Hướng dẫn bổ sung sắt cho trẻ sơ sinh qua sữa mẹ

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ chuyên khoa I Trương Nghĩa Bình - Bác sĩ Chuyên khoa sản - Khoa Sản Phụ Khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng. Bác sĩ có kinh nghiệm trên 13 năm trong lĩnh vực khám chữa bệnh Sản phụ khoa.

Hầu hết trẻ sơ sinh có đủ chất sắt được lưu trữ trong cơ thể trong ít nhất 4 tháng đầu đời. Tuy nhiên thiếu sắt (ID) và thiếu máu thiếu sắt (IDA) vẫn là mối quan tâm trong hầu hết các bà mẹ. Đặc biệt là trẻ em ở các nước đang phát triển, sắt là tình trạng thiếu chất dinh dưỡng đơn lẻ phổ biến nhất. Vậy ở trẻ sơ sinh khi nào cần bổ sung sắt và bổ sung sắt cho trẻ sơ sinh qua sữa mẹ bằng cách nào? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây.

Sắt là một khoáng chất mà trẻ sơ sinh cần cho sức khỏe và sự phát triển, nhất là ở não bộ. Các tế bào hồng cầu có chứa huyết sắc tố, một loại protein mang oxy đến tất cả các tế bào trong cơ thể. Cơ thể chúng ta cần sắt để tạo ra huyết sắc tố. Sắt cung cấp cho các tế bào hồng cầu màu sắc của họ. Khi trẻ không có đủ chất sắt, các tế bào hồng cầu sẽ trở nên nhỏ và nhợt nhạt. Chúng không thể mang đủ oxy đến các cơ quan và cơ bắp của cơ thể bạn. Điều này được gọi là thiếu máu.

Khi bé không nhận đủ chất sắt, chúng có thể cho thấy những dấu hiệu sau:

• Tăng cân chậm.
• Da nhợt nhạt.
• Bú kém hoặc bỏ bú.
• Khó chịu hoặc quấy khóc
• Trẻ bị thiếu sắt có thể ít hoạt động thể chất và có thể phát triển chậm hơn.

Những đứa trẻ sinh non thường thiếu máu do thiếu sắt. Em bé sinh ra từ những mẹ bị bệnh tiểu đường kiểm soát kém hoặc không kiểm soát.

Em bé được nuôi bằng sữa bò (thay vì sữa mẹ hoặc sữa tăng cường chất sắt) trong năm đầu đời có thể gây thiếu máu do thiếu sắt ở trẻ sơ sinh vì trong sữa bò có ít chất sắt, gây mất một lượng nhỏ máu từ ruột và làm cho cơ thể khó hấp thụ sắt hơn.

Cắt dây rốn sớm vì nếu dây rốn của bé bị cắt trước khi nó ngừng đập, chúng có thể có khả năng nhận không đủ chất sắt và máu.

Ở trẻ non tháng: Trẻ sinh non (thai <37 tuần) được nuôi bằng sữa mẹ nên được bổ sung sắt nguyên tố ở mức 2 mg/kg mỗi ngày bắt đầu từ 1 tháng tuổi và kéo dài đến 12 tháng tuổi. Điều này có thể được cung cấp dưới dạng sắt dược liệu hoặc trong thực phẩm như thịt bò, trứng, đậu để tăng lượng chất sắt trong sữa mẹ.

Trẻ sơ sinh bú sữa mẹ: Trẻ sơ sinh được sinh ra thường có đủ sắt cho đến 4 đến 6 tháng tuổi. Các bác sĩ khuyến nghị nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ tối thiểu 4 tháng nhưng tốt nhất là trong 6 tháng. Trẻ sơ sinh bú sữa mẹ hoàn toàn bổ sung sắt từ 1 đến 6 tháng tuổi có nồng độ Hb cao hơn và thể tích cơ trung bình cao hơn ở 6 tháng tuổi so với các bạn cùng tuổi. Bổ sung cũng dẫn đến thị lực tốt hơn và chỉ số phát triển tâm thần Bayley cao hơn ở 13 tháng. Vì vậy, khuyến cáo rằng trẻ sơ sinh bú sữa mẹ hoàn toàn nên bổ sung sắt 1 mg/kg mỗi ngày, bắt đầu từ 4 tháng tuổi và tiếp tục cho đến khi thực phẩm bổ sung có chứa sắt thích hợp được đưa ra. Đối với trẻ bú mẹ một phần, tỷ lệ sữa mẹ so với sữa công thức là không chắc chắn. Chính vì vậy, bắt đầu từ 4 tháng tuổi, trẻ nhận được hơn một nửa lượng thức ăn hàng ngày là sữa mẹ và không nhận được thực phẩm bổ sung có chứa sắt cũng nên nhận thêm 1 mg/kg sắt mỗi ngày.

Tóm lại, thiếu sắt là sự thiếu hụt chất dinh dưỡng ở trẻ phổ biến nhất trên thế giới và có một số bằng chứng về tác dụng phụ của việc thiếu máu do thiếu sắt đối với sự phát triển nhận thức và hành vi, điều quan trọng là phải giảm thiểu thiếu máu do thiếu sắt ở trẻ sơ sinh và trẻ mới biết đi mà không cần chờ bằng chứng rõ ràng. Vì vậy, bạn nên đến bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec gặp các bác sĩ chuyên khoa Nhi để được tư vấn cụ thể hơn về tình trạng sức khỏe cho con của bạn.