Xét nghiệm máu khi mang thai cho biết điều gì?

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Trần Thị Vượng - Bác sĩ Vi sinh - Khoa Xét nghiệm - Bệnh viện đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng

Để theo dõi sức khỏe của phụ nữ đang mang thai cũng như thai nhi thì cần thực hiện xét nghiệm máu định kỳ. Xét nghiệm máu khi mang thai là một trong những kỹ thuật cận lâm sàng cực kỳ quan trọng để phát hiện kịp thời những vấn đề nguy hiểm trong thai kỳ và trong cả quá trình sinh nở.

Bên cạnh việc theo dõi và đánh giá tình trạng sức khỏe của bà bầu và thai nhi, xét nghiệm máu khi mang thai còn giúp dự đoán và phát hiện sớm những dấu hiệu bất lợi cho mẹ và thai nhi trong toàn bộ thời gian mang thai và sinh nở, chẳng hạn như những bệnh lý viêm gan B, thiếu máu thiếu sắt, giang mai, hay nghiêm trọng hơn đó là HIV/AIDS.

Nhờ vào việc đọc kết quả xét nghiệm máu khi mang thai một cách chính xác, các bác sĩ sẽ có những chỉ định tiếp theo để củng cố chẩn đoán và đưa ra hướng xử lý phù hợp, có lợi cho mẹ và bào thai.

Xét nghiệm công thức máu khi mang thai là một kỹ thuật vô cùng quan trọng và cần thiết cho mẹ bầu và thai nhi. Vì ở mỗi giai đoạn khác nhau của thai kỳ, những phụ nữ có thai và đứa bé trong bụng mẹ phải đứng trước những nguy cơ bệnh lý khác nhau nên cần thực hiện xét nghiệm máu thường xuyên để phát hiện sớm nhất có thể những trường hợp này, nhất là trong giai đoạn 3 tháng đầu mang thai.

Các chỉ số xét nghiệm máu cho bà bầu cần thực hiện bao gồm:

• Xác định nhóm máu:

Xét nghiệm này nhằm xác định nhóm máu của người mẹ là máu gì, để kịp thời truyền máu trong quá trình mang thai, đặc biệt là khi sinh nở vì rất dễ xảy ra hiện tượng thiếu máu, mất máu, băng huyết sau sinh...

• Xét nghiệm yếu tố Rh:

Xét nghiệm nhằm kiểm tra người mẹ âm tính hay dương tính với yếu tố Rh-. Nếu người mẹ cho kết quả âm tính với Rh-, bố đứa bé dương tính với Rh- thì khả năng thai nhi sẽ dương tính với Rh-. Hậu quả là cơ thể người mẹ sẽ bắt đầu sinh ra những kháng thể làm phá hủy tế bào hồng cầu ở bào thai gây ra những tổn thương rất nghiêm trọng.

• Xét nghiệm huyết đồ:

Đây là loại xét nghiệm máu khi mang thai dùng để xét nghiệm hàm lượng sắt có trong cơ thể mẹ, để xem có thiếu máu hay không, từ đó sẽ có chỉ định bổ sung thêm chất sắt. Xét nghiệm huyết đồ còn giúp phát hiện ra tình trạng hồng cầu bất thường gây ra những bệnh lý huyết học như bệnh tế bào hình liềm, Thalassemia... ở cả mẹ bầu và bào thai.

• Xét nghiệm virus viêm gan B:

Nhằm xác định thai phụ có bị nhiễm phải virus viêm gan B hay không để giảm thiểu khả năng lây bệnh cho đứa trẻ trong bụng mẹ bằng cách tiêm phòng vắc – xin phòng viêm gan B ngay khi bé được sinh ra.

• Xét nghiệm xoắn khuẩn giang mai:

Đây là loại xoắn khuẩn có thể nhiễm vào bào thai trong tháng thứ 5 của thai kỳ, hậu quả nghiêm trọng có thể làm dừng lại sự phát triển của bào thai, sinh non và chấm dứt thai kỳ. Ngoài ra, còn một số loại virus khác cũng cần được xét nghiệm để tránh khỏi những bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, đó là xét nghiệm virus Rubella, Cytomegalo...

• Xét nghiệm virus HIV:

Đây là một trong những xét nghiệm máu cần làm nhất đối với phụ nữ, ngay từ lúc trước khi quyết định mang bầu. Nếu mang thai nhiễm HIV thì nên gặp bác sĩ điều trị để được tư vấn tìm hướng xử lý thích hợp.

Xét nghiệm HIV/AIDS cho những phụ nữ đang mang bầu và trước khi mang bầu là cực kỳ quan trọng, nhất là đối với việc giảm thiểu đại dịch HIV/AIDS toàn cầu. Vì virus HIV có thể lây truyền từ mẹ sang con trong quá trình mang thai và sinh nở nên loại xét nghiệm máu này hầu như là bắt buộc trong tất cả những trường hợp mang thai.

Một số bà mẹ khi mang thai không trang bị đủ cho bản thân những kiến thức về sức khỏe sinh sản hoặc do tâm lý chủ quan nên không phát hiện được bản thân nhiễm virus HIV nên đã không tiến hành xét nghiệm máu tìm virus HIV và điều trị dự phòng lây nhiễm HIV/AIDS từ mẹ sang con.

Điều này làm gia tăng tỷ lệ của căn bệnh thế kỷ ngày càng nhiều hơn. Virus HIV có thể lây truyền từ mẹ sang con ngay trong tử cung, trong quá trình sinh, và thậm chí là sau khi sinh con, vì vậy mà việc xét nghiệm máu khi mang thai phát hiện HIV là thật sự quan trọng trong việc tầm soát mắc phải HIV/AIDS. Người phụ nữ nên có ý thức tự nguyện đến những cơ sở y tế uy tín để thực hiện xét nghiệm này.

Xét nghiệm máu khi mang thai được xem là phương pháp cận lâm sàng kinh tế, tiện lợi và dễ thực hiện nhằm kiểm tra, đánh giá và theo dõi tình trạng sức khỏe của các bà mẹ đang mang thai cũng như sự sinh trưởng và phát triển của đứa con trong bụng mình. Ngoài việc phát hiện ra những vấn đề bất thường như rối loạn về máu, nhiễm virus viêm gan B... thì việc xét nghiệm máu khi mang thai còn giúp tầm soát nhiễm HIV, tránh lây lan thêm căn bệnh xã hội nguy hiểm này.

Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec mang đến Chương trình chăm sóc thai sản trọn gói cho các sản phụ ngay từ khi bắt đầu mang thai từ những tháng đầu tiên với đầy đủ các lần khám thai, siêu âm 3D, 4D định kỳ cùng các xét nghiệm thường quy để đảm bảo người mẹ luôn khỏe mạnh và thai nhi phát triển toàn diện. Sản phụ sẽ không còn cô đơn khi bước vào cuộc chuyển dạ vì có người thân đồng hành giúp quá trình sinh con luôn mang đến sự an tâm và hạnh phúc.