Vai trò của siêu âm tim trong phẫu thuật tim

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Nguyễn Minh Sơn - Bác sĩ Tim mạch Can thiệp - Khoa Khám bệnh & Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Nha Trang

Người bệnh khi có các dấu hiệu nghi ngờ mắc các bệnh lý về tim mạch sẽ được chỉ định siêu âm tim. Thông qua siêu âm tim, hình ảnh cấu trúc tim, hoạt động của tim sẽ được phản ánh qua một màn hình quan sát. Các bác sĩ sẽ dựa vào thông số cụ thể thu được để xác định bạn có bị các bệnh lý về tim mạch hay không.

2.1. Vai trò của siêu âm tim trong chỉ định phẫu thuật bệnh van 2 lá

Siêu âm tim giúp chẩn đoán chính xác bệnh, đánh giá mức độ nghiêm trọng của bệnh, cụ thể:

• Xác định bệnh nhân bị hở van, hẹp van hay hẹp - hở van tim
• Mô tả các tổn thương
• Xác định được mức độ hẹp van thông qua diện tích van và độ chênh áp lực qua van
• Xác định được mức độ hở van và cơ chế hở van thông qua diện tích van, chiều cao dòng hở so với nhĩ trái

Siêu âm tim giúp xác định mức độ của bệnh và tiên lượng bệnh, bao gồm:

• Mức độ giãn thất trái
• Chức năng co bóp thất trái
• Mức độ giãn thất phải
• Áp lực động mạch phổi

Siêu âm tim giúp đánh giá thương tổn của phổi. Ví dụ như bệnh van 3 lá, tràn dịch màng tim, huyết khối nhĩ - tiểu nhĩ trái...

2.2. Vai trò của siêu âm tim trong chỉ định phẫu thuật bệnh van động mạch chủ

Siêu âm tim giúp chẩn đoán chính xác bệnh

• Xác định bệnh nhân bị hở van, hẹp van hay hẹp - hở van
• Mô tả các tổn thương
• Xác định được mức độ hẹp van thông qua biên độ mở van, độ chênh áp lực qua van thì tâm thu
• Xác định được cơ chế hở van và mức độ hở van qua đường kính dòng hở hoặc đường kính ra thất trái và chiều cao dòng hở hoặc trục dọc của thất trái

Siêu âm tim giúp xác định mức độ của bệnh và tiên lượng bệnh, bao gồm:

• Mức độ giãn thất trái
• Mức độ dày của thất trái
• Chức năng co bóp thất trái
• Giãn thất phải, hở van 3 lá, tăng áp lực động mạch phổi

Siêu âm tim giúp đánh giá thương tổn phối hợp đặc biệt là bệnh van 2 lá, phân biệt thương tổn cơ năng hương thương tổn thực thể do thấp.

2.3. Vai trò của siêu âm tim trong chỉ định phẫu thuật bệnh van 3 lá

• Siêu âm tim giúp chẩn đoán chính xác bệnh: Xác định người bệnh bị hở van hay hẹp - hở van. Thương tổn cơ năng hay thương tổn thực thể do thấp, biểu hiện và mức độ hẹp van
• Siêu âm tim giúp xác định mức độ và tiên lượng bệnh

Siêu âm tim giúp chỉ định phẫu thuật, đưa ra chẩn đoán chính xác bệnh lý, mức độ nghiêm trọng của bệnh và tiên lượng bệnh. Tuy nhiên, tùy vào từng trường hợp cụ thể, từng bệnh nhân cụ thể lại có những kỹ thuật xử lý bệnh khác nhau. Do đó, các bác sĩ vẫn cần sử dụng siêu âm tim, tập trung vào một số kỹ thuật nhất định để hướng dẫn phẫu thuật, lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp.

3.1. Siêu âm tim hướng dẫn phẫu thuật bệnh van 2 lá

• Siêu âm tim xác định kích thước nhĩ trái giúp bác sĩ lựa chọn được đường mở nhĩ trái phù hợp, tiếp cận van 2 lá
• Siêu âm huyết khối nhĩ trái giúp bác sĩ dự tính được thời gian ca mổ kéo dài, xác định mức độ khó của ca mổ
• Siêu âm giúp mô tả chính xác thương tổn của từng bộ phận trong van 2 lá giúp bác sĩ lựa chọn được phương pháp phẫu thuật thích hợp: Thay van tim hay tạo hình van, lựa chọn kỹ thuật phẫu thuật thích hợp và thiết bị phẫu thuật thích hợp
• Siêu âm xác định có thương tổn hở van động mạch chủ phối hợp hay không để đưa ra dự kiến có cần can thiệp van động mạch chủ hay không

3.2. Siêu âm tim hướng dẫn phẫu thuật bệnh van động mạch chủ

• Siêu âm xác định kích thước vòng van để dự trù các van nhân tạo số nhỏ, dự tính kỹ thuật mở rộng vòng van để có được van nhân tạo số lớn hơn.
• Siêu âm xác định độ dày lá van ở người bệnh có chỉ định tạo hình van để xác định kỹ thuật tạo hình van

3.3. Siêu âm tim hướng dẫn phẫu thuật bệnh van 3 lá

Siêu âm tim giúp xác định chính xác hở van chức năng hay thương tổn van do thấp để lựa chọn cách thức sửa van phù hợp.

Tóm lại, siêu âm tim có vai trò rất quan trọng trong phẫu thuật tim, giúp chẩn đoán bệnh, chỉ định phẫu thuật và định hướng phẫu thuật tim. Độ chính xác của siêu âm tim không chỉ phụ thuộc vào kiến thức, kinh nghiệm của bác sĩ mà còn phụ thuộc phần lớn vào chất lượng của máy siêu âm. Do đó, cần tiến hành siêu âm tim, phẫu thuật tim tại các cơ sở y tế lớn, có đầy đủ trang thiết bị hiện đại, đội ngũ y bác sĩ chuyên khoa giàu kinh nghiệm.