Bệnh Crohn là một bệnh gây ra tình trạng viêm ruột, nguyên nhân chưa được biết rõ. Vì thế, căn bệnh này vẫn chưa có phương pháp điều trị triệt để. Ngoài việc dùng thuốc theo đúng chỉ dẫn của bác sĩ thì liệu pháp bổ sung và chế độ ăn cũng đóng vai trò quan trọng để kiểm soát sự xuất hiện triệu chứng bệnh. Vậy người bệnh Crohn nên ăn gì và bệnh Crohn nên kiêng gì?
1. Tổng quan về bệnh Crohn
Bệnh Crohn là một loại bệnh gây viêm ruột (IBD). Bệnh Crohn ruột có thể xảy ra ở bất kỳ đoạn nào của đường tiêu hoá và tình trạng viêm này khiến bạn giảm hấp thu dinh dưỡng, sụt cân và còn có thể gây ra các triệu chứng khác như sốt, tiêu chảy, mệt mỏi...
Người ta chưa biết rõ nguyên nhân cụ thể gây bệnh, có thể do hệ miễn dịch, yếu tố tâm lý, chế độ ăn uống, di truyền gây ra.
Chưa có biện pháp nào có thể giúp điều trị khỏi bệnh hoàn toàn. Các biện pháp nội khoa có thể giúp bạn giảm triệu chứng, kiểm soát biến chứng. Đôi khi một số trường hợp cũng cần can thiệp ngoại khoa.
Chế độ ăn uống có liên quan tới bệnh và thói quen không tốt có thể làm nặng thêm các triệu chứng của bệnh. Mặc dù không có chế độ ăn uống nào có thể chữa khỏi bệnh Crohn, nhưng cách ăn uống và tránh một số loại thực phẩm có thể giúp ngăn ngừa bùng phát bệnh.
2. Bệnh Crohn nên ăn gì?
Những loại thức ăn mà người mắc bệnh Crohn nên ăn, bao gồm:
2.1. Một số loại ngũ cốc
Ngũ cốc là lương thực phổ biến trong chế độ ăn uống. Ngũ cốc nguyên hạt thường được cho là cung cấp nhiều lợi ích cho chế độ ăn uống nhất, vì chúng giàu chất xơ và chất dinh dưỡng. Một chế độ ăn nhiều chất xơ có thể làm giảm nguy cơ phát triển bệnh Crohn ruột.
Tuy nhiên, khi bạn nhận được chẩn đoán bệnh Crohn và bệnh đang hoạt động, thức ăn chứa chất xơ cần lưu ý, tùy vào các triệu chứng cá nhân của bạn. Nếu bạn đi ngoài nhiều lần bác sĩ có thể đề nghị một chế độ ăn ít chất xơ và điều này giúp giảm các triệu chứng của bệnh, thuyên giảm bệnh lâu hơn.
Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là bạn không ăn chất xơ. Có một số loại ngũ cốc bạn nên ăn bao gồm: Cơm và mì gạo, khoai tây, bột ngô, bột yến mạch, bánh mì không chứa gluten.
Số lượng chất xơ có thể tùy thuộc vào từng triệu chứng bệnh, nhiều nghiên cứu thấy rằng chất xơ nhiều hơn cũng có thể không gia tăng triệu chứng. Vì vậy, bạn hãy theo dõi các triệu chứng của mình để biết lượng thức ăn phù hợp.
2.2.Hoa quả và các loại rau
Trái cây và rau quả có rất nhiều lợi ích cho sức khỏe, vì chúng chứa nhiều vitamin tốt cho cơ thể. Tuy nhiên, chúng có thể gây ra các vấn đề tương tự như ngũ cốc nguyên hạt do hàm lượng chất xơ không hòa tan cao.
Thay vì việc bạn không ăn hoàn toàn trái cây và rau quả, bạn vẫn có thể nhận một số lợi ích của chúng bằng cách chế biến theo cách khác. Ví dụ, nướng và hấp trái cây, rau có thể khiến chúng dễ tiêu hóa hơn. Nhưng lưu ý quá trình này cũng có thể loại bỏ một số chất dinh dưỡng quan trọng, đặc biệt là các loại vitamin và enzyme tan trong nước.
Một số cách ăn trái cây và rau bạn nên ăn như: nước ép quả, rau đã nấu chín, ớt chuông, dưa chuột đã gọt vỏ, chuối, dưa lưới, bí đao, bí ngô.
2.3.Nghệ
Nghệ (hoặc chất curcumin- thành phần chính của nghệ) có liên quan đến việc giảm thiểu bùng phát bệnh Crohn trong các nghiên cứu sơ bộ, vì nó có đặc tính chống viêm, lành niêm mạc bị viêm. Cho nên bạn có thể tăng cường sử dụng nghệ trong chế biến hoặc dùng bột nghệ.
2.4. Protein
Người bệnh nên lựa chọn các loại protein có ít chất béo hơn như trứng, cá, động vật có vỏ, thịt lợn nạc, bơ đậu phộng, thịt gia cầm, đậu phụ và các sản phẩm từ đậu nành khác.
2.5. Sữa và các sản phẩm từ sữa
Mặc dù, một số người bị Crohn có thể dùng sữa động vật mà không gặp vấn đề gì, nhưng một số khác có thể gặp vấn đề như không dung nạp sữa tốt.
Cho nên, bạn thường được khuyên nên dùng các chế phẩm thay thế cho sữa như sữa chua và pho mát làm từ thực vật như đậu nành, dừa, hạnh nhân, hạt lanh hoặc cây gai dầu.
2.6. Vitamin và chất bổ sung
Các vấn đề về việc hấp thực phẩm có thể khiến bạn phải xem xét sử dụng các loại vitamin và chất bổ sung. Vitamin tổng hợp có thể là một trong những lựa chọn tốt nhất cho bệnh Crohn. Những chất bổ sung này có thể giúp ngăn ngừa suy dinh dưỡng do ruột non bị viêm không thể hấp thụ đúng chất dinh dưỡng từ thực phẩm bạn ăn.
Nếu chế độ ăn uống của bạn rất hạn chế vì bệnh dễ bùng phát thì một loại vitamin tổng hợp với các khoáng chất có thể giúp bổ sung các chất dinh dưỡng bị thiếu. Canxi là một chất bổ sung quan trọng cần xem xét, đặc biệt nếu bạn không ăn được nhiều sản phẩm từ sữa. Tùy thuộc vào mức độ của bệnh và tình trạng viêm mà có thể bổ sung các loại như folate, vitamin B12, vitamin D và vitamin tan trong chất béo (vitamin A, D, E và K) là những chất thiếu hụt phổ biến nhất.
Mặc dù các chất bổ sung nên dùng, nhưng bạn nên hỏi ý kiến bác sĩ và chuyên gia dinh dưỡng về những vấn đề này trước để tránh khả năng dùng quá liều lượng và nguy cơ tương tác với thuốc đang dùng.
2.7. Men vi sinh
Men vi sinh chứa lợi khuẩn giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột, giúp giảm sự phát triển của vi khuẩn gây bệnh. Bạn có thể nên bổ sung men vi sinh uống theo chỉ dẫn của bác sĩ.
3. Bệnh Crohn kiêng gì?
Bệnh Crohn kiêng gì? Theo đó, người bệnh nên kiêng những loại thực phẩm sau đây:
- Một số loại ngũ cốc nguyên hạt: Một số loại ngũ cốc nguyên hạt có thể gây ra tăng thêm triệu chứng của bệnh, vì chúng có hàm lượng chất xơ cao và chứa gluten. Vì thế, bạn cần hạn chế hoặc tránh một số loại ngũ cốc sau: Bánh mì nguyên cám, mì ống nguyên cám, lúa mạch đen và các sản phẩm lúa mạch đen, lúa mạch. Tránh các sản phẩm ngũ cốc có gluten có thể giúp cho nhiều người cải thiện triệu chứng và duy trì sự ổn định lâu hơn.
- Những loại hoa quả và rau chưa chế biến: Hoa quả và rau không phải loại bỏ hẳn chế độ ăn uống, mà cần được bảo quản và đã nấu chín. Một số loại trái cây và rau quả có thể đặc biệt ảnh hưởng tới đường tiêu hóa của bệnh Crohn như táo có vỏ, bông cải xanh, cải bắp, súp lơ trắng, atiso, anh đào, quả đào, mận,... bạn không nên ăn.
- Loại thịt có hàm lượng chất béo cao: Người bệnh nên tránh các loại thịt có hàm lượng chất béo cao, vì chúng có thể gây bùng phát một đợt viêm ruột. Những loại protein nào cần tránh hoặc hạn chế như thịt đỏ, xúc xích, thịt gia cầm sẫm màu.
- Sản phẩm từ sữa: Những người bị bệnh Crohn được nên hạn chế hoặc tránh hoàn toàn các sản phẩm từ sữa. Điều này là do không dung nạp lactose có xu hướng trùng với bệnh viêm ruột. Lactose trong sữa có thể làm bạn bị tăng nguy cơ bị đầy hơi hoặc đau bụng và tiêu chảy. Sữa nguyên kem giàu chất béo cũng có thể khiến bạn khó tiêu hóa hơn. Các sản phẩm sữa cần tránh như bơ, kem, các sản phẩm từ sữa đầy đủ chất béo.
- Đồ uống: Khi mắc bệnh Crohn, bạn nên uống nhiều chất lỏng hơn. Nước tốt nhất được lựa chọn cho bệnh nhân là nước lọc. Do mất nước thường là một nguy cơ trong các trường hợp tiêu chảy mãn tính. Những loại đồ uống bạn nên tránh gồm: Cà phê, Trà đen, Nước ngọt, rượu và bia. Bạn nên thay thế bằng các loại nước lọc, nước khoáng, trà thảo mộc.
- Gia vị: Thực phẩm cay có thể hoạt động như một chất kích thích đối với một số người bệnh và làm trầm trọng thêm các triệu chứng. Theo nguyên tắc, bạn nên tránh bất cứ gia vị gì quá cay. Những loại gia vị cần tránh hoặc hạn chế gồm: Tiêu, tiêu đen, ớt cayenne, bột ớt, tỏi, hành trắng, vàng hoặc tím, wasabi.
Hy vọng, thông qua bài viết bạn đã biết người bệnh Crohn nên ăn gì và bệnh Crohn nên kiêng gì, đồng thời hiểu thêm về chế độ ăn uống khi mắc bệnh Crohn ruột. Ngoài thức ăn thì cách bạn nấu như thế nào cũng gây ảnh hưởng tới việc bùng phát bệnh. Không những vậy, với mỗi người thì thức ăn gây ảnh hưởng có điểm không giống nhau. Vì vậy, hãy theo dõi dấu hiệu của bản thân để biết việc dùng loại nào và không nên dùng loại nào phù hợp cơ thể của bản thân mình.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
Nguồn tham khảo: .healthline.com