Xử trí ở bệnh nhân mắc hội chứng Serotonin

Serotonin là chất hóa học được cơ thể sản xuất, Serotonin cho phép các tế bào não cũng như các tế bào khác của hệ thần kinh trao đổi thông tin với nhau. Nếu trong não ít Serotonin có thể là yếu tố gây trầm cảm. Những trường hợp quá nhiều Serotonin thì có thể gây tăng hoạt động tế bào thần kinh quá mức và dẫn đến các triệu chứng có thể gây tử vong cho người bệnh, đây được gọi là hội chứng Serotonin.

Nguyên nhân chính dẫn đến hội chứng Serotonin là sử dụng thuốc quá liều hoặc kết hợp thuốc cùng lúc với nhau (vì dụ như thuốc chống trầm cảm kết hợp nhóm Triptan...) thì sẽ gây ra tình trạng gia tăng nồng độ Serotonin trong cơ thể.

Khi bị hội chứng Serotonin, người bệnh sẽ cảm thấy kích động hoặc bồn chồn, lẫn lộn hoặc đau nhức đầu. Ngoài ra, các dấu hiệu hội chứng Serotonin khác có thể bao gồm:

• Đồng tử có dấu hiệu giãn, buồn nôn và nôn
• Huyết áp hoặc nhiệt độ thay đổi, nhịp tim nhanh, đổ mồ hôi nhiều
• Tiêu chảy, run rẩy, nổi da gà
• Cơ mất sự phối hợp, co giật cơ bắp

Trong một số trường hợp nặng, hội chứng Serotonin có thể đe dọa tính mạng đến người bệnh, vì vậy nếu gặp phải các dấu hiệu hội chứng Serotonin nguy hiểm sau đây thì cần cấp cứu ngay:

• Sốt cao, co giật
• Loạn nhịp tim
• Bất tỉnh

Việc xử trí hội chứng Serotonin phụ thuộc vào mức độ của bệnh. Cụ thể như sau:

• Nếu bệnh có biểu hiện nhẹ, chỉ cần ngừng các thuốc gây nên hội chứng Serotonin, đồng thời theo dõi tình trạng bệnh. Sau 24 giờ các triệu chứng giảm dần.
• Trường hợp ngộ độc qua đường tiêu hóa trước 6 giờ thì rửa dạ dày, cho than hoạt để loại bỏ các thuốc là nguyên nhân gây hội chứng Serotonin.
• Nếu suy hô hấp nặng, cần phối hợp điều trị hạ sốt, bù đủ dịch, thuốc an thần thuốc làm chậm nhịp tim, hạ huyết áp, thở oxy...

Các loại thuốc điều trị hội chứng Serotonin gồm:

• Nhóm thuốc an thần Benzodiazepine, đây là nhóm thuốc điều trị hội chứng Serotonin để giúp kiểm soát kích động, co giật hoặc cứng cơ.
• Cyproheptadin (Periactin) để ngăn chặn sản xuất thêm Serotonin.
• Khi người bệnh mất nước và sốt cần truyền tĩnh mạch bù nước và các chất điện giải.
• Thuốc kiểm soát nhịp tim và huyết áp như: Esmolol (Brevibloc) hoặc Nitroprussid (Nitropress) nếu nhịp tim nhanh và huyết áp cao; Phenylephrin hoặc Epinephrin khi người bệnh có nhịp tim chậm và huyết áp quá thấp.

Hội chứng Serotonin thường xảy ra và có thể ảnh hưởng đến tính mạng người bệnh nhưng có thể phòng tránh nếu chú ý đến những tác dụng phụ của các loại thuốc có thể gây ra hội chứng này. Các phương pháp phòng ngừa bao gồm:

• Tránh tự ý sử dụng hay tăng liều lượng đối với những thuốc ảnh hưởng đến nồng độ Serotonin trong cơ thể.
• Khi kết hợp cùng lúc với một loại thuốc nào đó mới được kê toa và thuốc đó có nguy cơ gây ra hội chứng Serotonin thì người bệnh phải hỏi ý kiến bác sĩ để có những chỉ định thích hợp.
• Trường hợp xuất hiện hội chứng Serotonin ở mức độ nhẹ, người bệnh cần ngừng sử dụng thuốc rồi đến cơ sở y tế khám để có phương pháp điều trị thích hợp.