Triệu chứng ung thư tuyến tụy

Ban đầu ung thư tuyến tụy có biểu hiện rất mơ hồ nên khó chẩn đoán sớm. Giảm cân đáng kể kèm đau bụng là một dấu hiệu nhận biết ung thư tuyến tụy điển hình. Các triệu chứng ung thư tuyến tụy khác có thể bao gồm vàng da và mắt, nước tiểu sẫm màu, phân màu sáng...

Ung thư tuyến tụy bắt đầu trong các mô của tuyến tụy - một cơ quan nằm trong bụng, phía sau và bên dưới dạ dày. Vai trò của tuyến tụy là giải phóng các enzyme hỗ trợ tiêu hóa và sản xuất hormone giúp kiểm soát lượng đường trong máu (insulin).

Một số khối u lành tính lẫn tế bào ung thư ác tính có thể hình thành và tăng trưởng trong tuyến tụy. Loại ung thư tuyến tụy phổ biến nhất là do tế bào ác tính bắt đầu từ các ống dẫn mang enzyme tiêu hóa ra khỏi tuyến tụy (ung thư ống dẫn dịch tụy).

Ung thư tuyến tụy hiếm khi được phát hiện ở giai đoạn đầu - lúc dễ điều trị nhất, vì bệnh thường không gây ra các triệu chứng cho đến khi lây lan sang các cơ quan khác.

Không rõ nguyên nhân gây ung thư tuyến tụy, nhưng các bác sĩ đã xác định được một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ mắc loại ung thư này, bao gồm hút thuốc và một số đột biến gen di truyền nhất định.

Các lựa chọn điều trị ung thư tuyến tụy sẽ dựa trên mức độ bệnh, có thể bao gồm phẫu thuật, hóa trị, xạ trị hoặc kết hợp xạ trị và hóa trị điều trị ung thư.

Ở giai đoạn đầu, ung thư tuyến tụy biểu hiện một vài triệu chứng, nhưng hầu hết là khá mơ hồ. Các dấu hiệu nhận biết ung thư tuyến tụy cũng rất dễ bị nhầm lẫn với những vấn đề về tiêu hóa thông thường. Chính vì vậy mà bệnh hiếm khi được phát hiện sớm. Đa số các trường hợp đều được chẩn đoán khi khối u đã lan đến các mô lân cận hoặc cơ quan xa hơn thông qua hệ thống máu và bạch huyết.

Như đã đề cập, các dấu hiệu nhận biết ung thư tuyến tụy thường không xuất hiện cho đến khi bệnh tiến triển nặng. Nhìn chung, triệu chứng ung thư tuyến tụy có thể bao gồm:

• Đau bụng lan đến lưng: Đau bụng nhẹ và râm ran, có thể giảm khi nghiêng mình về phía trước và tăng khi nằm. Đau thường dữ dội vào ban đêm và có thể tỏa ra vùng lưng dưới;
• Các vấn đề ở đường tiêu hóa hoặc ruột như: Tiêu chảy, táo bón, chướng bụng, đầy hơi hoặc ợ hơi;
• Buồn nôn, nôn và chán ăn, mất cảm giác ngon miệng;
• Giảm cân ngoài ý muốn;
• Vàng da và mắt (không kèm theo đau bụng);
• Phân có màu sáng, màu đen hoặc có máu (xuất huyết tiêu hóa);
• Nước tiểu màu sẫm;
• Ngứa ngoài da;
• Có cục máu đông ở chân (huyết khối);
• Đột ngột khởi phát rối loạn dung nạp glucose (bệnh tiểu đường);
• Phì đại gan và túi mật;
• Thay đổi tâm trạng, bắt đầu bị trầm cảm;
• Thường xuyên mệt mỏi, yếu ớt.

Người vừa được chẩn đoán mắc bệnh tiểu đường hoặc tình trạng đái tháo đường hiện tại bỗng trở nên khó kiểm soát cũng là một trong những dấu hiệu nhận biết ung thư tuyến tụy.

Một số loại ung thư tuyến tụy hiếm gặp làm mất cân bằng nội tiết tố, có thể dẫn đến các triệu chứng như:

• Lượng đường trong máu thấp khiến bạn bị yếu đuối, đổ mồ hôi, nhịp tim nhanh, khó chịu hoặc đỏ da;
• Tiêu chảy nặng;
• Phát ban ngoài da cách bất thường;
• Các triệu chứng tiêu hóa nghiêm trọng, bao gồm: Đau dạ dày và tiêu chảy, không đáp ứng với thuốc kháng axit hoặc thuốc trị loét.

Nếu bạn gặp phải các triệu chứng trên mà không giải thích được nguyên nhân, hoặc nghi ngờ mình có vấn đề ở tuyến tụy, hãy gặp bác sĩ để kiểm tra. Nhiều tình trạng sức khỏe khác cũng có biểu hiệu giống với triệu chứng ung thư tuyến tụy, vì vậy bạn cần được làm một số xét nghiệm để chẩn đoán xác định.

>>Xem thêm: Xét nghiệm sinh học phân tử trong chẩn đoán ung thư tuỵ– Bài viết bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Mai Viễn Phương - Khoa Khám bệnh & Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park

Ung thư tuyến tụy tiến triển nặng có thể dẫn đến các biến chứng như:

• Sụt cân: Tế bào ung thư tiêu thụ năng lượng của cơ thể, điều trị ung thư gây buồn nôn và nôn, khối u đè lên dạ dày làm cản trở việc ăn uống, cơ thể không hấp thụ được các chất dinh dưỡng từ thực phẩm... là những nguyên nhân khiến người bị ung thư tuyến tụy giảm cân nghiêm trọng;
• Vàng da: Ung thư tuyến tụy làm tắc nghẽn ống mật của gan, có thể gây vàng da và mắt, nước tiểu màu sẫm và phân màu nhạt. Người bệnh có thể phải đặt stent ống mật để dịch mật được lưu thông ổn định;
• Đau đớn: Khối u phát triển có thể đè lên các dây thần kinh trong bụng của bệnh nhân, gây ra cơn đau nghiêm trọng. Bên cạnh việc dùng thuốc giảm đau, các phương pháp điều trị ung thư (như xạ trị và hóa trị) cũng có thể giúp làm chậm sự phát triển của khối u và hạn chế cơn đau. Nếu đau nghiêm trọng, bác sĩ có thể tiêm thuốc vào dây thần kinh kiểm soát cơn đau nhằm ngăn chặn gửi tín hiệu đau đến não;
• Tắc ruột: Khối u ở tuyến tụy có thể ngăn chặn dòng thức ăn được tiêu hóa từ dạ dày vào ruột non (tá tràng). Bệnh nhân sẽ phải đặt ống stent trong ruột hoặc phẫu thuật đặt ống truyền thức ăn.

Nhìn chung, bạn có thể giảm nguy cơ mắc ung thư tuyến tụy bằng cách:

• Bỏ thuốc lá: Nếu gặp khó khăn trong việc bỏ hút thuốc, bạn có thể hỏi bác sĩ về các phương pháp hỗ trợ cai thuốc lá, trong đó có dùng thuốc và liệu pháp thay thế nicotine;.
• Duy trì cân nặng khỏe mạnh: Người thừa cân hãy nhắm đến mục tiêu giảm cân chậm, đều đặn từ 0,5 - 1 kg mỗi tuần. Kết hợp tập thể dục hàng ngày với chế độ ăn nhiều rau, trái cây và ngũ cốc, cũng như chia nhỏ các bữa ăn trong ngày sẽ giúp bạn giảm cân an toàn và hiệu quả hơn;
• Tiêu thụ thực phẩm lành mạnh: Cần ăn đầy đủ trái cây và rau quả các loại, cũng như ưu tiên chọn ngũ cốc nguyên hạt để giảm nguy cơ mắc ung thư.

Nếu bạn có tiền sử gia đình mắc bệnh ung thư tuyến tụy, hãy trình bày với bác sĩ để được tư vấn làm những xét nghiệm tầm soát cần thiết. Khám sức khỏe tổng quát định kỳ, kết hợp với khai báo tiền sử bệnh, không chỉ giúp sàng lọc nguy cơ mắc ung thư tuyến tụy, mà còn phát hiện sớm các bệnh lý khác để có hướng điều trị kịp thời.

Nguồn tham khảo: webmd.com, mayoclinic.org