Người lớn có thể bị quai bị?

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ chuyên khoa II Huỳnh Thị Diễm Thúy - Bác sĩ tư vấn vắc-xin - Khoa Nhi - Sơ sinh, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park. Bác sĩ có hơn 20 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực Nhi khoa.

Bệnh quai bị do virus gây ra và thường xảy ra trong thời thơ ấu, bệnh dễ dàng lây lan khi các giọt bắn ra từ đường hô hấp trên của người bệnh truyền vào không khí. Người lớn vẫn có thể bị mắc quai bị nhưng thường không nghiêm trọng và cách phòng bệnh tốt là tiêm vắc-xin quai bị.

1. Đường truyền bệnh quai bị ở người lớn

Ở người lớn, bệnh thường xuất hiện ở môi trường đông đúc với người nhiễm virus quai bị như:

Lớp học
Đội thể thao
Ký túc xá

Người lớn cũng có thể lây lan quai bị bằng cách có một số hành vi kiểu người lớn, như:

Hôn
Sử dụng son môi của người khác
Hút chung điếu thuốc lá.

2. Triệu chứng và biến chứng khi người lớn mắc quai bị

Các trường hợp quai bị rất hiếm khi xảy ra do con người đã tiêm vắc-xin quai bị được sử dụng phổ biến từ nhiều thập kỷ trước. Tuy nhiên, một số người lớn vẫn có thể mắc bệnh này với các triệu chứng có thể nhẹ đến mức mà người bệnh có thể không nhận ra mình bị nhiễm bệnh.

Hầu hết những người lớn bị nhiễm bệnh không bị sưng tuyến nước bọt, triệu chứng này ngược với triệu chứng khi trẻ mắc quai bị. Người lớn có thể bị sốt, nhức đầu, đau nhức cơ thể và chán ăn, các triệu chứng có thể không xuất hiện trong 2 đến 3 tuần sau khi người lớn bị nhiễm bệnh.

Nếu nghi ngờ bạn hoặc người khác bị quai bị, hãy đến cơ sở Y tế để khám và điều trị, đây là bệnh truyền nhiễm, do đó, cần tránh tiếp xúc gần với người khác ít nhất 5 ngày sau khi tuyến nước bọt của bạn bắt đầu sưng lên. Bác sĩ có thể chẩn đoán bằng một xét nghiệm đơn giản và hầu hết người bệnh là người lớn đều phục hồi hoàn toàn sau một vài tuần. Để giảm bớt các triệu chứng trong khi mắc bệnh, bạn có thể hãy thử các biện pháp đơn giản tại nhà sau:

Sử dụng chườm lạnh
Dùng các sản phẩm không chứa aspirin không cần kê đơn như Advil và Tylenol.
Không dùng aspirin cho trẻ bị nhiễm virus do thuốc này có thể gây ra hội chứng Reye, gây ra suy gan, phù não và tử vong
Nghỉ ngơi nhiều.

Xem thêm: Vì sao bệnh quai bị dễ gây vô sinh?

Bà bầu mắc quai bị — Để giảm bớt các triệu chứng trong khi mắc bệnh bạn nên nghỉ ngơi nhiều

Biến chứng có thể xảy ra:

Hiếm khi người lớn bị quai bị có thể bị giảm thính lực và giảm khả năng sinh sản, nhưng đôi khi chúng có các triệu chứng khác như sưng một số bộ phận cơ thể, chẳng hạn như:

Tinh hoàn (ở nam giới đã trải qua tuổi dậy thì)
Não
Mô bao phủ não và tủy sống
Buồng trứng
Ngực.

3. Khi nào người lớn nên tiêm lại vắc-xin quai bị?

Sởi, quai bị và rubella (MMR) là một loại vắc-xin kết hợp được tiêm ở thời thơ ấu nhằm chống lại ba bệnh: Sởi, quai bị và rubella. Vắc-xin quai bị cung cấp khả năng miễn dịch cho hầu hết mọi người và những người đã bị quai bị sẽ có miễn dịch suốt đời.

Thông thường, mũi vắc-xin MMR đầu tiên được tiêm khi trẻ được 12 đến 15 tháng tuổi. Mũi thứ hai được tiêm khi trẻ ở 4 đến 6 tuổi. Ngoài ra nếu đã qua 28 ngày kể từ khi tiêm mũi đầu tiên, có thể dùng mũi thứ hai trước 4 tuổi.

Trẻ nhỏ nên tiêm đầy đủ hai mũi vắc-xin MM trước khi đến tuổi đi học. Tuy nhiên, mũi thứ hai mới chỉ được khuyến cáo từ năm 1990, vì vậy một số thanh niên có thể chưa nhận đủ liều vắc-xin này. Do đó, dẫn đến một số người lớn mắc quai bị mặc dù đã được tiêm vắc-xin phòng quai bị.

Trong ổ dịch quai bị, chỉ một liều có thể không đủ để phòng bệnh và giữ cho bạn, vì vậy nếu bạn chỉ nhận được một liều duy nhất, thì hãy đến cơ sở Y tế hoặc các điểm tiêm chủng để xin ý kiến của bác sĩ về việc tiêm thêm một mũi nữa. Dưới đây là một số tình huống khác mà bạn có thể cần vắc-xin: