Tìm hiểu về xét nghiệm tầm soát ung thư tuyến giáp

Bài viết bởi Tiến sĩ, Bác sĩ Lê Thị Hường - Bác sĩ Đa khoa - Khoa Khám bệnh - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City

Ung thư tuyến giáp thường được chẩn đoán ở nam giới và phụ nữ từ 45 đến 54 tuổi. Đây là bệnh ung thư được chẩn đoán phổ biến nhất ở phụ nữ từ 20 đến 34 tuổi. Phụ nữ có nguy cơ mắc ung thư tuyến giáp cao hơn nam giới khoảng ba lần. Do đó, xét nghiệm tầm soát ung thư tuyến giáp rất quan trọng để phát hiện và điều trị sớm.

Tầm soát là phát hiện ung thư trước khi người đó có bất kỳ triệu chứng nào. Điều này có thể giúp phát hiện ung thư ở giai đoạn đầu. Khi các mô bất thường hoặc ung thư được phát hiện sớm, việc điều trị có thể dễ dàng hơn. Vào thời điểm các triệu chứng xuất hiện, ung thư có thể đã bắt đầu di căn.

Vì vậy, những thông tin này sẽ giúp bác sĩ khuyến nghị ai nên tầm soát ung thư, nên sử dụng các xét nghiệm tầm soát nào và tần suất thực hiện các xét nghiệm như thế nào. Các xét nghiệm sàng lọc cũng có thể được thực hiện khi bạn không có triệu chứng ung thư.

Trong trường hợp kết quả xét nghiệm sàng lọc là bất thường, bạn cần phải thực hiện thêm một số xét nghiệm khác để khẳng định có bị ung thư hay không. Đây được gọi là các xét nghiệm chẩn đoán.

2. Tìm hiểu về ung thư tuyến giáp

Ung thư tuyến giáp là một căn bệnh trong đó tế bào ác tính (ung thư) hình thành trong các mô của tuyến giáp. Ung thư tuyến giáp được phát hiện nhiều hơn ở phụ nữ. Tiếp xúc với bức xạ cũng làm tăng nguy cơ ung thư tuyến giáp. Tuyến giáp là một tuyến ở gần khí quản. Nó có hình dạng giống như một con bướm, một thùy bên phải và một thùy bên trái. Eo nhỏ ở giữa nối hai thùy. Một tuyến giáp khỏe mạnh có kích thước bằng một quả óc chó. Không thể sờ thấy được khi thăm khám qua da.Tuyến giáp tham gia tổng hợp iốt, một khoáng chất có trong một số loại thực phẩm và trong muối iốt, để giúp tạo ra một số hormone. Hormone tuyến giáp tham gia vào:

• Kiểm soát nhịp tim và nhiệt độ cơ thể cũng như tốc độ chuyển hóa thức ăn thành năng lượng;
• Kiểm soát lượng canxi trong máu.

Ung thư tuyến giáp thường được chẩn đoán ở nam giới và phụ nữ từ 45 đến 54 tuổi. Đây là bệnh ung thư được chẩn đoán phổ biến nhất ở phụ nữ từ 20 đến 34 tuổi. Phụ nữ có nguy cơ mắc ung thư tuyến giáp cao hơn nam giới khoảng ba lần. Do đó, xét nghiệm tầm soát ung thư tuyến giáp rất quan trọng để phát hiện và điều trị sớm.Số người được chẩn đoán mắc bệnh ung thư tuyến giáp đã tăng trong ít nhất 40 năm, nhưng số người tử vong vì ung thư tuyến giáp vẫn giữ nguyên hoặc giảm nhẹ. Sự gia tăng tỷ lệ ung thư tuyến giáp dường như đang chững lại trong những năm gần đây và tỷ lệ khối u tuyến giáp có kích thước nhỏ hơn 1cm đã giảm xuống. Hầu hết các trường hợp ung thư tuyến giáp đáp ứng với điều trị và thường được chữa khỏi.

Các xét nghiệm được sử dụng để sàng lọc các loại ung thư khác nhau khi một người không có triệu chứng. Ung thư tuyến giáp không gây ra các triệu chứng có thể được phát hiện trong những trường hợp sau:

• Khám sức khỏe tổng quát định kỳ khi bác sĩ kiểm tra cổ của người bệnh để tìm các khối u (nốt) hoặc sưng tấy ở cổ, các hạch bạch huyết, hoặc bất kỳ điều gì khác có vẻ bất thường.
• Siêu âm tuyến giáp.

4. Rủi ro của tầm soát ung thư tuyến giáp

Những rủi ro của việc tầm soát, sàng lọc ung thư tuyến giáp bao gồm những điều sau đây:

• Ung thư tuyến giáp có thể được chẩn đoán quá mức.
• Kết quả xét nghiệm âm tính giả có thể xảy ra: Kết quả xét nghiệm sàng lọc có thể bình thường mặc dù bị ung thư tuyến giáp. Một người nhận được kết quả xét nghiệm âm tính giả (kết quả cho thấy không có ung thư khi thực sự có ung thư) có thể trì hoãn việc tìm kiếm sự chăm sóc y tế ngay cả khi có các triệu chứng.
• Kết quả xét nghiệm tầm soát ung thư tuyến giáp dương tính giả có thể xảy ra: Kết quả xét nghiệm sàng lọc có thể có vẻ bất thường mặc dù không có ung thư. Kết quả xét nghiệm dương tính giả (kết quả cho thấy có ung thư khi thực sự không có) có thể gây lo lắng và thường được theo sau bởi nhiều xét nghiệm và thủ tục hơn (chẳng hạn như sinh thiết chọc hút bằng kim nhỏ), điều này cũng có những rủi ro.
• Kiểm tra sàng lọc có rủi ro: Các xét nghiệm chẩn đoán (chẳng hạn như sinh thiết chọc hút bằng kim nhỏ) và phương pháp điều trị ung thư (chẳng hạn như phẫu thuật và liệu pháp iốt phóng xạ) có thể có những rủi ro nghiêm trọng, bao gồm các vấn đề về thể chất và cảm xúc.

Tuy nhiên, những điều này không phủ nhận tầm quan trọng của việc xét nghiệm tầm soát ung thư tuyến giáp. Do đó, những người thuộc nguy cơ cao, có các dấu hiệu nghi ngờ ung thư tuyến giáp thì nên đến cơ sở y tế để thăm khám và sàng lọc ung thư tuyến giáp.

Xem thêm: Hướng dẫn chẩn đoán ung thư tuyến giáp