Giảm trí nhớ khi mang thai và sau sinh

Giảm trí nhớ khi mang thai là hiện tượng phổ biến không kém giảm trí nhớ sau sinh, mặc dù đã có nhiều nghiên cứu cho thấy mang thai không làm thay đổi não bộ.

Mang thai không làm thay đổi não của người phụ nữ, dù nhiều người cảm thấy trí nhớ của họ không được tốt như bình thường.

Tất nhiên, sẽ có nhiều bằng chứng từ các nghiên cứu chỉ ra sự suy giảm trí nhớ khi mang thai là có thật. Nhiều phụ nữ đang mang thai khẳng định, trí nhớ của họ suy giảm rất nhiều kể từ khi phát hiện ra mình có thai.

Nhưng thực thế, theo các nghiên cứu, thể tích não bình thường không thay đổi trong suốt quá trình mang thai. Nhiều nghiên cứu được tiến hành để khảo sát tình trạng này. Kết quả đều cho thấy, không có sự khác biệt trong chức năng của những người phụ nữ đang mang thai và không mang thai. Phụ nữ trong cả 3 thai kỳ đều không có sự thay đổi nhiều trong cấu trúc não, khả năng ghi nhớ hay tập trung một cách đáng kể.

Ngay cả ở người bình thường, hiện tượng suy giảm trí nhớ hoặc hay quên vẫn có thể xảy ra nếu bạn quá bận rộn, stress, hoặc mất ngủ.

Khi mang thai, hàm lượng một số hormone tăng nhanh chóng. Lượng progesterone và estrogen trong não của phụ nữ mang thai được ước tính tăng lên khoảng 15 - 40 lần so với bình thường. Những hormone này ảnh hưởng đến mọi nơron thần kinh ở não.

Hơn nữa, có thêm nhiều việc cần ưu tiên hơn, nhiều việc cần làm hơn để chăm sóc thai nhi, làm sao cho thai nhi khỏe mạnh trong khi vẫn phải cân bằng công việc, cuộc sống hằng ngày. Chỉ số IQ không hề thay đổi, nhưng danh sách ưu tiên mà phụ nữ quan tâm trong giai đoạn này thì thường thay đổi rất nhiều.

Hai điều này được cho là những yếu tố chính khiến tình trạng suy giảm trí nhớ khi mang thai xảy ra ở phụ nữ.

Ngoài ra, khi mang thai, trọng lượng thai nhi tăng dần kéo theo nhiều vấn đề thường gặp. Cơ thể người phụ nữ trải qua sự thay đổi sâu sắc cả về thể chất, tâm lý, hoạt động hằng ngày. Phụ nữ trong giai đoạn này rất khó tránh khỏi sự mệt mỏi, khó chịu khiến cho trí nhớ, sự tập trung và ổn định trong các hoạt động hằng ngày không được tốt.

Sau sinh cũng là khoảng thời gian mà nhiều phụ nữ cảm thấy trí nhớ của mình suy giảm, thường xuyên nhớ trước quên sau, nhầm lẫn,... Nguyên nhân của hiện tượng này có thể do:

• Mất cân bằng nội tiết tố nữ Estrogen: Estrogen tăng cao trong suốt 6 tháng đầu thời kỳ mang thai rồi giảm dần trong 3 tháng cuối và kéo dài đến 3 tháng sau sinh. Hormone này tác động mạnh mẽ lên não độ nên khi hàm lượng nội tiết tố này biến động, sự thiếu hụt đột ngột này khiến cơ thể chưa kịp thích nghi dẫn đến tình trạng hay quên, trí nhớ kém.
• Oxytocin: Sau khi sinh, lượng hormone oxytocin cũng tăng mạnh giúp tử cung co bóp để trở về kích thước ban đầu, tăng tiết sữa - điều này cũng gây ảnh hưởng một phần đến đường dẫn truyền của não.
• Trầm cảm: Khi trẻ ra đời, người mẹ phải đảm nhận nhiều trách nhiệm cao cả. Với những áp lực xung quanh, mặc cảm ngoại hình xuống cấp chưa hồi phục, thiếu sự quan tâm, chia sẻ của người chồng, lo sợ chồng ngoại tình, con quấy khóc, phải bắt nhịp với công việc sau thời gian dài nghỉ ngơi,... những sức ép này khiến phụ nữ dễ bị stress, đầu óc khó tập trung, bị giảm trí nhớ sau sinh.
• Làm quá nhiều việc cùng lúc: Ôm đồm quá nhiều việc cùng lúc khiến người phụ nữ kiệt sức và mệt mỏi. Nhưng hệ thần kinh chỉ hoạt động tốt nhất khi tập trung vào điều khiển một việc trong cùng một thời điểm. Phải phân tán suy nghĩ vào nhiều hoạt động cùng lúc sẽ làm giảm trí nhớ, dễ bị nhầm lẫn và hay quên.
• Thiếu dinh dưỡng: Quá trình mang thai và sinh nở khiến cơ thể người phụ nữ phải trải qua nhiều đau đớn, thay đổi thể chất, gây thiếu máu, thiếu canxi. Đặc biệt là phụ nữ nuôi con bằng sữa mẹ, nếu không được bổ sunh đầy đủ chất dinh dưỡng thì có thể gây thiếu chất, thiếu sắt, thiếu máu lên não gây suy giảm trí nhớ sau sinh.
• Thiếu ngủ: Vất vả lớn nhất của người phụ nữ sau sinh là thường xuyên phải thức khuya để cho con bú, thay tã hoặc tỉnh giấc khi bé quấy khóc, rất hiếm khi các mẹ có được giấc ngủ trọn vẹn. Nếu phụ nữ còn đi làm sớm thì còn bị thiếu ngủ trầm trọng hơn. Thiếu ngủ khiến não bộ mệt mỏi, không linh hoạt và hay quên.

• Ăn những thực phẩm có lợi cho trí nhớ: như trứng, rau xanh, thực phẩm giàu chất sắt, omega 3, omega 6...
• Tranh thủ ngủ: tranh thủ khi em bé ngủ, tinh giản bớt việc dọn dẹp, giặt giũ,...
• Kêu gọi sự giúp đỡ từ chồng và người người thân hoặc có thể nhờ thêm người phụ giúp việc cho gia đình.
• Tập trung việc đang làm: cố gắng hoàn thành xong từng việc một.
• Sắp xếp vật dụng ở một nơi cố định như chìa khoá, điện thoại, thẻ tín dụng...
• Thư giãn: Não bộ cần được nghỉ ngơi, thư giãn thì mới có thể hoạt động tốt. Tập thể dục, thư giãn, nghe nhạc nhẹ nhàng, tập yoga,...là những biện pháp mà phụ nữ có thể cân nhắc.
• Lập danh sách những việc cần làm: Danh sách, ghi chú lại những việc cần làm trong ngày, danh sách các việc hay cuộc hẹn quan trọng, những món đồ cần mua khi đi siêu thị...Cố gắng duy trì những hoạt động thường nhật theo trật tự nhất.

Bài viết tham khảo nguồn: webmd.com