Thắt tĩnh mạch điều trị giãn tĩnh mạch thừng tinh

Giãn tĩnh mạch thừng tinh là bệnh gây vô sinh phổ biến ở nam giới. Tùy theo mức độ giãn mà bệnh không biểu hiện triệu chứng cho đến mức các triệu chứng rầm rộ như: bìu to, sờ được tĩnh mạch ngoằn ngoèo dưới bìu, tinh hoàn teo và vô sinh. Thắt tĩnh mạch tinh là phương pháp hiệu quả nhất trong điều trị căn bệnh này.

Giãn tĩnh mạch thừng tinh là vấn đề gặp ở 8 - 16% nam giới và chiếm khoảng 20 - 40% ở bệnh nhân nam vô sinh. Tình trạng này xảy ra khi máu của các tĩnh mạch chảy ngược về chỗ thấp (thay vì về tim) do các tĩnh mạch tinh bị chèn ép bởi các tác nhân khác hoặc do các van trong tĩnh mạch bị hư.

Người bệnh giãn tĩnh mạch thừng tinh thường không có triệu chứng rõ ràng, chủ yếu bị đau nhẹ hoặc có cảm giác nặng ở vùng bìu, đau nhiều hơn vào buổi chiều tối, sau khi ngồi nhiều, đứng lâu hoặc làm việc nặng. Nếu tĩnh mạch thừng tinh giãn lớn, bệnh nhân có thể thấy có khối phồng ở góc trên bìu. Hiện tượng này xuất hiện do tĩnh mạch giãn to nổi dưới da.

Nguyên nhân là do hiện tượng giãn bất thường của tĩnh mạch tinh và đám rối tĩnh mạch tinh. 90% giãn tĩnh mạch tinh xảy ra ở một bên và thường là ở bên trái. Lý do chủ yếu để người bệnh đi khám là đau tức vùng bẹn bìu hoặc hiếm muộn con cái.

Mục đích của phẫu thuật thắt tĩnh mạch tinh là ngăn cản sự trào ngược dòng máu tĩnh mạch về tinh hoàn, trong khi đó bảo tồn dòng máu động mạch và bạch huyết.

Hiện đã có nhiều kỹ thuật phẫu thuật giãn tĩnh mạch thừng tinh được áp dụng như:

• Phương pháp điều trị giãn tĩnh mạch tinh kinh điển là phẫu thuật thắt tĩnh mạch tinh qua nội soi ổ bụng hoặc mổ mở. Không phải ai bị giãn tĩnh mạch thừng tinh đều cần được phẫu thuật thắt tĩnh mạch tinh. Thường chỉ phẫu thuật đối với các trường hợp điển hình (độ III) kèm theo có đau, tức bìu kéo dài
• Phẫu thuật nội soi để thắt tĩnh mạch tinh trong khả năng tái phát của phẫu thuật, tương tự phẫu thuật sau phúc mạc
• Tắc mạch can thiệp thường có chi phí tốn kém hơn và có khả năng tái phát từ 4-11%
• Phẫu thuật thắt tĩnh mạch trong sau phúc mạc bằng mổ mở với tỷ lệ tái phát từ 7-33%, còn ở trẻ em là 15-45%
• Phẫu thuật truyền thống qua đường bẹn, bìu ít phức tạp nhưng có tỷ lệ tái phát cao nhất
• Vi phẫu thuật đường bẹn đòi hỏi phẫu thuật viên được đào tạo kỹ thuật vi phẫu, cùng trang thiết bị hiện đại, với thời gian mổ kéo dài 2-3 tiếng. Tuy nhiên kết quả phẫu thuật cao, tỷ lệ tái phát thấp.

Ngoài phẫu thuật điều trị thắt tĩnh mạch tinh, bác sĩ có thể cho bạn dùng thêm một số loại thuốc giúp cải thiện số lượng và chất lượng tinh trùng như một số loại thuốc hỗ trợ nội tiết, những loại khoáng chất như kẽm (Zn), các chất chống oxy hóa như carnitine, những thuốc có vitamin E, A, C..

• Giãn tĩnh mạch tinh có thể sờ thấy được (độ 2-3)
• Cặp vợ chồng bị vô sinh
• Người vợ có khả năng sinh sản bình thường hoặc nếu không bình thường thì cũng có tiềm năng có thể chữa khỏi
• Nam giới có hơn một dữ liệu bất thường trên tinh dịch đồ hoặc trên kết quả xét nghiệm chức năng tinh trùng
• Ở nam giới trưởng thành bị giãn tĩnh mạch tinh có thể sờ thấy được và phân tích tinh dịch đồ bất thường nhưng hiện tại không cố gắng có con
• Ở nam giới trưởng thành có bằng chứng giảm kích thước tinh hoàn cùng bên giãn tĩnh mạch tinh
• Giãn tĩnh mạch tinh gây triệu chứng đau tức vùng bìu kéo dài ảnh hưởng đến sinh hoạt và lao động hàng ngày

Những người bệnh có chống chỉ định phẫu thuật nói chung

5.1. Mổ đường bẹn

Kỹ thuật mổ của Schoysman

• Bước 1: Đường rạch da giống với đường mổ của thoát vị bẹn. Đầu dưới của đường rạch ở điểm giữa gai mu và khớp mu nơi mức lỗ bẹn ngoài. Đường rạch da xiên lên trên và ra ngoài, theo đường phân giác của góc giữa dây cung đùi và bờ ngoài của cơ thẳng to của bụng. Chiều dài trung bình của đường rạch là từ 8 - 10cm, càng dài nếu người bệnh càng béo.
• Bước 2: Kỹ thuật mổ này chống chỉ định với những người bệnh có tiền sử mổ thoát vị bẹn vì dễ phạm phải các thành phần của thừng tinh khi mổ lại. Hơn nữa, tĩnh mạch tinh tại vị trí này đã phân nhánh nên có nhiều nhánh dễ bị bỏ sót khi thắt. Ngoài ra tại vị trí này động mạch tinh cũng đã phân nhánh nên khó nhận biết bằng mắt thường để tách riêng.

5.2. Mổ đường chậu sau phúc mạc

Kỹ thuật của Ivanissevich

Rạch da ở phía trên lỗ bẹn sâu và dưới gai chậu trước trên. Đường rạch dài chừng 8 - 10 cm.

Kỹ thuật của Palomo

• Bước 1: Rạch da theo chiều ngang độ 5cm ở trên lỗ bẹn sâu, hơi cao hơn so với kỹ thuật mổ của Ivanissevich.
• Bước 2: Rạch cân cơ chéo lớn, tách các thớ cơ. Bóc tách đi vào khoang sau phúc mạc.
• Bước 3: Phẫu tích bộc lộ tĩnh mạch tinh. Tách riêng các thành phần còn lại: động mạch, bạch mạch...
• Bước 4: Cắt và thắt tĩnh mạch tinh ở vị trí sau phúc mạc bờ ngoài cơ thắt lưng chậu và bảo tồn động mạch tinh, bạch mạch.
• Bước 5: Cầm máu. Khâu phục hồi vết mổ.

Những việc bạn nên làm để hạn chế diễn biến của bệnh giãn tĩnh mạch thừng tinh:

• Mang quần lót dành cho vận động viên nếu bạn bị giãn tĩnh mạch thừng tinh nhiều
• Uống thuốc giảm đau thông dụng như acetaminophen nếu cơn đau kéo dài
• Đi khám bác sĩ nếu bạn gặp các triệu chứng kể trên trở nên nghiêm trọng hơn
• Gọi bác sĩ nếu bạn có vấn đề về khả năng sinh sản

Bạn không nên lờ đi các cơn đau hoặc chỗ sưng ở bìu nhằm tránh bệnh trở nặng và không được điều trị hiệu quả.

Giãn tĩnh mạch thừng tinh là nguyên nhân gây giảm số lượng và chất lượng tinh trùng thường gặp ở nam giới vô sinh. Thắt tĩnh mạch tinh được đưa ra khi bệnh nhân bị hiếm muộn hoặc bìu to ảnh hưởng đến sinh hoạt và chất lượng cuộc sống. Thông thường sau khi phẫu thuật xong, số lượng và chất lượng tinh trùng cải thiện trên đa số trường hợp.