Phẫu thuật cắt u mi mắt, mí mắt

Bài viết được tham vấn chuyên môn cùng Thạc sĩ, Bác sĩ Hoàng Thanh Nga - Bác sĩ Mắt - Khoa khám bệnh & Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hạ Long.

Một số bệnh lý ở vùng mắt như u mi mắt, u mí mắt hoặc u trên mắt cho dù là khối u lành hay khối u ác tính đều cần được phát hiện và chẩn đoán sớm nhất có thể, từ đó có thể điều trị hợp lý, đơn giản và hiệu quả cao hơn so với việc phát hiện và điều trị bệnh ở những giai đoạn sau này.

U mí mắt là một loại u có kích thước nhỏ, xuất hiện ở vùng mí mắt, tuy rất dễ phát hiện và chẩn đoán nhưng đa số người bệnh đều có tâm lý chủ quan và dễ bỏ sót loại u này, vì vậy bệnh thường được phát hiện trong giai đoạn khá muộn khiến cho quá trình điều trị u mí mắt trở nên kéo dài, khó khăn hơn và có khả năng để lại nhiều biến chứng không mong muốn.

Không chỉ có u mí mắt mà một số loại u khác ở vùng mắt như u mi mắt, u kết mạc mắt, u hốc mắt, u bộ lệ... cũng rất hay gặp trên lâm sàng, trong đó u mi mắt và u mí mắt là những khối u xuất hiện ở vị trí nông nên rất dễ nhận biết trên lâm sàng, còn những vị trí khác thường ở sâu hơn nên khó để chẩn đoán.

Khối u lành tính thường tăng trưởng một cách có giới hạn sau đó khu trú lại tại một vị trí cố định trong cơ thể người bệnh và không chèn ép hay xâm lấn đến những cấu trúc lân cận như giác mạc, vì vậy những u mi mắt, u mí mắt ở thể lành tính thường không gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và tính mạng của người bệnh. Để chẩn đoán khối u lành tính hay u ác tính thì cần dựa vào tiêu chuẩn vàng là kết quả giải phẫu bệnh.

Khối u ác tính vùng mí mắt hoặc kết mạc mắt thường xuất hiện ở những bệnh nhân trên 40 tuổi với các triệu chứng điển hình như kích thước khối u gia tăng rất nhanh trong thời gian ngắn, bề mặt khối u thì loét, sần sùi, hình dáng của khối u có rất nhiều thùy, nhiều mạch máu đến nuôi dưỡng cho khối u nên khi chạm vào thì rất dễ gây ra tình trạng chảy máu. Khi thăm khám thì có thể thấy vùng mô xung quanh khối u sưng nề, bệnh nhân có cảm giác ngứa, đôi khi khối u có kích thước lớn và tăng trưởng nhanh thì có thể xâm lấn vào những tổ chức gần kề thậm chí là di căn đến những hệ cơ quan khác và dẫn đến tử vong trong thời gian ngắn.

Phẫu thuật cắt u mi mắt là một chỉ định cần thiết để lấy khối u mi mắt ra khỏi cơ thể, đồng thời giúp có được mẫu bệnh phẩm để làm xét nghiệm giải phẫu bệnh chẩn đoán u lành tính hay u ác tính.Chỉ định cụ thể của phẫu thuật cắt u mi mắt bao gồm 2 trường hợp phổ biến như sau:

• Khối u mi mắt phát triển rất nhanh và bác sĩ điều trị nghĩ nhiều đến u ác tính nên cần phẫu thuật cắt u mi mắt để làm rõ chẩn đoán
• U mi mắt lành tính

Chống chỉ định của phương pháp này bao gồm:

• U mi mắt có dấu hiệu lan rộng và đi vào phần sâu như hốc mắt
• Tổng trạng bệnh nhân không ổn định, chưa sẵn sàng cho cuộc phẫu thuật

Kỹ thuật phẫu thuật cắt u mi mắt được thực hiện theo những bước như sau:

• Đối với u ở vùng bờ mi thì dùng thanh đè nhựa đưa vào cùng đồ sau đó cắt bỏ khối u bằng dao phẫu thuật và đưa mẫu bệnh phẩm đến khoa giải phẫu bệnh để làm xét nghiệm. Sau khi đã lấy khối u thì cầm máu và khâu da, vá da mi tại chỗ cho bệnh nhân.
• Đối với u ở những vị trí khác của mi thì cần dùng dao rạch da trực tiếp trên mặt khối u sao cho đường rạch song song với đường bờ mi, bóc tách khối u ra khỏi mắt bệnh nhân và tiến hành khâu da, đóng vết mổ.
• Với những khối u mi mắt ác tính thì dùng thanh đè nhựa đưa vào cùng đồ và kết mạc, cắt bỏ khối u, rửa sạch khối u và đưa mẫu bệnh phẫu khối u đến khoa giải phẫu bệnh. Sau đó, cầm máu cho bệnh nhân và có thể tiến hành tạo hình mi 1 thì hoặc 2 thì, cuối cùng đóng vết thương và băng ép vết thương.

Với những khối u lành tính thì phẫu thuật cắt u mi mắt là cực kỳ phù hợp mà không cần phải dùng đến những phương pháp như xạ trị hay hóa trị, ngoài ra khối u lành tính còn có thể được loại bỏ bằng cách sử dụng công nghệ tia laser, đốt điện...

Đối với khối u ác tính, phẫu thuật cắt u mi mắt cũng rất cần thiết nhưng vô cùng khó khăn vì bắt buộc bác sĩ phẫu thuật phải lấy được hết những tổ chức ung thư ở vùng mi mắt của bệnh nhân, có trường hợp cần phải bóc tách và nạo vét hết vùng hốc mắt để lấy toàn bộ tổ chức ung thư ra ngoài.

Trong trường hợp u mi mắt, u mí mắt đã đến giai đoạn di căn đến các vị trí như hạch trước tai, vùng dưới cằm thì tỉ lệ tử vong của bệnh nhân rất cao nên cần chú ý phát hiện càng sớm càng tốt những trường hợp này.

Một số loại khối u thường gặp ở vùng mắt như u mi mắt, u mí mắt, u trên mắt... có thể là u lành hoặc u ác tính có thể xuất hiện ở cả người lớn và trẻ em, đem lại những hậu quả vô cùng nguy hiểm với người bệnh. Vì vậy, những trường hợp này cần được chẩn đoán sớm ở những giai đoạn đầu để kịp thời can thiệp, tránh trường hợp khối u phát triển quá nhanh và di căn đến những cơ quan khác.

Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec với hệ thống cơ sở vật chất, trang thiết bị y tế hiện đại cùng đội ngũ chuyên gia, bác sĩ nhiều năm kinh nghiệm trong khám điều trị bệnh, người bệnh hoàn toàn có thể yên tâm thăm khám và điều trị tại Bệnh viện.