Các bệnh lý hay gặp ở ruột non

Có rất nhiều loại bệnh ở ruột non, bao gồm đau ruột non, viêm ruột non, tắc ruột non. Một số bệnh ở ruột non ảnh hưởng đến quá trình tiêu hóa thức ăn và hấp thụ các chất dinh dưỡng trong cơ thể. Các bệnh ở ruột non có thể dẫn đến các biến chứng khác nếu không được điều trị, vì vậy cần đi khám sớm nếu xuất hiện các triệu chứng ban đầu.

Các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh ở ruột non khác nhau giữa mỗi bệnh, phụ thuộc vào nguyên nhân và cơ chế bệnh sinh. Các triệu chứng phổ biến gợi ý các bệnh ở ruột non có thể bao gồm:

• Tiêu chảy
• Táo bón
• Bụng sưng, đau
• Đầy bụng, chướng hơi
• Buồn nôn, nôn mửa
• Có máu trong phân hoặc máu trong chất nôn
• Giảm cân đột ngột

Nhiều phương pháp được ứng dụng để chẩn đoán các bệnh ở ruột non bao gồm:

• Phương tiện chẩn đoán hình ảnh nâng cao bao gồm chụp CT và MRI
• Nội soi đại tràng
• Xét nghiệm hóa chất miễn dịch trong phân (FIT) là một phiên bản mới hơn của xét nghiệm máu ẩn trong phân (FOBT) có thể dùng để phát hiện dấu vết nhỏ của máu trong phân.
• Xét nghiệm máu
• Chụp Xquang có thuốc cản quang
• Nội soi bằng viên nang. Viên nang - có kích thước và hình dạng tương đương một viên vitamin - được bệnh nhân nuốt và chứa một máy ảnh nhỏ dùng để ghi lại hình ảnh của ruột non. Nội soi viên nang được thực hiện để cung cấp một cái nhìn chi tiết hơn của đường tiêu hóa trên mà có thể bỏ sót nếu quan sát bằng phương tiện nội soi truyền thống.

3.1 Rối loạn nhu động ruột, giả tắc ruột non

Các kiểu nhu động bất thường trong ruột non có thể dẫn đến biểu hiện của các triệu chứng của tắc ruột non. Các triệu chứng này là:

• Bụng chướng, phình to
• Đau đớn
• Buồn nôn
• Nôn mửa
• Táo bón
• Không trung tiện được

Các triệu chứng sẽ khác nhau về mức độ nghiêm trọng hoặc mức độ thường xuyên của chúng, nhưng người bệnh thường sẽ có những khoảng thời gian không biểu hiện triệu chứng.

Các triệu chứng này có thể là do các cơn co thắt yếu hoặc do các cơn co thắt không đồng bộ của các đoạn ruột non gây ra. Sự co bóp yếu của ruột non là do bất thường trong cơ và thường liên quan đến các bệnh như xơ cứng bì. Những rối loạn mô liên kết có thể làm cho ruột căng phồng ra khiến các cơ không thể co bóp như bình thường để vận chuyển các chất bên trong lòng ruột đi qua hệ tiêu hóa.

Những người khác có các cơn co thắt đủ mạnh, nhưng chúng quá vô tổ chức hoặc không giúp hình thành nhu động để di chuyển thức ăn. Loại rối loạn nhu động này là do sự bất thường trong dây thần kinh, dẫn đến sự bất thường trong quá trình điều phối hay đồng bộ hóa sự co bóp của ruột. Trong trường hợp tắc ruột non giả do các nguyên nhân thần kinh, những đợt co thắt có thể xảy ra đồng thời trên phần lớn các đoạn của ruột non, thậm chí khiến cho thức ăn di chuyển ngược dòng.

3.2 Sự phát triển quá mức của hệ vi khuẩn ruột non

Khi bên trong lòng ruột non chứa quá nhiều vi khuẩn có hại, làm mất cân bằng hệ khuẩn chí đường ruột có thể dẫn đến các biểu hiện của:

• Chướng bụng, phình to
• Đau đớn
• Tiêu chảy

Tình trạng này được gọi với các tên phổ biến là viêm ruột. Các triệu chứng xảy ra ngay sau khi ăn vì vi khuẩn trong ruột bắt đầu tiêu thụ thức ăn trong ruột non trước khi nó có thể được hấp thụ.Những loại vi khuẩn này tạo ra hydro và các khí khác gây đầy hơi và tiêu chảy. Sự phát triển quá mức của vi khuẩn ruột non là kết quả của nhu động ruột non bất thường. Khi nhu động của ruột không ổn định để giữ cho dịch và thức ăn đi theo một chiều, vi khuẩn sẽ không được thải ra ngoài và phát triển ngoài tầm kiểm soát.

3.3 Hội chứng ruột ngắn

Hội chứng ruột ngắn (tên tiếng anh là short bowel syndrome) là một nhóm các vấn đề liên quan đến việc hấp thụ kém các chất dinh dưỡng thường xảy ra ở những người đã cắt bỏ ít nhất một nửa chiều dài ruột non của họ. Những người bị hội chứng ruột ngắn không thể hấp thụ đủ nước, vitamin và các chất dinh dưỡng khác từ thức ăn để duy trì sự sống.

Tiêu chảy là triệu chứng chính của hội chứng ruột ngắn và có thể dẫn đến mất nước, suy dinh dưỡng và giảm cân nhanh chóng. Những vấn đề này có thể nghiêm trọng và có thể gây tử vong nếu không được điều trị thích hợp. Các triệu chứng khác của hội chứng ruột ngắn có thể bao gồm: chuột rút, đầy hơi, ợ chua, suy nhược và mệt mỏi.

Điều trị hội chứng ruột ngắn có thể bao gồm việc sử dụng các giải pháp bù nước bằng đường uống, dinh dưỡng qua sonde, dinh dưỡng qua đường ruột và thuốc. Phẫu thuật ghép ruột có thể là một lựa chọn cho một số bệnh nhân. Các nhà nghiên cứu đang nghiên cứu cách giúp phần ruột non còn sót lại sau phẫu thuật thích nghi và hoạt động tốt hơn.