Ăn uống đúng cách đối với bệnh thận mãn tính

Một chế độ ăn uống đúng cách có thể giúp kiểm soát hiệu quả bệnh thận mãn tính. Bởi vì thận không thể loại bỏ các chất thải ra khỏi cơ thể theo đúng cách nó cần. Vậy nên, chế độ ăn hợp lý đối với người mắc bệnh này sẽ giúp cho cơ thể khỏe mạnh lâu dài hơn.

Thận có chức năng là loại bỏ chất thải và chất lỏng thừa ra khỏi cơ thể. Ngoài ra, nó còn có vai trò giúp:

• Cân bằng các khoáng chất trong cơ thể, như muối và kali.
• Cân bằng chất lỏng trong cơ thể.
• Tạo ra các hormone ảnh hưởng đến cách các cơ quan khác hoạt động.

Chế độ ăn hợp lý với người mắc bệnh thận sẽ giúp bảo vệ thận khỏi bị tổn thương thêm. Khi đó, trong chế độ ăn hàng ngày sẽ phải hạn chế một số thực phẩm và chất lỏng để các chất lỏng và khoáng chất khác như chất điện giải không tích tụ trong cơ thể. Đồng thời, bạn sẽ phải đảm bảo rằng bạn có được sự cân bằng phù hợp của protein, calo, vitamin và khoáng chất.

Nếu bạn đang ở giai đoạn đầu của bệnh thận mãn tính, có thể sẽ ít phải hạn chế một số loại thực phẩm trong chế độ ăn. Nhưng đến khi bệnh trở nặng, bạn sẽ phải cẩn thận hơn về những gì bạn đưa vào cơ thể.

Chế độ ăn cho người bệnh thận mãn tính sẽ được thực hiện theo các bước sau giúp kiểm soát bệnh tốt hơn đồng thời hạn chế sự suy giảm chức năng thận.

2.1. Bước 1: Lựa chọn và chế biến thực phẩm có hàm lượng muối và natri thấp

Để giúp kiểm soát huyết áp, trong chế độ ăn của bạn nên chứa ít hơn 2.300 miligam natri mỗi ngày.

• Thường xuyên mua thực phẩm tươi sống. Bởi vì, sử dụng các loại thực phẩm đóng gói hoặc chế biến sẵn thường có chứa hàm lượng natri cao hơn.
• Nấu thức ăn từ đầu thay vì ăn thức ăn chế biến sẵn, thức ăn nhanh, bữa tối đông lạnh và thức ăn đóng hộp bởi vì những loại thực phẩm này thường có hàm lượng natri cao hơn so bình thường. Khi bạn chuẩn bị thức ăn của từ thực phẩm tươi, bạn sẽ hạn chế được hàm lượng muối này.
• Sử dụng gia vị, thảo mộc và gia vị không có natri thay cho muối.
• Kiểm tra hàm lượng natri chứa trong thực phẩm bằng cách tìm hiểu các thông tin dinh dưỡng được in trên bao bì sản phẩm.
• Rửa sạch rau, đậu, thịt và cá đóng hộp với nước trước khi ăn.

2.2. Bước 2: Ăn đủ số lượng và đúng loại protein

Khi cơ thể bạn sử dụng protein, thận sẽ tạo ra chất thải. Thận của bạn loại bỏ chất thải này. Ăn nhiều protein hơn nhu cầu khuyến nghị có thể khiến thận của bạn làm việc nhiều hơn.

• Ăn những phần thức ăn nhỏ có chứa protein.
• Protein có trong cả thực phẩm có nguồn gốc từ thực vật và động vật. Cả hai loại protein này đều được mọi người sử dụng. Bạn có thể nói chuyện với chuyên gia dinh dưỡng về cách chọn kết hợp các loại thực phẩm protein phù hợp với bạn.

Một số thực phẩm chứa protein có nguồn gốc từ động vật như: Thịt gà, cá, thịt, trứng, sữa và các sản phẩm chế biến từ sữa.

Một số thực phẩm chứa protein có nguồn gốc từ thực vật như: Đậu, quả hạch và hạt các loại.

2.3. Bước 3: Chọn thực phẩm tốt cho tim mạch

Mục đích của việc lựa chọn thực phẩm cho chế độ ăn hàng ngày để giúp ngăn chặn chất béo tích tụ trong mạch máu, tim và thận.

Một số phương pháp chế biến món ăn cho đối tượng bệnh nhân này bao gồm:

• Nướng, quay hoặc xào thực phẩm thay vì chiên ngập dầu.
• Nấu với một lượng nhỏ dầu ô liu thay vì bơ.
• Cắt bỏ chất béo từ thịt và loại bỏ da của gia cầm trước khi ăn.
• Cố gắng hạn chế sử dụng chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa trong khẩu phần ăn.

Một số thực phẩm tốt cho tim mạch: Thịt nạc, chẳng hạn như thăn hoặc thịt tròn; Gia cầm không có da; Cá; Đậu; Rau; Trái cây; Sữa ít béo hoặc không có chứa chất béo, hoặc các sản phẩm sữa chua và phô mai.

Hạn chế rượu

Chỉ uống rượu ở mức độ vừa phải: Không quá một ly mỗi ngày nếu bạn là phụ nữ và không quá hai ly nếu bạn là nam giới. Uống quá nhiều rượu có thể gây hại cho gan, tim, não và gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.

Các bước tiếp theo để ăn đúng

Khi chức năng thận bị suy giảm, bạn có thể cần ăn thức ăn có ít phốt pho và kali hơn. Làm thế nào để biết suy thận mãn tính nên ăn gì? Nhân viên y tế sẽ sử dụng các xét nghiệm trong phòng thí nghiệm để kiểm tra nồng độ phốt pho và kali trong máu của bạn.

2.4. Bước 4: Chọn thực phẩm và đồ uống ít phốt pho

Nhằm mục đích giúp bảo vệ xương và mạch máu của bạn. Khi bạn bị bệnh thận mãn tính, phốt pho có thể tích tụ trong máu của bạn. Quá nhiều phốt pho trong máu kéo canxi từ xương của bạn, làm cho xương của bạn mỏng, yếu và dễ gãy hơn. Hàm lượng phốt pho cao trong máu cũng có thể gây ngứa da, đau nhức xương khớp.

Nhiều loại thực phẩm đóng gói thường thêm phốt pho. Chẳng hạn như thịt nguội và một số loại thịt và gia cầm tươi có thể được thêm phốt pho.

Nhân viên y tế có thể nói chuyện với bạn về việc dùng chất kết dính phốt phát trong bữa ăn để giảm lượng phốt pho trong máu của bạn. Chất kết dính phốt pho là một loại hóa chất hoạt động giống như một miếng bọt biển để hấp thụ hoặc kết dính phốt pho khi nó ở trong dạ dày. Bởi vì nó bị ràng buộc, phốt pho không đi vào máu của bạn. Thay vào đó, cơ thể sẽ loại bỏ phốt pho qua phân.

2.5. Bước 5: Chọn thực phẩm có lượng kali phù hợp

Điều này nhằm mục đích giúp các dây thần kinh và cơ bắp của bạn hoạt động đúng cách. Nhiều vấn đề có thể xảy ra khi nồng độ kali trong máu quá cao hoặc quá thấp. Thận bị tổn thương cho phép kali tích tụ trong máu của bạn, có thể gây ra các vấn đề nghiêm trọng về tim. Lựa chọn thực phẩm và đồ uống hàng ngày có thể giúp bạn giảm mức kali, nếu cần.

Các chất thay thế muối có thể chứa rất nhiều kali. Hãy đọc nhãn thành phần và kiểm tra thành phần dinh dưỡng trong sản phẩm của nhà cung cấp về việc sử dụng chất thay thế muối.

Nguồn tham khảo: niddk.nih.gov