặc trên ghế miễn là bạn có thể ngồi thoải mái trong vài phút mỗi lần.

Tập trung vào hơi thở của bạn. Thử hít thở sâu để mở rộng bụng và sau đó từ từ thở ra. Chú ý đến cảm giác của mỗi hơi thở.

Để ý suy nghĩ của bạn. Mục đích của thiền không phải là để đầu óc bạn tỉnh táo tâm trí bạn chắc chắn sẽ đi lang thang. Thay vào đó, hãy tập trung nhẹ nhàng đưa sự chú ý trở lại hơi thở bất cứ khi nào bạn nhận thấy suy nghĩ của mình đang trôi đi. Đừng phán xét suy nghĩ của bạn hoặc cố gắng phân tích chúng; chỉ cần hướng tâm trí của bạn trở lại với nhịp thở sâu.

Lợi ích sức khỏe thiền định và giảm căng thẳng
Thử hít thở sâu để mở rộng bụng và sau đó từ từ thở ra

5. Các loại thiền

Có hai loại thiền ngày nay rất phổ biến đó là:

  • Thiền tập trung: Bao gồm việc tập trung toàn bộ sự chú ý của bạn vào một đối tượng cụ thể trong khi điều chỉnh mọi thứ xung quanh bạn. Mục đích là để thực sự trải nghiệm bất cứ điều gì bạn đang tập trung vào, cho dù đó là hơi thở của bạn, một từ cụ thể hay một câu thần chú, để đạt được trạng thái sống cao hơn.
  • Thiền chánh niệm: Bao gồm cả giảm căng thẳng dựa trên chánh niệm (MBSR) và liệu pháp nhận thức dựa trên chánh niệm (MBCT). Chánh niệm có thể nhắm vào các vấn đề khác nhau, chẳng hạn như trầm cảm, có nghĩa là trọng tâm của nó có thể khác với việc luyện tập. Nhìn chung, nó liên quan đến trạng thái nhận thức và tham gia vào thời điểm hiện tại và khiến bản thân cởi mở, nhận thức và chấp nhận.

Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.

Bài viết này được viết cho người đọc tại Sài Gòn, Hà Nội, Hồ Chí Minh, Phú Quốc, Nha Trang, Hạ Long, Hải Phòng, Đà Nẵng.

618 lượt đọc

Dịch vụ từ Vinmec

Bài viết liên quan