12 Thực phẩm nên tránh với hội chứng ruột kích thích

Bài viết bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Mai Viễn Phương - Khoa Khám bệnh & Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park

Một chế độ ăn uống lành mạnh có nghĩa là ăn nhiều loại thực phẩm bổ dưỡng. Tuy nhiên, những người bị hội chứng ruột kích thích (IBS) có thể nhận thấy rằng một số loại thực phẩm nhất định gây ra các triệu chứng tiêu hóa khó chịu. Các loại thực phẩm cụ thể kích hoạt hội chứng ruột kích thích khác nhau đối với những người khác nhau, vì vậy không thể tạo ra một danh sách các loại thực phẩm cần tránh. Dưới đây là 12 loại thực phẩm có thể khiến hội chứng ruột kích thích của bạn khó chịu hơn.

Chất xơ bổ sung vào chế độ ăn uống và nói chung, nó giúp giữ cho đường ruột khỏe mạnh. Thực phẩm giàu chất xơ bao gồm:

• Các loại ngũ cốc
• Rau
• Trái cây

Có hai loại chất xơ được tìm thấy trong thực phẩm:

• Không hòa tan
• Hòa tan

Hầu hết các loại thực phẩm thực vật đều chứa cả chất xơ không hòa tan và hòa tan, nhưng một số loại thực phẩm lại chứa nhiều chất xơ.

Chất xơ hòa tan tập trung nhiều trong đậu, trái cây và các sản phẩm từ yến mạch.

Chất xơ không hòa tan tập trung trong các sản phẩm ngũ cốc nguyên hạt và rau quả.

Chất xơ không hòa tan, chẳng hạn như cám lúa mì, có thể khiến cơn đau và chướng bụng tồi tệ hơn.

Khả năng dung nạp chất xơ là khác nhau ở những người khác nhau. Thực phẩm giàu chất xơ không hòa tan có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng ở một số người, nhưng những người khác bị hội chứng ruột kích thích không có vấn đề gì với những thực phẩm này. Ngoài ra, một số thực phẩm giàu chất xơ hòa tan, như đậu, có thể gây ra vấn đề cho một số người bị hội chứng ruột kích thích .

Nếu thực phẩm như thế này gây ra các triệu chứng, hãy thử bổ sung chất xơ hòa tan để thay thế.

Gluten là một nhóm protein được tìm thấy trong ngũ cốc bao gồm lúa mạch đen, lúa mì và lúa mạch, có thể gây ra vấn đề cho một số người bị hội chứng ruột kích thích .

Cơ thể của một số người có phản ứng miễn dịch nghiêm trọng với gluten, được gọi là bệnh celiac. Những người khác có thể không dung nạp gluten. Những tình trạng này có chung các triệu chứng với hội chứng ruột kích thích chủ yếu là tiêu chảy.

Bệnh Celiac là một chứng rối loạn tự miễn dịch. Nó ảnh hưởng đến các tế bào ruột, dẫn đến việc hấp thụ chất dinh dưỡng kém. Nguyên nhân của chứng không dung nạp gluten, hoặc nhạy cảm với gluten không phải celiac, ít được xác định rõ ràng.

Theo một nghiên cứu năm 2015, nghiên cứu cho thấy chế độ ăn không có gluten có thể cải thiện các triệu chứng hội chứng ruột kích thích ở khoảng một nửa số người được nghiên cứu.

Một số bác sĩ khuyên những người bị hội chứng ruột kích thích nên thử tránh gluten để xem liệu các triệu chứng của họ có cải thiện hay không. Nếu bạn thấy rằng gluten làm cho các triệu chứng của bạn tồi tệ hơn, bạn có thể muốn thử một chế độ ăn không có gluten.

Tin tốt là ngày càng có nhiều sản phẩm không chứa gluten được tung ra thị trường với tốc độ nhanh. Nếu bạn không thể làm mà không có pizza, mì ống, bánh ngọt hoặc bánh quy, bạn luôn có thể thay thế chúng bằng các lựa chọn không chứa gluten.

Hơn nữa, có nhiều lựa chọn thay thế toàn bộ, bổ dưỡng cho ngũ cốc và bột có chứa gluten, bao gồm: Quinoa, lúa miến, yến mạch, kiều mạch, bột hạnh nhân, bột dừa

Sữa có thể gây ra vấn đề ở những người bị hội chứng ruột kích thích vì một số lý do.

Thứ nhất, nhiều loại sữa chứa nhiều chất béo, có thể dẫn đến tiêu chảy. Chuyển sang sữa ít béo hoặc không béo có thể làm giảm các triệu chứng của bạn.

Thứ hai, nhiều người bị hội chứng ruột kích thích báo cáo rằng sữa là nguyên nhân gây ra các triệu chứng của họ, mặc dù không rõ liệu những người bị hội chứng ruột kích thích có nhiều khả năng không dung nạp lactose thực sự hay không.

Nếu bạn cảm thấy sữa hoặc các sản phẩm từ sữa đang gây ra các vấn đề khó chịu về tiêu hóa, hãy cân nhắc chuyển sang các sản phẩm thay thế từ sữa, chẳng hạn như sữa thực vật và pho mát làm từ đậu nành.

Khoai tây chiên và các loại thực phẩm chiên rán khác rất phổ biến trong chế độ ăn uống điển hình của phương Tây. Tuy nhiên, ăn quá nhiều có thể gây ra các vấn đề về sức khỏe. Hàm lượng chất béo cao có thể gây khó khăn cho hệ thống đối với những người bị hội chứng ruột kích thích .

Thực phẩm chiên thực sự có thể thay đổi thành phần hóa học của thực phẩm, khiến thức ăn khó tiêu hóa hơn, dẫn đến các triệu chứng khó chịu về tiêu hóa.

Để có một lựa chọn lành mạnh hơn, hãy thử nướng hoặc nướng các món ăn yêu thích của bạn.

Đậu, đậu lăng và đậu Hà Lan nói chung là nguồn cung cấp protein và chất xơ tuyệt vời, nhưng chúng có thể gây ra các triệu chứng hội chứng ruột kích thích . Chúng chứa các hợp chất gọi là oligosaccharid có khả năng chống lại sự tiêu hóa của các enzym đường ruột.

Trong khi đậu có thể làm tăng khối lượng phân gây táo bón, chúng cũng làm tăng: Trướng bụng, đầy hơi, co cứng bụng

Một số người thề rằng họ uống cà phê buổi sáng để tiêu hóa đều đặn. Nhưng cũng giống như tất cả các loại đồ uống có caffein, cà phê có tác dụng kích thích ruột có thể gây tiêu chảy.

Cà phê, nước ngọt và đồ uống tăng lực có chứa caffeine có thể là tác nhân gây ra hội chứng ruột kích thích .

Thực phẩm chế biến có xu hướng chứa nhiều: Muối, đường, chất béo

Ví dụ về thực phẩm chế biến bao gồm: Khoai tây chiên, thịt chế biến, thức ăn chiên giòn

Ăn quá nhiều các thành phần này có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe cho bất kỳ ai. Ngoài ra, chúng thường chứa các chất phụ gia hoặc chất bảo quản có thể gây bùng phát hội chứng ruột kích thích .

Không đường không có nghĩa là nó tốt cho sức khỏe của bạn - đặc biệt là khi nói đến hội chứng ruột kích thích .

Chất làm ngọt không đường phổ biến ở:

• Kẹo không đường
• Kẹo cao su
• Hầu hết đồ uống dành cho người ăn kiêng
• Nước súc miệng

Thanh sô cô la và kẹo sô cô la có thể kích hoạt hội chứng ruột kích thích vì chúng thường chứa nhiều chất béo và đường, thường chứa lactose và caffeine. Một số người bị táo bón sau khi ăn sô cô la.

Có một số lựa chọn thuần chay cho những người yêu thích sô cô la mà những người bị hội chứng ruột kích thích thường thấy dễ chịu hơn.

Đồ uống có cồn là nguyên nhân phổ biến đối với những người mắc hội chứng ruột kích thích . Điều này là do cách cơ thể tiêu hóa rượu. Ngoài ra, rượu có thể dẫn đến mất nước, ảnh hưởng đến tiêu hóa.

Bia là một lựa chọn đặc biệt rủi ro vì nó thường chứa gluten, và rượu vang và đồ uống hỗn hợp có thể chứa lượng đường cao.

Hạn chế đồ uống có cồn có thể giúp giảm các triệu chứng liên quan đến hội chứng ruột kích thích . Nếu bạn chọn uống rượu, hãy xem xét một loại bia không chứa gluten hoặc một loại đồ uống được trộn với seltzer đơn giản và không có chất làm ngọt nhân tạo hoặc thêm đường.

Tỏi và hành tây là những chất tạo hương vị tuyệt vời cho thức ăn của bạn, nhưng chúng cũng có thể gây khó khăn cho đường ruột của bạn, gây ra khí.

Khí hư và chuột rút có thể do tỏi và hành sống, và ngay cả các loại thực phẩm nấu chín cũng có thể gây ra.

Bông cải xanh và súp lơ trắng rất khó tiêu hóa đối với cơ thể - đó là lý do tại sao chúng có thể gây ra các triệu chứng ở những người bị hội chứng ruột kích thích .

Khi ruột của bạn phân hủy những thực phẩm này, nó sẽ gây ra khí và đôi khi gây táo bón, ngay cả đối với những người không bị hội chứng ruột kích thích .

Nấu chín các loại rau giúp chúng dễ tiêu hóa hơn, vì vậy hãy thử rang hoặc xào bông cải xanh và súp lơ trắng nếu ăn sống sẽ gây khó chịu cho hệ tiêu hóa của bạn.

Kết luận

Điều quan trọng cần nhớ là các yếu tố kích thích tiêu hóa và thức ăn của mỗi người là khác nhau. Một số người bị hội chứng ruột kích thích có thể dung nạp các loại thực phẩm mà những người khác không thể.

Tìm hiểu cơ thể của bạn và tìm hiểu những loại thực phẩm làm cho bạn cảm thấy tốt nhất và hạn chế những thực phẩm gây ra các triệu chứng khó chịu.

Ghi nhật ký về thực phẩm và triệu chứng có thể giúp bạn tìm ra những thực phẩm nên ăn và tránh.

Nếu bạn cần trợ giúp thêm về chế độ ăn uống của mình liên quan đến hội chứng ruột kích thích , đặt lịch hẹn với một chuyên gia dinh dưỡng đã đăng ký là một lựa chọn tốt.

Mọi thắc mắc cần được bác sĩ chuyên khoa giải đáp cũng như quý khách hàng có nhu cầu khám và điều trị tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec vui lòng đăng ký khám trực tuyến trên Website để được phục vụ tốt nhất.

Tài liệu tham khảo

• Cancarevic I, et al. (2020). Is there a correlation between irritable bowel syndrome and lactose intolerance? DOI: 10.7759/cureus.6710
• Eating, diet, & nutrition for irritable bowel syndrome. (2017). niddk.nih.gov/health-information/digestive-diseases/irritable-bowel-syndrome/eating-diet-nutrition
• Ford AC, et al. (2018). American College of Gastroenterology monograph on management of irritable bowel syndrome. gi.org/wp-content/uploads/2018/07/IBS-Monograph-2018.pdf
• Gentry J, et al. (2017). Gluten-free diet for irritable bowel syndrome. aafp.org/afp/2017/0701/p52.html
• IBS diet: The foods you can eat. (2006). badgut.org/information-centre/health-nutrition/ibs-the-foods-you-can-eat/