Ung thư phổi di căn não có thể dự phòng không?

Ung thư phổi di căn não là 1 tình trạng không hiếm gặp và rất nguy hiểm. Thường những trường hợp ung thư phổi di căn não có thời gian sống ít (dưới 1 năm). Do đó, việc tìm hiểu cách phòng ngừa ung thư phổi di căn não có ý nghĩa quan trọng trong việc tập soát tình trạng này.

Trước khi tìm hiểu cách phòng ngừa ung thư phổi di căn não, bạn nên biết các thông tin về ung thư phổi di căn, ung thư phổi di căn não là gì? Theo đó, phổi – 1 bộ phận quan trọng của hệ hô hấp. Ung thư phổi xảy ra khi có tế bào bất thường ở 1 hoặc cả 2 phổi.

Các tế bào bất thường này phát triển không kiểm soát, hình thành các khối u ác tính khiến chức năng của phổi gặp vấn đề.

Theo báo cáo từ Globocan – Cơ quan nghiên cứu ung thư quốc tế (International Agence on Cancer Research – IACR) trực thuộc Tổ chức Y tế Thế Giới (WHO) thì ung thư phổi là căn bệnh ung thư phổ biến nhất, chiếm 11.6% tỷ lệ các bệnh ung thư. Tỷ lệ tử vong cũng cao nhất với 18.4%. Ở Việt Nam, theo số liệu thống kê năm 2020, hằng năm có 23667 ca mắc mới và hơn 20 nghìn ca tử vong, chỉ sau ung thư gan.

Ung thư phổi di căn là tình trạng ung thư phổi đã di căn sang các bộ phận khác. Có thể đã có biểu hiện di căn tại thời điểm chẩn đoán hoặc sau khi người bệnh đã tiếp nhận điều trị nhưng không đáp ứng. Một số bộ phận di căn thường gặp trong ung thư phổi như:

• Não;
• Xương;
• Hạch bạch huyết;
• Gan;
• Tuyến thượng thận;
• Tuyến tụy;
• Dạ dày;
• Trực tràng...;

Ung thư phổi di căn não là 1 dạng nguy hiểm khi tế bào ung thư di căn đến não. Thông thường, ung thư phổi di căn não hay di căn đến bộ phận nào thì chúng cũng thông qua 2 con đường:

• Lây trực tiếp qua các mô lân cận;
• Tế bào tác lẻ khỏi khối u chính rồi theo đường máu, hệ bạch huyết để di căn sang các cơ quan khác.

Ung thư phổi di căn não là một tình trạng nghiêm trọng, thời gian sống thấp (dưới 1 năm). Tuy nhiên, nếu chủ động phát hiện, tầm soát thì việc điều trị cũng đạt những hiệu quả tích cực.

Triệu chứng ung thư phổi di căn sẽ khác nhau ở mỗi dạng di căn. Tuỳ thuộc tình trạng ung thư phổi di căn đến bộ phận nào thì các biểu hiện sẽ khác nhau. Ung thư phổi di căn não thường gặp ở 20-35% trường hợp ung thư phổi không phải tế bào nhỏ di căn não. Một số biểu hiện thường gặp gồm:

• Mệt mỏi;
• Đau đầu;
• Ho dai dẳng;
• Thay đổi giọng nói/tính cách;
• Rối loạn hành vi;
• Giảm ý thức;
• Mất trí nhớ;
• Co giật;
• Buồn nôn/nôn...;

Các triệu chứng ung thư phổi di căn não có thể khác nhau tùy theo loại ung thư phổi và vị trí khối u trong não. Một số biểu hiện có liên quan đến khối u chèn ép, gây áp lực lên vùng hộp sọ/ mô não cũng có thể gặp phải khi bị ung thư phổi di căn não. Tình trạng này thường trầm trọng hơn khi bạn thức dậy vào buổi sáng.

3. Điều trị ung thư phổi di căn não

Về cơ bản, khi bị ung thư phổi di căn não thường không thể chữa khỏi. Tỷ lệ sống ước tính trong khoảng 1 năm. Do vậy, nếu nghi ngờ ung thư phổi di căn, bác sĩ thường chỉ định làm các xét nghiệm, đánh giá để khẳng định kết quả chẩn đoán. Các phương pháp chẩn đoán gồm:

• Chụp X-quang;
• Chụp CT;
• Chụp MRI;
• Quét xương;
• Xét nghiệm máu.

Thông qua kết quả chẩn đoán ung thư phổi di căn bác sĩ sẽ có các định hướng điều trị thích hợp giảm triệu chứng, cải thiện chất lượng cuộc sống cho người bệnh. Các biện pháp điều trị ung thư phổi di căn não tuỳ vào các yếu tố:

• Vị trí;
• Kích thước;
• Sớ lượng u;
• Mức độ của bệnh ngoài não;
• Sức khỏe của bệnh nhân;

Điều trị ung thư phổi di căn não gồm:

3.1 Ổn định tinh thần

Đa phần khi biết mình bị ung thư phổi di căn não, bệnh nhân thường rơi vào tình trạng lo lắng, suy sụp tinh thần... Do vậy, để trấn an, giảm áp lực cho bệnh nhân, bác sĩ và người thân cần trò chuyện, chia sẻ. Ngoài ra, bạn cũng có thể thư giãn bằng việc nghe nhạc, đọc sách, xem phim...

3.2 Lựa chọn phương pháp điều trị theo tư vấn

Điều trị ung thư phổi di căn não gồm các phương pháp như:

Phẫu thuật: bệnh nhân có 1-2 di căn não dễ tiếp cận và loại bỏ;

Bức xạ: dùng tia X/chùm năng lượng cao để loại bỏ tế bào ung thư;

Liệu pháp toàn thân cũng được áp dụng gồm kết hợp:

• Hoá trị;
• Liệu pháp mục tiêu;
• Liệu pháp miễn dịch;

Chăm sóc giảm nhẹ cũng là một phương pháp trong điều trị ung thư phổi di căn não. Các biện pháp chăm sóc chuyên biệt như:

• Vật lý trị liệu;
• Thư giãn;
• Thể dục;
• Trị liệu ngôn ngữ/ kiểm soát cơn đau...;

Ngoai ra, bác sĩ cũng có thể sử dụng các thuốc giảm nhẹ triệu chứng như:

• Thuốc giãn cơ;
• Thuốc giảm đau...;

Người thân cần trao đổi kỹ với bác sĩ điều trị để chọn phương pháp phù hợp cho người bệnh. Ngoài ra, khi chọn cách điều trị ung thư phổi di căn não cũng cần xem xét thể trạng và khả năng đáp ứng điều trị.

Ung thư phổi là căn bệnh ác tính, chẩn đoán đúng giai đoạn, phối hợp điều trị tích cực cũng có thể đẩy lùi bệnh. Về cách phòng ngừa ung thư phổi di căn não cũng dựa vào cách phòng ung thư phổi di căn chung.

Theo đó, các cách chữa ung thư phổi có thể giúp làm ức chế, làm chậm sự di căn bằng việc tạo môi trường không thuận lợi cho tế bào ác tính. Điển hình như dùng thuốc chống tạo mạch để ngăn tế bào ác tính tăng sinh mạch máu. Cũng như ngắt nguồn cung cấp máu cho tế bào ung thư để làm chậm và ngăn chúng phát triển.

Các chất ức chế Tyrosine kinase, hoặc TKI cũng có hiệu quả trong việc ngăn chặn/hạn chế tế bào ác tính phát triển cũng như truyền tín hiệu bên trong hoặc giữa các tế bào ác tính.

Ngoài ra, bạn cần chú ý đến các yếu tố nguy cơ gây ung thư, trong đó có 90% là do thuốc lá. Do đó, cách phòng ngừa ung thư phổi di căn đó là không hút thuốc lá. Bên cạnh đó, bạn đừng quên giữ môi trường sống sạch, tránh ô nhiễm.

Bên cạnh đó, bạn cũng chú ý nên đi khám sức khỏe định kỳ để phát hiện và tầm soát tốt nhất ung thư phổi di căn. Bởi đa phần khi có biểu hiện nghi ngờ, đi khám thì bệnh đã di căn, rất khó khăn trong điều trị.

Như vậy, ung thư phổi di căn não là một tình trạng xấu trong ung thư phổi. nếu không được điều trị đặc hiệu thì thời gian sống rất thấp. Vì thế việc chú ý các cách phòng ngừa ung thư phổi di căn não, ung thư phổi nói chung có ý nghĩa quan trọng.