Hội chứng nuôi ăn lại sau khi suy dinh dưỡng kéo dài

Đối với người bệnh bị suy dinh dưỡng nặng sau khi được nuôi dưỡng trở lại thì có thể xuất hiện những triệu chứng nặng hơn và có thể dẫn đến tử vong, đây được gọi là hội chứng nuôi ăn lại.

Hội chứng nuôi ăn lại là một loạt các rối loạn chuyển hóa xảy ra ở những người nhịn đói lâu ngày, người bị suy dinh dưỡng kéo dài được nuôi dưỡng trở lại.

Tình trạng sụt cân quá nhiều, sau đó được nuôi ăn lại rất nhiều và rất nhanh, từ đó dẫn đến quá trình rối loạn chuyển hóa, thiếu hụt vitamin ở mức độ trầm trọng. Hậu quả là gây nên có triệu chứng nguy hiểm như suy tim, phù phổi, tổn thương tế bào não do thiếu B1.

Bên cạnh đó, nếu ăn kiêng quá mức và thường xuyên thì có thể dẫn đến tình trạng biếng ăn thần kinh, khiến người bệnh suy dinh dưỡng kéo dài, hậu quả nguy hiểm là dẫn đến tử vong.

Thông thường, sau 24 - 72 giờ nhịn đói, nồng độ glucose trong máu bắt đầu giảm. 72 giờ sau, lượng glycogen sẽ bị cạn kiệt, glucose được tổng hợp chủ yếu bằng mỡ và protein của cơ. Do vậy, protein và mỡ tại mô mỡ hoặc khối cơ trong cơ thể sẽ hết nếu như người bệnh không được nuôi dưỡng lại một cách kịp thời.

Sau 1 khoảng thời gian nhịn ăn, người bệnh sẽ bị suy dinh dưỡng, nếu tình trạng suy dinh dưỡng kéo dài thì sẽ rất nguy hiểm. Khi người bệnh được nuôi dưỡng trở lại, một lượng lớn glucose được hấp thu vào máu, từ đó tăng giải phóng insulin nhằm đưa glucose vào trong các tế bào.

Bên cạnh đó, phosphate trong tế bào, đặc biệt ở gan và cơ xương cũng tăng theo. Tuy nhiên sự di chuyển nhanh chóng của phosphate từ bên ngoài tế bào vào nội bào ở người bệnh bị hạ phosphate sẽ dẫn đến hạ phosphat máu cấp. Các biểu hiện lâm sàng của triệu chứng hạ phosphat máu có thể bao gồm:

• Suy tim
• Rối loạn thần kinh: Các triệu chứng thần kinh bao gồm bệnh não, dị cảm, co giật và hôn mê
• Thiếu máu tan huyết
• Rối loạn chức năng của tim có thể gây giảm co bóp do thiếu hụt ATP tại tế bào cơ tim.
• Tình trạng hạ phosphat máu có thể dẫn đến loạn nhịp tim, yếu cơ, tiêu cơ vân hoặc suy hô hấp.

Nếu không phát hiện để tìm các giải pháp hạn chế hội chứng nuôi ăn lại sau khi suy dinh dưỡng kéo dài thì có thể khiến cho tình trạng người bệnh nặng thêm hoặc thậm chí tử vong. Các giải pháp hạn chế hội chứng nuôi ăn lại sau khi suy dinh dưỡng kéo dài gồm:

• Có chế độ nuôi dưỡng đầy đủ cho các đối tượng nguy cơ bị suy dinh dưỡng.
• Người bệnh bị suy dinh dưỡng kéo dài thì khi nuôi dưỡng nên theo dõi các thông số điện giải, kiềm toan, nước protein và albumin máu, biểu hiện hô hấp, thần kinh để có giải pháp kịp thời.
• Khi nuôi dưỡng lại bằng số calorie thì chỉ nên sử dụng khoảng một nửa so với nhu cầu của người bệnh và tăng dần cho đủ trong vòng 7 đến 10 ngày sau.
• Bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng một cách hợp lý trong thức ăn.
• Đảm bảo vừa đủ lượng nước cho người bệnh, không nên để thừa hoặc thiếu. Cuối cùng là theo dõi các thông số lâm sàng và xét nghiệm hàng ngày đến khi người bệnh ổn định tình trạng.

Tóm lại, hội chứng nuôi ăn lại sau suy dinh dưỡng kéo dài có khả năng gây tử vong cho người bệnh, vì vậy phương pháp phòng tránh hội chứng nuôi ăn lại là ăn kiêng một cách khoa học để tránh tình trạng suy dinh dưỡng, gây ảnh hưởng về mặt chức năng của cơ thể.