Thiếu hormone ảnh hưởng thế nào tới sức khỏe nam giới?

Thiếu hụt hormone testosterone là vấn đề rất được nam giới quan tâm. Thiếu hụt testosterone ảnh hưởng như thế nào tới sức khỏe nam giới, chúng ta hãy cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

Thiếu hụt testosterone xảy ra khi cơ thể không thể sản xuất đủ testosterone. Thiếu hụt testosterone có thể ảnh hưởng lớn tới sức khỏe cũng như chất lượng cuộc sống của nam giới.

Quá trình sản xuất testosterone được kiểm soát bởi cả não bộ và tinh hoàn. Cơ thể bắt đầu sản xuất testosterone từ thời kì dậy thì, và khoảng sau tuổi 30 thì nồng độ testosterone bắt đầu giảm xuống.

Testosterone là hormone thiết yếu trong việc phát triển và duy trì đặc tính nam giới, đồng thời cũng ảnh hưởng tới hoạt động tình dục. Nồng độ testosterone thấp làm tăng nguy cơ tiến triển bệnh tim mạch ở nam giới, đồng thời cũng làm tăng nguy cơ tử vong sớm hơn, và làm suy giảm chất lượng cuộc sống của nam giới.

Nồng độ testosterone sẽ dần suy giảm theo tuổi tác ở nam giới, đồng thời sự thiếu hụt testosterone cũng thường thấy ở nam giới thừa cân, béo phì hoặc trong tình trạng sức khỏe kém do mắc các bệnh lý mạn tính. Một nghiên cứu lớn ở châu Âu chỉ ra rằng ở độ tuổi từ 40 tới 79 tuổi, cứ 100 nam giới thì có khoảng 2 người thiếu hụt testosterone, và riêng trong độ tuổi 70 tới 79 tuổi, tỉ lệ này nâng lên tới 5 người trong 100 người.

Testosterone có thể suy giảm tự nhiên theo tuổi tác. Tuy nhiên ngoài sự suy giảm tự nhiên, testosterone có thể bị thiếu hụt do nhiều nguyên nhân khác, trong đó có một số là bẩm sinh, do di truyền.

Nam giới bị thừa cân hoặc béo phì ở bất kì độ tuổi nào cũng có thể liên quan với sự thiếu hụt testosterone.

Thiếu hụt testosterone tạm thời có thể do bệnh lí, phẫu thuật hoặc căng thẳng tâm lý, và nồng độ testosterone sẽ trở lại bình thường một khi nguyên nhân được giải quyết.

Thiếu hụt testosterone nguyên phát

Thiếu hụt testosterone nguyên phát bắt nguồn từ nguyên nhân tinh hoàn không thể sản xuất đủ testosterone, và các lý do khiến tinh hoàn không thể sản xuất đủ testosterone bao gồm:

• Hội chứng Klinefelter: đây là một hội chứng di truyền, phần nhiễm sắc thể giới tính của bệnh nhân không phải là XY như bình thường, mà là XXY (thậm chí là nhiều hơn 2 nhiễm sắc thể X).
• Tinh hoàn không xuống bìu (tinh hoàn ẩn).
• Biến chứng viêm tinh hoàn của quai bị.
• Haemochromatosis.
• Chấn thương tinh hoàn.
• Điều trị ung thư: hóa trị và xạ trị đều có thể gây ảnh hưởng tới tinh hoàn và quá trình sản xuất tinh trùng.

Thiếu hụt testosterone thứ phát

Thiếu hụt testosterone thứ phát bắt nguồn từ não bộ (cụ thể là vùng dưới đồi và tuyến yên gặp vấn đề, ảnh hưởng tới việc sản xuất ra các hormone kích thích tinh hoàn sản xuất testosterone).

Đối với trường hợp thiếu hụt testosterone thứ phát, hai tinh hoàn hoàn toàn bình thường, nhưng không hoạt động bình thường bởi vùng dưới đồi và tuyến yên gặp vấn đề. Có một số lý do dẫn tới tình trạng thiếu hụt testosterone thứ phát, bao gồm:

• Rối loạn tuyến yên
• HIV và AIDS: có thể khiến nồng độ testosterone giảm thấp do gây ảnh hưởng tới vùng dưới đồi, tuyến yên và tinh hoàn
• Một số thuốc nhất định gây ảnh hưởng tới quá trình sản xuất testosterone (chẳng hạn như thuốc giảm đau opiate, một số thuốc chứa hormone,...)

Các ảnh hưởng từ việc thiếu hụt testosterone sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra thiếu hụt.

Nếu trong thời kỳ bào thai, thai nhi nam không sản xuất đủ testosterone thì tinh hoàn sẽ không phát triển bình thường, dẫn tới khi đứa bé chào đời sẽ gặp nhiều vấn đề:

• Nữ hóa cơ quan sinh dục
• Cơ quan sinh dục không xác định được là nam hay nữ
• Cơ quan sinh dục nam nhưng kém phát triển

Ở nam giới trưởng thành, việc thiếu hụt testosterone có thể gây ra:

• Rối loạn cương dương
• Vô sinh nam
• Râu, lông cơ thể kém phát triển
• Các khối cơ kém phát triển
• Mô vú phát triển (chứng vú to nam giới)
• Loãng xương

Ở nam giới trước khi dậy thì, thiếu hụt testosterone gây ra:

• Dậy thì muộn
• Giọng nói kém trầm
• Dương vật và tinh hoàn kém phát triển
• Tay và chân phát triển dài quá mức so với hình thể chung của cơ thể

Khi nồng độ testosterone suy giảm ở những nam giới có tuổi, một số người sẽ xuất hiện các biểu hiện giống như phụ nữ thời kỳ mãn kinh, chẳng hạn như:

• Mệt mỏi quá mức
• Giảm ham muốn tình dục
• Khó tập trung
• Nóng bừng

Thiếu hụt testosterone ở nam giới có thể điều trị được, và phương pháp điều trị sẽ dựa trên tình huống gây thiếu hụt testosterone cụ thể. Nếu là thiếu hụt testosterone thứ phát, điều trị và giải quyết nguyên nhân nền sẽ có ích trong việc đưa nồng độ testosterone trở lại bình thường.

Một phương pháp điều trị hay được sử dụng đối với các trường hợp thiếu hụt testosterone là sử dụng liệu pháp testosterone thay thế. Liệu pháp testosterone thay thế tỏ ra khá hiệu quả, nhưng bên cạnh đó nó có thể xảy ra khá nhiều tác dụng không mong muốn. Vì lý do đó, nếu được điều trị bằng liệu pháp testosterone thay thế, bệnh nhân nên tuân thủ lịch tái khám do bác sĩ chỉ định, để bác sĩ có thể theo dõi kết quả điều trị cũng như có những can thiệp kịp thời nếu có bất kỳ tác dụng không mong muốn nào xảy ra.

Việc phát hiện và can thiệp sớm thiếu hụt testosterone ở những trẻ trai trước dậy thì là rất quan trọng, giúp trẻ phòng tránh được các vấn đề phức tạp do dậy thì muộn gây ra. Điều trị bằng testosterone sẽ giúp trẻ dậy thì bình thường và phát triển các đặc điểm của giới tính, chẳng hạn như phát triển khối cơ, râu, lông mu, và phát triển cơ quan sinh dục nam.

Phát hiện và điều trị sớm thiếu hụt testosterone ở nam giới trưởng thành sẽ giúp ích trong việc phòng ngừa loãng xương và các bệnh lý tim mạch, cải thiện tình trạng mệt mỏi, rối loạn cương dương và làm tăng ham muốn tình dục.

Tiên lượng của việc điều trị phụ thuộc nhiều vào nguyên nhân gây ra thiếu hụt testosterone, nhưng riêng với trường hợp nam giới có tuổi, không có bệnh lý nền, điều trị thiếu hụt testosterone bằng liệu pháp testosterone thay thế thường mang lại hiệu quả.

Bài viết tham khảo nguồn: webmd.com và patient.info

XEM THÊM:

• Giữ cân bằng Testosterone
• Bạn có hiểu đúng về testosterone không?
• Định lượng testosterone theo độ tuổi