Ưu điểm của điều trị u gan bằng sóng cao tần

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi ThS.BS Dương Xuân Lộc - Bác sĩ Ngoại tiêu hóa - Khoa Ngoại tổng hợp - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng.

Đốt u gan bằng sóng cao tần cho kết quả tốt đối với những u kích thước nhỏ hơn 5cm. Đặc biệt trong những trường hợp dưới 3 u và u có kích thước nhỏ hơn 3cm, phương pháp cho hiệu quả tương tự phẫu thuật và ít biến chứng hơn.

U gan là biểu hiện đầu tiên và thường gặp nhất của ung thư gan. Tuy nhiên u gan cũng có thể là lành tính và gần như không gây biến chứng.

Thời điểm phát hiện và điều trị u gan có ý nghĩa quyết định đối với khả năng sống của người bệnh. Trên thực tế, bệnh ung thư gan nếu được phát hiện sớm khi kích thước khối u dưới 3cm (lúc này gan chỉ mới bị xơ) thì tỷ lệ sống sau 5 năm có thể lên tới 80 - 90%. Nếu khối u đã lớn hơn, trong khoảng 3 - 6cm, tỷ lệ trên sẽ giảm còn 60%.

Các phương pháp điều trị ung thư gan hiện nay chủ yếu là phẫu thuật và can thiệp không phẫu thuật.

1.1 Phẫu thuật ung thư gan

1.1.1 Phẫu thuật cắt gan

Nếu bệnh nhân không có tiền sử xơ gan, bác sĩ thường chỉ định phẫu thuật cắt gan vì đây là phương pháp điều trị có tỷ lệ tử vong khá thấp và thời gian sống dài sau mổ đạt 50 – 60%. Hiện nay, phương pháp cắt gan nội soi cũng được áp dụng trong trường hợp khối u gan thuận lợi cho thực hiện phẫu thuật nội soi.

1.1.2 Thắt động mạch gan

Là phương pháp điều trị tạm thời, được chỉ định cho các trường hợp không còn khả năng cắt gan. Phương pháp điều trị này sẽ gây hoại tử ở trung tâm khối u, giúp giảm đau và làm khối u thu nhỏ lại.

1.1.3 Ghép gan

Ghép gan là phương pháp được chỉ định trong trường hợp có gan hiến của người khỏe mạnh. Phương pháp phù hợp với những bệnh nhân ung thư gan có khối u kích thước dưới 5cm và không có quá 3 khối u kích thước trên 3cm, khối u chưa xâm lấn mạch máu.

1.2 Điều trị u gan không phẫu thuật

Những bệnh nhân không thể thực hiện phẫu thuật điều trị ung thư gan sẽ được chỉ định áp dụng các phương pháp điều trị sau:

1.2.1 Xạ trị ung thư gan

Sự phát triển của các công nghệ xạ trị kỹ thuật cao, chẳng hạn như xạ trị điều biến cường độ (IMRT) và xạ trị định vị thân (SBRT) cho phép tăng liều xạ trị hơn nữa.

Đây là những hình thức xạ trị có độ chính xác cao, sử dụng nhiều chùm tia để cung cấp liều cao cho mô đích với liều giảm nhanh ở ngoài mô đích, do đó giảm thiểu liều nhận được từ các mô bình thường lân cận.

1.2.2 Phá hủy u gan qua da dưới hướng dẫn của siêu âm

Được áp dụng cho bệnh nhân ung thư gan giai đoạn đầu hoặc giữa không thích hợp phẫu thuật. Bệnh nhân có ít hơn 3 khối u gan với kích thước từ 3-4 cm và tiếp cận được nhờ siêu âm dẫn đường sẽ được chỉ định thực hiện liệu pháp này. Liệu pháp phá hủy u gan qua da dưới hướng dẫn của siêu âm gồm: Tiêm hóa chất vào trong khối u và Điều trị lạnh (cryotherapy), vi sóng (microwave), sóng cao tần (radiofrequency), tia laser,...

1.2.3 Các phương pháp khác

• Gây tắc mạch qua chụp động mạch gan chọn lọc TACE
• Hóa trị
• Liệu pháp miễn dịch.

Điều trị ung thư gan bằng sóng cao tần RFA (Radio Frequency Ablation) cho kết quả rất tốt đối với những u kích thước < 5cm, đặc biệt những trường hợp u có kích thước < 3cm và dưới 3 u, mỗi u nhỏ hơn 3cm.

Những trường hợp này không cần chỉ định phẫu thuật, đốt u gan bằng sóng cao tần cho hiệu quả tương tự, biến chứng thấp.

Đốt u gan ác tính bằng sóng cao tần còn ứng dụng điều trị giảm nhẹ trong trường hợp u > 5cm, nhiều khối u (trên 3 khối u, mỗi u > 3cm); có thể có di căn ngoài gan hoặc huyết khối tĩnh mạch cửa không hoàn toàn.

Kỹ thuật hiện được coi là phương pháp điều trị có hiệu quả tương đương với phẫu thuật cắt u gan có đường kính nhỏ hơn 3 cm.

2.1 Ưu điểm của phương pháp đốt sóng cao tần

Ưu điểm của phương pháp này là không gây tổn thương đối với các mô lành xung quanh. Kỹ thuật đơn giản hơn, không đòi hỏi đội ngũ bác sĩ gây mê hồi sức phức tạp như phẫu thuật cắt u gan. Sau vài giờ thực hiện kỹ thuật bệnh nhân có thể sinh hoạt bình thường, tỷ lệ biến chứng rất thấp..

Đốt u gan bằng sóng cao tần có thể dùng kết hợp với phương pháp nút mạch bằng hóa chất trong một số trường hợp cụ thể để tăng hiệu quả.

2.2 Nguyên lý hoạt động của máy đốt

Máy đốt u gan bằng sóng cao tần sử dụng điện xoay chiều biến thành nhiệt năng. Khi nhiệt độ khoảng 50 độ C thì mô biến đổi không thể phục hồi; nhiệt độ từ 50 - 600C thì hoại tử đông vón protein và chết tế bào trong vài phút; nhiệt độ trên 600C thì chết tế bào ngay lập tức.

Chúng ta chỉ cần sử dụng máy siêu âm với đầu dò cong 3.5 -5 MHz để siêu âm gan mật, xác định vị trí khối u sau đó dùng kim đặc trị để đốt hủy u. Thời gian thực hiện từ 15 - 40 phút tùy từng trường hợp cụ thể.

Để đạt hiệu quả chẩn đoán và điều trị cao nhất, Vinmec đã trang bị hệ thống trang thiết bị chẩn đoán hình ảnh hiện đại nhất hiện nay, điển hình là máy siêu âm GE Healthcare S9 có đầu dò phẳng, tần số cao, độ phân giải HD cho hình ảnh rõ nét. Kỹ thuật đốt sóng cao tần điều trị u tuyến giáp dưới hướng dẫn siêu âm cho phép bác sĩ kiểm soát được toàn bộ quá trình thủ thuật, tránh tối đa các tổn thương mạch máu, thần kinh, khí quản, thực quản nên rất an toàn, đồng thời giảm kích thước khối u tối đa.

Định kỳ sau 1 - 3 - 6 tháng, người bệnh sẽ được tái khám cùng bác sĩ chuyên khoa nội tiết và chẩn đoán hình ảnh trước đó đã trực tiếp làm thủ thuật để kết quả đánh giá chính xác và khách quan nhất.

Thạc sĩ. Bác sĩ Dương Xuân Lộc đã có kinh nghiệm hơn 12 năm làm Bác sĩ Ngoại tiêu hóa và hiện đang là Bác sĩ Ngoại Tiêu hóa Khoa Ngoại tổng hợp - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng.