Phương pháp xạ trị bằng máy gia tốc tuyến tính

Bài viết bởi Bác sĩ chuyên khoa II Bùi Lê Phước Thu Thảo - Bác sĩ xạ trị - Trung tâm Ung bướu - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park. Bác sĩ có kinh nghiệm gần 15 năm trong việc điều trị trực tiếp bệnh nhân ung thư, đặc biệt là xạ trị ung thư và chăm sóc cho bệnh nhân ung thư giai đoạn cuối, chăm sóc giảm nhẹ và giảm đau.

Xạ trị là phương pháp hầu như không thể thiếu trong việc điều trị ung thư, nhưng ngày nay ngoài xạ trị thường quy còn có rất nhiều phương pháp xạ trị tân tiến hơn, trong đó có xạ trị bằng máy gia tốc tuyến tính.

Phương pháp xạ trị hiện đại và phổ biến trên thế giới hiện nay là xạ trị chiếu ngoài (Radiotherapy) sử dụng máy gia tốc tuyến tính LINAC (Linear Accelerator) – phương pháp rất hữu hiệu trong điều trị ung thư được chế tạo với hai loại tia phát ra là electron và photon. Khi sử dụng LINAC loại này ta có 2 nguồn xạ để điều trị: chùm hạt electron trực tiếp và chùm photon được sản sinh ra do chùm điện tử đập vào đối âm cực giống như trong bóng quang tuyến.

Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park là bệnh viện đầu tiên Đông Nam Á sở hữu máy gia tốc xạ trị Truebeam NDS120HD V2.7 điều trị ung thư. Hệ thống này được lắp đặt đồng bộ với máy CT mô phỏng, hệ thống có thể định vị chính xác vị trí, kích thước và tọa độ của khối u cũng như tổn thương trên cơ thể và các phần mềm hỗ trợ điều trị ung thư trên thế giới.. Từ đó các thầy thuốc sẽ đưa ra giải pháp tối ưu nhất để điều trị cho người bệnh.

Từ trước tới nay, việc xạ trị ung thư ở Việt Nam mới được thực hiện bằng máy Cobalt. Loại máy này không cho phép điều chỉnh liều xạ trị theo ý muốn, vì khi xuyên qua cơ thể, tia xạ sẽ giảm dần với tốc độ không đổi. Trái lại, với máy gia tốc, người sử dụng có thể thay đổi liều xạ trị cho phù hợp với tính chất và độ nông sâu của từng khối u khác nhau.

Đối với những khối u nằm rất nông ví dụ sang thương da, khi tia xạ của máy cobalt xuyên qua da vào đến nơi thì liều xạ vẫn còn quá lớn so với yêu cầu (100% ở độ sâu cách mặt da 0,5 cm). Trường hợp này sẽ được xử lý rất tốt với máy gia tốc, bởi các chùm điện tử có thể giảm rất nhanh, đáp ứng yêu cầu điều trị. Hơn nữa, tia xạ sẽ mất hẳn ở độ sâu 5 cm. Cả hai điều này khiến những vùng lành ít bị tổn thương hơn.

Đối với những khối u ở sâu, ví dụ như một khối u nằm giữa phổi, cách bề mặt da trung bình 8 cm, liều xạ của máy cobalt khi vào đến đây lại quá thấp, chỉ còn 40%, trong khi liều xạ của máy gia tốc có thể đạt 70%, giúp việc điều trị đạt hiệu quả.

Ngoài ra, máy gia tốc còn an toàn hơn vì nó ngừng phát tia khi tắt máy, còn ở máy cobalt thì chất phóng xạ vẫn phân rã liên tục.

Phương pháp xạ trị bằng máy gia tốc tuyến tính được chỉ định cho tất cả bệnh nhân ung thư có chỉ định xạ trị.

Xạ trị bằng máy gia tốc ở Vinmec được thực hiện bởi các bác sĩ có chuyên môn cao và nhiều kinh nghiệm. Máy xạ trị Truebeam NDS120HD V2.7 tại BV Vinmec Central Park hiện là máy xạ trị hiện đại nhất Đông Nam Á. Tại Vinmec Central Park có thể thực hiện các kĩ thuật xạ trị tiên tiến nhất như xạ trị IMRT, xạ trị VMAT, xạ phẫu SRS dành cho sang thương não và hệ thần kinh trung ương, xạ phẩu SBRT dành cho các vị trí ở gan, phổi, đầu cổ , phần mềm....Các kĩ thuật xạ này giúp đưa liều xạ tối ưu đến thể tích đích đồng thời giúp giảm thiểu ảnh hưởng của tia xạ lên các mô lành tính so với tia X, giảm thời gian chiếu xạ từ đó giảm thiểu nguy cơ tác dụng phụ đối với bệnh nhân xạ trị.

Đây là kỹ thuật cao đòi hỏi có chuyên gia nhiều kinh nghiệm và quy trình hội chẩn khắt khe để đưa ra kế hoạch và phương án điều trị mà Vinmec Central Park mang lại hiệu quả điều trị cao nhất lên đến 95% cho khách hàng.

Ngoài xạ trị Vinmec Central Park còn có các ứng dụng liên quan khác như:

• Xạ trị điều biến thể tích VMAT (xạ trị vòng cung)
• Xạ phẫu vùng sọ não SRS thông thường và SRS sử dụng công nghệ Hyperarc; xạ phẫu dùng cone ICVI (Integrated Conical Collimator Verification & Interlock system).
• Xạ phẫu định vị vùng thân SBRT
• Kiểm soát vị trí khối u
  • Kiểm soát vị trí bướu trên hình ảnh theo từng ngày điều trị (xạ trị theo hướng dẫn hình ảnh IGRT).
  • Kiểm soát di động bướu theo nhịp thở trong lúc xạ (xạ trị 4D).
• Ứng dụng lâm sàng
  • Xạ trị ung thư não nguyên phát và di căn, đơn ổ và đa ổ

Trung tâm Ung bướu Vinmec Central Park trang bị đầy đủ các mô thức điều trị ung thư: Từ phẫu thuật, xạ trị, hoá trị. Việc chẩn đoán được thực hiện cẩn trọng: Xét nghiệm máu, chụp X- quang, siêu âm, chụp cộng hưởng từ, xét nghiệm tủy huyết đồ, tủy đồ, sinh thiết, xét nghiệm hóa mô miễn dịch, chẩn đoán bằng sinh học phân tử.

Quá trình điều trị được phối hợp chặt chẽ cùng nhiều chuyên khoa: Trung tâm Chẩn đoán hình ảnh, Xét nghiệm cận lâm sàng, Tim mạch, Khoa Sản phụ, Khoa nội tiết, Khoa Phục hồi chức năng, Khoa tâm lý, Khoa Dinh dưỡng...nhằm mang đến cho bệnh nhân phác đồ chữa trị tối ưu và chi phí hợp lí nhất.