Thụ tinh nhân tạo (IVF) ở bệnh nhân lạc nội mạc tử cung

Có tới một nửa số phụ nữ bị lạc nội mạc tử cung sẽ gặp khó khăn khi mang thai. Khả năng sinh sản còn phụ thuộc vào tuổi tác, mức độ nghiêm trọng của bệnh. Tuy nhiên, những người mắc lạc nội mạc tử cung có thể thực hiện thiên chức làm mẹ nhờ vào phẫu thuật hoặc điều trị thụ tinh trong ống nghiệm IVF.

Lạc nội mạc tử cung được định nghĩa là sự hiện diện của mô giống niêm mạc tử cung nhưng nằm ở bên ngoài tử cung và gây nên một phản ứng viêm mạn tính. Vấn đề với việc có mô nội mạc tử cung ở các khu vực khác trên cơ thể đó là mô sẽ bị vỡ và chảy máu theo chu kỳ kinh nhưng máu không có nơi nào để đi. Theo thời gian, máu và mô này phát triển thành u nang, mô sẹo và bám dính.

Một vài phụ nữ mắc lạc nội mạc tử cung sẽ xuất hiện triệu chứng, trong khi số khác hoàn toàn không có triệu chứng gì. Dấu hiệu phổ biến nhất của lạc nội mạc tử cung là đau, bao gồm đau vùng chậu mãn tính, đau khi hành kinh, đau khi quan hệ tình dục... Vô sinh cũng có thể là một triệu chứng của lạc nội mạc tử cung.

Mối quan tâm chính của nhiều phụ nữ sau khi được chẩn đoán bị lạc nội mạc tử cung là tác động của nó đối với khả năng mang thai hiện tại hoặc trong tương lai. Theo nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Hỗ trợ sinh sản và Di truyền học, ước tính khoảng 30% đến 50% phụ nữ bị lạc nội mạc tử cung sẽ bị vô sinh. Một số nghiên cứu đã phát hiện ra rằng phụ nữ vô sinh có nguy cơ bị lạc nội mạc tử cung cao gấp 6-8 lần so với những người bình thường. Nguy cơ vô sinh do lạc nội mạc tử cung có thể do các yếu tố sau:

• Đau khi quan hệ do lạc nội mạc tử cung có thể là nguyên nhân cản trở khả năng sinh sản. Cơn đau khi quan hệ không cản trở khả năng rụng trứng hoặc thụ tinh của bạn, tuy nhiên nó làm cho sinh hoạt tình dục trở nên khó khăn hơn.
• Phụ nữ bị lạc nội mạc tử cung thường được dùng thuốc tránh thai để giảm các triệu chứng đau. Tất nhiên bạn chỉ có thể mang thai trong khi dừng uống thuốc.
• Trong trường hợp lạc nội mạc tử cung từ trung bình đến nặng, phẫu thuật có thể được chỉ định để loại bỏ các tổn thương nội mạc tử cung hoặc u nang. Phẫu thuật có thể làm giảm đau, nhưng phẫu thuật lặp đi lặp lại có thể gây ra sự tích tụ của các mô sẹo (bám dính) hoặc làm giảm dự trữ buồng trứng làm tăng nguy cơ vô sinh.
• Trong trường hợp lạc nội mạc tử cung rất nặng, bệnh nhân có thể được chỉ định cắt bỏ tử cung, buồng trứng hoặc một phần của buồng trứng. Điều này sẽ tác động đến khả năng sinh sản trong tương lai. Do đó, trước khi phẫu thuật, hãy tham khảo với bác sĩ về kế hoạch sinh sản trong tương lai.

Vậy phụ nữ mắc lạc nội mạc tử cung có cơ hội mang thai tự nhiên hay không? Câu trả lời là có. Tất nhiên là bạn cần tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa về trường hợp cụ thể của bản thân. Lạc nội mạc tử cung không đồng nghĩa với việc vô sinh. Nếu được chẩn đoán lạc nội mạc tử cung, bệnh nhân thường sẽ được khuyên nên thử thụ thai tự nhiên trong sáu tháng (thay vì 12 tháng được khuyến nghị cho những phụ nữ khác). Nếu bạn không thể thụ thai trong khung thời gian này, bạn nên đến gặp chuyên gia hỗ trợ sinh sản.

Phương pháp hỗ trợ sinh sản cho bệnh nhân lạc nội mạc tử cung được áp dụng hiện nay gồm có bơm tinh trùng vào buồng tử cung (IUI) và thụ tinh trong ống nghiệm (IVF). Nếu thuốc hỗ trợ mang thai cùng phương pháp bơm tinh trùng vào buồng tử cung không thành công, thì thụ tinh trong ống nghiệm là bước được khuyến nghị tiếp theo. Thụ tinh trong ống nghiệm được coi là phương pháp hiệu quả nhất về tổng thể. Tuy nhiên, đây cũng là thủ thuật có xâm lấn và khá đắt đỏ.

Tùy thuộc vào hoàn cảnh, thụ tinh trong ống nghiệm có thể là lựa chọn điều trị đầu tiên cho những phụ nữ có khả năng thụ thai giảm đáng kể. Bạn có thể được khuyên bỏ qua IUI và đi thẳng đến IVF nếu bạn:

• Bị lạc nội mạc tử cung mức độ nặng
• Tuổi trên 35
• Thất bại với phương pháp bơm tinh trùng vào buồng tử cung (IUI)
• Hoặc kèm theo các nguyên nhân vô sinh khác (như vô sinh nam, tắc vòi trứng hoặc dự trữ buồng trứng thấp)

Thụ tinh trong ống nghiệm là phương pháp sử dụng trứng của người phụ nữ và tinh trùng của chồng, thụ tinh bên ngoài cơ thể tạo ra phôi và chuyển lại vào tử cung để mang thai. Nhiều phụ nữ bị lạc nội mạc tử cung đã mang thai thành công nhờ phương pháp điều trị thụ tinh trong ống nghiệm.