Lưu ý chăm sóc bệnh nhân suy tim giai đoạn cuối tránh mệt mỏi, khó thở

Bài viết được được tư vấn chuyên môn bởi BS Nguyễn Quốc Việt - Bác sĩ Nội tim mạch và Can thiệp tim mạch, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng.

Đối với những bệnh nhân suy tim giai đoạn cuối, việc chăm sóc đóng vai trò vô cùng quan trọng. Suy tim là bệnh lý mạn tính, điều trị suy tim là một quá trình dài hạn. Kết quả điều trị phụ thuộc rất nhiều vào sự phối hợp tốt giữa nhân viên y tế, bệnh nhân và gia đình.

Suy tim là một hội chứng lâm sàng gây ra bởi bất thường cấu trúc hoặc chức năng của tim, dẫn đến giảm cung lượng tim và / hoặc tăng áp lực trong buồng tim khi nghỉ hoặc gắng sức. Vì vậy, điều trị suy tim có thể làm chậm quá trình diễn tiến suy tim, giảm triệu chứng suy tim, nhưng không thể chữa khỏi suy tim.

Mục tiêu điều trị của suy tim bao gồm:

• Phục hồi chức năng tim nhằm nâng cao chất lượng cuộc sống, gia tăng hoạt động thể chất và làm chậm tiến trình của bệnh
• Phục hồi chức năng tim là một giải pháp toàn diện, cần sự hợp tác tốt của bệnh nhân - nhân viên y tế - gia đình. Bao gồm: Chế độ dinh dưỡng hợp lý, chế độ luyện tập, giảm căng thẳng và tuân thủ điều trị. Ngoài ra, bệnh nhân cần được tư vấn kiến thức về bệnh lý tim mạch của mình và có thể tự theo dõi một số triệu chứng bất thường.

2.1 Với chế độ ăn dành cho bệnh nhân suy tim

• Ăn đủ chất dinh dưỡng, vitamin và các chất khoáng.
• Ngưng thuốc lá và các thực phẩm chứa cồn như rượu, bia.
• Hạn chế muối, nhất là suy tim nặng, thường giới hạn < 2g muối mỗi ngày. Do đó bệnh nhân suy tim cần tránh thực phẩm đã chế biến, thực phẩm đóng hộp hoặc thức ăn nhanh. Tập thói quen đọc hàm lượng natri (sodium) ghi trong thành phần trong thực phẩm đóng sẵn.
• Lượng nước uống tính theo nhu cầu của bệnh nhân và mức độ suy tim. Tránh truyền dịch nếu không có chỉ định của bác sĩ. Nếu bệnh nhân phù nhiều thì cần phải hạn chế lượng nước đưa vào cơ thể và ăn nhạt hoàn toàn.
• Chế biến món ăn dưới dạng mềm, nhừ. Không nên ăn các loại thức ăn lên men như cải bắp, rau cải, đậu đỗ, dưa muối.
• Bữa ăn phải xa giờ ngủ ban đêm, sau khi ăn cần phải nghỉ ngơi 30-40 phút.
• Đối với bệnh nhân suy tim có sử dụng thuốc chống đông: Nên hạn chế ăn các loại rau quả có lá màu xanh như cải bó xôi, bông cải xanh, đậu Hà Lan, đậu xanh, củ cải, mùi tây và rau diếp,...

2.2 Hoạt động thể lực đối với bệnh nhân suy tim

• Đặt ra mục tiêu tập luyện vừa phải, không quá sức. Khi mới tập cần tập nhẹ, tăng dần cường độ. Nếu cảm thấy mệt mỏi ngay sau khi tập hoặc ngày hôm sau, thì cần giảm bớt cường độ tập luyện.
• Tránh những hoạt động nặng như chạy bộ, nâng tạ, tránh những bài tập làm căng, duỗi, co cơ liên tục.
• Nếu ngưng tập một vài ngày (do bị cảm, bận công việc, thời tiết xấu,...), khi tập lại cần tập nhẹ hơn mức bình thường, tăng dần cường độ về bằng mức trước đó vào những buổi tập sau.
• Tránh tập thể dục ngoài trời khi thời tiết quá nóng, quá lạnh, ẩm ướt: Độ ẩm cao làm mau mệt, nhiệt độ quá nóng hay quá lạnh ảnh hưởng đến hệ tuần hoàn, gây khó thở, đau ngực.
• Uống đủ nước: Nên uống nước ngay cả khi không khát, đặc biệt trong những ngày nóng.

2.3 Tuân thủ điều trị đối với bệnh nhân suy tim giai đoạn cuối

Trong nhiều thập kỷ nay, các nghiên cứu đã chỉ ra rằng rất nhiều loại thuốc điều trị suy tim không chỉ cải thiện triệu chứng mà có thể giúp kéo dài đời sống và giảm tỷ lệ tử vong. Điều quan trọng là sự tuân thủ điều trị của bệnh nhân.

Suy tim là bệnh lý mạn tính, do đó điều trị thuốc mỗi ngày là cần thiết, ngay cả khi bệnh nhân cảm thấy khỏe nhiều, không có triệu chứng. Không bao giờ được tự ý ngưng thuốc hay thay đổi liều hoặc uống bất kỳ loại thuốc nào khác mà không thông qua ý kiến của bác sĩ điều trị.

Chính sự hiểu biết về bệnh là một trong những cách đơn giản nhất, là biện pháp “điều trị không dùng thuốc” nhưng có thể giúp bệnh nhân có thể nâng cao chất lượng cuộc sống của mình.

Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec cung cấp cho khách hàng gói khám suy tim với các quyền lợi thăm khám với Bác sĩ Tim mạch, thực hiện tổng phân tích tế bào máu bằng máy đếm tự động, Điện tâm đồ, Siêu âm tim, màng tim qua thành ngực, Chụp Xquang ngực thẳng, Siêu âm tim gắng sức,...giúp tầm soát và điều trị kịp thời.

Xem thêm: Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị suy tim