Thủy đậu mọc trong miệng có phải là biến chứng nặng?

Bệnh thủy đậu vốn lành tính nhưng có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm như viêm não, viêm màng não, viêm phổi, sốc nhiễm trùng,... đe dọa tới tính mạng của các bệnh nhân. Các nốt thủy đậu mọc trong miệng có thể gây biến chứng bội nhiễm, khiến trẻ gặp nhiều đau đớn, khó ăn uống nên cần được chăm sóc đúng cách.

Thủy đậu (bệnh trái rạ, phỏng rạ) là bệnh hay gặp ở trẻ nhỏ, gây ra bởi virus Varicella Zoster và thường gặp vào mùa hè. Bệnh lây lan nhanh qua đường hô hấp, tiếp xúc và dễ bùng phát thành dịch. Khi bị thủy đậu, trẻ có biểu hiện mệt mỏi, chán ăn, khó chịu, quấy khóc. Sau khi mắc thủy đậu 1 - 2 ngày, trẻ bị sốt và đến ngày thứ 3 thì bắt đầu xuất hiện các nốt phát ban dạng phỏng nước trên da, gây ngứa. Trên một khu vực da thường có nhiều ban gồm cả ban mới mọc và ban cũ. Khi ban vỡ sẽ để lại các vết trầy trên da, nếu không bị nhiễm trùng sẽ khỏi và không để lại sẹo.

Tuy là bệnh lành tính nhưng nếu bệnh nhân không được chăm sóc đúng cách thì có thể gặp nhiều biến chứng. Đặc biệt, trẻ lớn và người lớn mắc thủy đậu có nguy cơ gặp biến chứng nhiều hơn. Trong đó, những biến chứng thủy đậu thường gặp là:

• Nhiễm trùng, viêm da và sẹo: Các nốt mụn nước ở tay hoặc chân bệnh nhân bị vỡ, bong tróc, khi tiếp xúc với vi khuẩn trong không khí gây nhiễm trùng tại chỗ;
• Nhiễm trùng máu: Khi các vi khuẩn ở bề mặt da xâm lấn sâu vào trong cơ thể gây nhiễm trùng máu, xuất huyết;
• Viêm phổi: Có triệu chứng sốt cao, khó thở, ho ra máu. Đây là một biến chứng nguy hiểm của bệnh thủy đậu có thể gây tử vong nhanh;
• Viêm não: Là biến chứng nguy hiểm thường xảy ra ở người lớn, dễ tử vong hoặc để lại các di chứng;
• Zona (bệnh giời leo): Virus thủy đậu có thể trú ngụ trong cơ thể lâu ngày gây bệnh giời leo làm ảnh hưởng tới sức khỏe, tinh thần và thẩm mỹ;
• Viêm họng thanh quản: Các mụn nước mọc trong miệng lan xuống vùng họng gây viêm nhiễm.

Bệnh thủy đậu có thể diễn tiến nặng nhẹ ở từng bệnh nhân khác nhau. Nếu ở mức độ nhẹ thì các nốt thủy đậu mọc thưa thớt và nhỏ. Trong trường hợp nặng, các nốt thủy đậu mọc dày đặc, ở nhiều vị trí như thủy đậu mọc trong mắt, thuỷ đậu mọc ở vùng kín, thủy đậu mọc trong miệng, họng,...

Thủy đậu trong miệng được xem là một trong những dấu hiệu cho thấy mức độ nghiêm trọng của bệnh. Nguyên nhân vì các nốt mụn nước trong miệng khiến người bệnh gặp nhiều khó khăn, bất tiện trong sinh hoạt hằng ngày, đặc biệt là khi ăn uống. Bên cạnh đó, nốt phát ban mọc trong miệng cũng gây khó khăn cho việc chăm sóc, điều trị thủy đậu, khiến thời gian chữa bệnh kéo dài, làm tăng nguy cơ xảy ra biến chứng bội nhiễm, phát triển sang giai đoạn phức tạp hơn,...

Dấu hiệu thủy đậu mọc trong miệng:

• Trẻ quấy khóc, bỏ ăn, bị đau khi ăn;
• Trẻ bị buồn nôn, có cảm giác cộm trong khoang miệng;
• Kiểm tra khoang miệng thấy có các nốt mụn nước màu đỏ, ban đầu dịch mụn có màu trắng trong, sau chuyển màu đục như mủ;
• Trẻ có phát ban, mọc mụn nước ở mặt, sau tai, đầu và toàn thân nên chú ý kiểm tra vì có thể có thủy đậu trong miệng.

Việc điều trị thủy đậu mọc trong miệng không có sự khác biệt so với điều trị thủy đậu toàn thân. Hiện vẫn chưa có thuốc đặc trị thủy đậu nên việc điều trị chủ yếu là đẩy lùi triệu chứng và phòng tránh những biến chứng có thể xảy ra. Một số lưu ý quan trọng gồm:

• Không sờ, gãi, chà xát lên các nốt mụn nước để tránh các nốt thủy đậu bị vỡ và chảy dịch, khiến vi khuẩn xâm nhập và gây bội nhiễm, để lại sẹo;
• Vệ sinh cơ thể sạch sẽ, súc miệng bằng nước muối sinh lý hằng ngày (đặc biệt là sau khi ăn uống) để giảm nguy cơ vi khuẩn tấn công gây viêm da, nhiễm khuẩn huyết;
• Vệ sinh răng miệng sạch sẽ, thực hiện một cách nhẹ nhàng để tránh làm vỡ các nốt mụn nước gây nhiễm khuẩn;
• Không cố gắng làm vỡ các nốt mụn nước ở trong miệng vì có thể gây đau đớn hoặc làm tăng nguy cơ mụn nước lây lan, mọc dày hơn;
• Sinh hoạt lành mạnh, ăn uống đủ chất dinh dưỡng, tăng cường bổ sung vitamin và các loại khoáng chất cần thiết để tăng cường sức đề kháng và giúp cơ thể hồi phục nhanh hơn;
• Nên lựa chọn các loại đồ ăn được chế biến lỏng như cháo, súp, thức ăn được xay nhuyễn, băm nhỏ để dễ nuốt và dễ tiêu hóa hơn;
• Kiêng các loại thức ăn gây ngứa hoặc để lại sẹo như rau muống, thịt bò, sữa, thủy hải sản, đồ nếp, đồ ăn cay nóng, đồ ăn nhiều dầu mỡ hay các chất kích thích,...;
• Hạn chế tiếp xúc với người khác để tránh lây lan thủy đậu;
• Bệnh nhân nên mặc quần áo rộng rãi, thoáng mát, chất liệu mềm và nhẹ để tránh chà xát quá mức lên da gây vỡ các mụn nước;
• Với các nốt mụn nước trên da, nên bôi Xanh Methylen hoặc Acyclovir 800mg vào ngay (không bôi cho các mụn thủy đậu trong miệng) để ngăn ngừa nhiễm khuẩn, giúp vết thương mau lành và không để lại sẹo xấu trên da;
• Với các nốt phát ban mọc trong miệng gây khó chịu, đau đớn hoặc ngứa ngáy nên tham vấn ý kiến của bác sĩ để được chỉ định sử dụng loại thuốc đúng cách. Bệnh nhân không được tự ý bôi hoặc sử dụng bất kỳ loại thuốc nào khi chưa được chỉ định.

Để phòng bệnh thủy đậu, đặc biệt là các biến chứng nguy hiểm của bệnh, biện pháp là tiêm vắc-xin thủy đậu theo đúng lịch tiêm được bác sĩ khuyến cáo.

Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec đang triển khai dịch vụ tiêm vắc-xin thủy đậu cho mọi khách hàng có nhu cầu. Những ưu điểm khi tiêm vắc-xin thủy đậu tại Vinmec gồm:

• Khách hàng được thăm khám, sàng lọc thể trạng và sức khỏe trước khi tiêm, được tư vấn về loại vắc-xin và phác đồ tiêm, cách theo dõi và chăm sóc sức khỏe sau tiêm chủng;
• Có đội ngũ y bác sĩ và điều dưỡng giàu kinh nghiệm, chuyên nghiệp;
• 100% trường hợp sau tiêm chủng được theo dõi 30 phút sau tiêm và được đánh giá lại sức khỏe trước khi ra về;
• Có ekip cấp cứu sẵn sàng phối hợp với phòng tiêm chủng để kịp thời xử trí các trường hợp sốc phản vệ, suy hô hấp - ngừng tuần hoàn xảy ra bất ngờ;
• Phòng tiêm chủng sạch sẽ, thoáng mát, tạo tâm lý thoải mái trước và sau tiêm;
• Vắc-xin được nhập khẩu và bảo quản trong hệ thống kho lạnh hiện đại với dây chuyền bảo quản lạnh Cold chain đạt tiêu chuẩn GSP, đảm bảo chất lượng.