Vắc-xin 5 trong 1 có mấy loại? Phòng được những bệnh gì?

Hiện vắc xin 5 trong 1 có các loại là Pentaxim (Pháp), Quinvaxem (Hàn Quốc) và Vacxin ComBe Five (Ấn Độ ). Trong đó, mũi vắc xin Quinvaxem và Vacxin ComBe Five được tiêm phòng ở các trạm y tế phường, xã nằm trong chương trình tiêm chủng mở rộng (TCMR) được Nhà nước tài trợ (miễn phí). Vắc xin 5 trong 1 Pentaxim (Pháp) trong chương trình tiêm dịch vụ

Vắc xin 5 trong 1 là vắc xin tổng hợp gồm có 5 thành phần để phòng 5 bệnh truyền nhiễm.

• Vac-xin Quinvaxem và ComBE Five: Theo chương trình tiêm chủng mở rộng được tiêm cho trẻ dưới 1 tuổi nhằm phòng ngừa các bệnh truyền nhiễm phổ biến gồm: bạch hầu, ho gà, uốn ván, viêm màng não mủ/viêm phổi do vi khuẩn HiB và viêm gan B.
• Vacxin Pentaxim: đây là loại vacxin được sử dụng để phòng tránh 5 bệnh gồm: ho gà, uốn ván, bạch hầu, bại liệt và Hib gây viêm màng não mủ/viêm phổi. Vacxin hoạt động bằng cách tạo kháng thể chống lại các bệnh.
• Bệnh bạch hầu (Diphteria): Là bệnh truyền nhiễm cấp tính, do vi khuẩn Corynebacterium diphtheria gây ra với biểu hiện viêm có giả mạc màu trắng ngà hoặc xám. Nếu không điều trị kịp thời, bệnh dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm như suy thận, viêm cơ tim, nặng có thể tử vong
• Ho gà (Pertussis): Là một trong những bệnh truyền nhiễm cấp tính đường hô hấp, có biểu hiện lâm sàng là các cơn ho kéo dài, liên tục, sau cơn ho người thường tím tái, thở rít. Các cơn ho kéo dài, dữ dội khiến trẻ mệt mỏi, tím tái, suy hô hấp, nghẹt thở dẫn đến tử vong.
• Bệnh uốn ván (Tetanus): Uốn ván (bệnh phong đòn gánh) là bệnh lý do vi khuẩn Clostridium tetani gây ra. Vi khuẩn uốn ván giải phóng một loại chất độc gây ra cứng cơ, co cơ đau đớn và thậm chí tử vong. Triệu chứng nhận biết của bệnh là những cơn co cứng cơ như cơ mặt, các cơ nhai, cơ gáy, cơ thân kèm theo những cơn đau nhức khó chịu.
• Bệnh bại liệt (Poliomyelitis): Là bệnh truyền nhiễm do virus đường ruột Polio, lây truyền qua đường phân – miệng. Bệnh gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như chân tay, lưng dần mất vận động, liệt tủy sống, liệt hành tủy, suy hô hấp, tử vong.
• Viêm phổi, viêm màng não do vi khuẩn Hib: có thể gây phù não do viêm. Điều này có thể dẫn đến các vấn đề nghiêm trọng như: chậm phát triển trí tuệ, bại não, điếc, động kinh hoặc mù một phần. Ngoài ra, vi khuẩn này cũng có thể gây phù nề họng và có thể dẫn đến tử vong do ngạt thở. Ít phổ biến hơn, vi khuẩn này cũng có thể xâm nhập vào máu, tim, phổi, xương, khớp và các mô của mắt và miệng.

• Vacxin ComBe Five: được sản xuất tại công ty Biological E, Ấn Độ. Đây là loại vacxin mới được tiêm trong chương trình tiêm chủng mở rộng quốc gia từ tháng 6/2010, trẻ em sẽ được tiêm miễn phí tại các cơ quan y tế xã. Loại vacxin mới này có thành phần tương tự vacxin Quinvaxem và được sử dụng rộng rãi tại hơn 43 quốc gia trên thế giới với trên 400 triệu liều. Ở Việt Nam, loại vacxin này được cấp phép sử dụng từ 05/2017 thay thế cho vacxin Quinvaxem.
• Vacxin Pentaxim: Vacxin được sản xuất tại Pháp bởi công ty sản xuất dược phẩm Sanofi Pasteurs. Vacxin này mất phí, được tiêm tại các cơ quan trong và ngoài công lập. Loại vacxin này đang được sử dụng nhiều vì có nhiều ưu điểm. Trong đó, ưu điểm vượt trội nhất là có chứa thành phần ho gà vô bào (chỉ chứa thành phần kháng nguyên đặc hiệu sau khi đã loại bỏ những thành phần kháng nguyên không cần thiết khác của vi khuẩn). Chính vì thành phần ho gà vô bào được đánh giá là có phản ứng sau tiêm ít hơn cũng như ít sốt hơn

Lịch tiêm chủng vacxin 5 trong 1 được khuyến cáo như sau:

• 3 mũi tiêm cơ bản: Tiêm lần lượt cho trẻ tại thời điểm 2,3,và 4 tháng tuổi
• Mũi tiêm nhắc lại: Tiêm khi trẻ được 15 đến trước 24 tháng tuổi( tốt nhất là lúc 18 tháng tuổi)

Vắc-xin hoạt động bằng cách kích thích hệ thống miễn dịch để tạo ra kháng thể chống lại năm loại bệnh nói trên. Các kháng thể được tạo ra bởi hệ thống miễn dịch sẽ lưu lại trong cơ thể. Khi đã có kháng thể nếu trẻ tiếp xúc tự nhiên với các vi khuẩn, độc tố hoặc vi rút này, các kháng thể cho phép hệ thống miễn dịch nhanh chóng nhận ra, tấn công và ngăn chúng gây bệnh.

Đây là 5 căn bệnh vô cùng nguy hiểm và chiếm tỷ lệ tử vong cao khi mắc phải ở trẻ em. Tiêm vacxin là biện pháp tối ưu nhất để bảo vệ cơ thể khỏe mạnh. Thông thường, quá trình tạo kháng thể mất vài tuần. Sau tiêm trẻ có thể có những dấu hiệu sốt nhẹ. Đây được xem là phản ứng bình thường của cơ thể do đáp ứng miễn dịch. Mục đích cuối cùng là khi có tế bào virus/vi khuẩn thật xâm nhập vào cơ thể thì đã có sẵn một lượng kháng thể đủ đáp ứng để tiêu diệt.