Chụp cộng hưởng từ (MRI) có cần nhịn ăn?

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Nguyễn Thanh Nam - Bác sĩ chẩn đoán hình ảnh - Khoa Chẩn đoán hình ảnh - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng.

Chụp cộng hưởng từ (MRI) là một bước tiến đáng kể trong ngành chẩn đoán hình ảnh y khoa. Phương pháp chẩn đoán hiệu quả, an toàn và chính xác này hiện được các bác sĩ chuyên khoa ưu tiên hàng đầu để chỉ định cho bệnh nhân trong các bệnh lý phức tạp. Để Chụp cộng hưởng từ (MRI) cho hình ảnh chính xác, rõ nét nhất, người bệnh cần có những chuẩn bị nhất định.

Kỹ thuật chụp cộng hưởng từ (MRI) sử dụng một từ trường mạnh (Bo) và hệ thống phát xung có tần số vô tuyến để điều khiển hoạt động điện từ của hạt nhân nguyên tử hydro. Ở đây, hạt nhân nguyên tử hydro (có nhiều trong nước của mô cơ thể) dưới tác động bởi sóng vô tuyến và từ trường Bo đã bức xạ năng lượng dưới dạng các tín hiệu có tần số vô tuyến. Các tín hiệu này sẽ được hệ thống máy thu nhận và xử lý tạo ra dữ liệu dạng hình ảnh.

Ưu điểm vượt trội của kỹ thuật chụp MRI là không dùng tia xạ, không gây nhiễm xạ nên rất an toàn cho người bệnh, máy chụp MRI thế hệ mới không gây tiếng ồn nên tạo cảm giác thoải mái và dễ chịu. Ngoài ra, hình ảnh chẩn đoán MRI có độ phân giải tốt, đa xung, đa mặt phẳng, có thể tái tạo 3D,... áp dụng được cho hầu hết các bộ phận cơ thể

Hiện nay, với những ưu điểm trên, chụp cộng hưởng từ (MRI) được ứng dụng rộng rãi trong phát hiện sớm, chẩn đoán và theo dõi nhiều bệnh lý cơ thể như: bệnh lý thần kinh cột sống; sọ não, bệnh lý cơ xương khớp, khối u các tạng trong ổ bụng như gan, đường mật, thận, thượng thận, tụy, đường tiêu hóa, tử cung buồng trứng; ung thư vú; bệnh lý tim mạch (cộng hưởng từ tim, mạch máu), bất thường bẩm sinh ở thai nhi (MRI thai), tầm soát u, di căn toàn thân...

Phương pháp chụp cộng hưởng từ (MRI) không gây đau đớn, thời gian chụp kéo dài khoảng 12 -45 phút. Sau đóm bác sĩ có thể đọc kết quả chính xác và đưa ra tình trạng bệnh hay sức khỏe hiện tại của bạn, từ đó có phương hướng điều trị và lời khuyên hợp lý.

Về cơ bản chụp cộng hưởng từ không tiêm đối quang từ không cần thiết phải nhịn ăn. Thường hợp gặp trong việc tầm soát các bất thường sọ não- mạch máu não, các thoát vị đĩa đệm hay các bệnh lý cơ xương khớp thông thường. Khi cần phải sử dụng đối quang từ, khách hàng được khuyên nên nhịn ăn hoặc ăn nhẹ trong vòng 4 giờ trước khi tiêm. Các trường hợp phải sử dụng đối quang từ như trong các bệnh lý khối u.

Tuy nhiên, bệnh nhân cần nhịn ăn trong các trường hợp sau:

• Khi cần gây mê thì phải nhịn ăn trước khi chụp từ 4 - 6 giờ
• Khi chụp gan mật để đánh giá bệnh lí thì nhịn ăn khoảng 4-6h.
• Khi cần tiêm thuốc đối quang từ cần nhịn ăn trước 4-6h

Khi tiến hành chụp MRI, bạn sẽ nằm bên trong một ống nam châm lớn, nơi sẽ tạo một từ trường rất mạnh. Do đó, bạn chỉ thực hiện phương pháp chẩn đoán hình ảnh này khi có chỉ định của bác sĩ. Khi chụp, bạn nằm yên, không cử động chờ máy hoạt động để có được hình ảnh chẩn đoán đạt chất lượng và hiệu quả nhất.

Trước khi chụp và khi chẩn đoán bệnh, bạn nên mang theo các kết quả xét nghiệm, siêu âm, phim X quang và CT (nếu có) để bác sĩ tham khảo, đưa ra quyết định kỹ thuật chụp thích hợp cho từng bệnh lý.

Khi nhân viên phòng tiếp nhận bạn vào phòng chụp, bạn sẽ được hướng dẫn hoàn thành thủ tục an toàn cộng hưởng từ, thay đồ bệnh viện, tháo các vật dụng có từ tính như: răng giả, trang sức như vòng nhẫn, dây chuyền, bông tai, đồng hồ, thẻ tín dụng, thẻ ATM, chìa khóa từ...

Ngoài ra, nhân viên kỹ thuật cũng dùng dụng cụ chuyên dùng để kiểm tra các dị vật và thiết bị kim loại đặt trong cơ thể. Nếu có các dị vật kim loại nhỏ, nằm trong các cơ quan có mô lỏng lẻo như não, mắt, phổi, tim, cạnh các mạch máu lớn... thì không nên chụp MRI. Còn nếu ở các vị trí khác thì có thể chụp.

Bạn cần thông báo cho nhân viên kỹ thuật biết nếu có mang trong cơ thể các dụng cụ hay thiết bị như: Van tim nhân tạo, Stent mạch máu, Vòng tránh thai, Máy khử rung, Máy tạo nhịp nhân tạo, Máy trợ thính, Thiết bị bơm thuốc tự động...

Trong trường hợp cần tiêm thuốc tương phản từ, nhân viên y tế sẽ hỏi về tiền sử dị ứng thuốc, các triệu chứng dị ứng sau khi tiêm có thể xảy ra như: Buồn nôn, nổi mẩn... Thuốc đối quang từ hiếm khi gây độc cho cơ thể. Nếu chụp gan mật hay gây mê, bệnh nhân cần đảm bảo nhịn đói 4 - 6 giờ trước khi chụp.

Thường thời gian chụp MRI thay đổi khoảng từ 10 phút đến 45 phút tùy thuộc vào cơ quan cần khảo sát, sự hợp tác của người bệnh (nằm yên) và bệnh nhân có được tiêm thuốc tương phản hay không. Trong phòng chụp, kỹ thuật viên sẽ hướng dẫn kĩ người bệnh nằm trên bàn chụp với tư thế phù hợp nhất để bạn có thể nằm yên trong suốt quá trình chụp.

Khi chụp, người bệnh sẽ nghe có tiếng ồn từ máy phát ra do hiện tượng cộng hưởng từ, đây là điều bình thường. Bạn có thể được đeo tai nghe nhạc để giảm bớt tiếng ồn.

Tùy theo bộ phận cơ thể chụp mà kỹ thuật viên có thể yêu cầu khác như: Không nuốt nước bọt khi chụp cột sống cổ, yêu cầu nín thở khoảng thời gian ngắn khi chụp bụng và ngực để có được hình ảnh đẹp hơn.

Với trường hợp cần tiêm thuốc đối quang từ, thuốc sẽ được tiêm vào tĩnh mạch tại vùng cẳng hay cổ tay, thời gian tiêm có thể từ 1 đến 2 phút. Sau tiêm thuốc, bộ phận cần chụp sẽ được khảo sát thêm để đánh giá mức độ ngấm thuốc của thương tổn

Khi tiêm thuốc, người bệnh có thể cảm thấy toàn thân ấm lên hay có vị đắng ở lưỡi, đây là điều bình thường, các triệu chứng sẽ tự hết trong vòng 2 - 5 phút. Phim và bảng kết quả sau khi chụp MRI sẽ có sớm nhất là từ 15 đến 30 phút, nếu cần hội chuẩn thì thời gian chờ có thể lâu hơn khoảng vài giờ.

Như vậy, hầu hết các trường hợp chụp cộng hưởng từ MRI bệnh nhân không cần nhịn ăn, trừ khi cần tiêm thuốc đối quang từ, gây mê hay chụp gan mật. Nếu có thắc mắc về các vấn đề trước và trong khi chụp MRI, hãy trực tiếp hỏi bác sĩ và nhân viên kỹ thuật.

Hiện tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec đã đưa vào sử dụng máy chụp cộng hưởng từ 3.0 Tesla công nghệ Silent (không tiếng ồn) giúp chẩn đoán bệnh chính xác hơn và giúp bạn thoải mái hơn khi chụp.

• Công nghệ Silent đặc biệt có lợi cho các trường hợp người bệnh là trẻ em, người già, người bệnh sức khỏe yếu và người bệnh đang phẫu thuật
• Hạn chế gây ra tiếng ồn, tạo sự thoải mái và giảm căng thẳng cho khách hàng trong quá trình chụp, giúp cho việc thu hình đạt chất lượng tốt hơn và rút ngắn thời gian chụp.

XEM THÊM:

• Chụp cộng hưởng từ (MRI) có ích lợi gì?
• Chụp cộng hưởng từ (MRI) não có ảnh hưởng gì không?
• Lần đầu tiên tại Đông Nam Á, Vinmec sử dụng máy chụp cộng hưởng từ công nghệ Silent